موسی کاظم زاده
پژوهشگر حوزه ارتباطات رسانه، فرهنگ و جامعه دانشگاه تبریز، روزنامه نگار و کارشناس رسمی دادگستری در حوزه امور خبرنگاری و روزنامه نگاری
65 یادداشت منتشر شدهسایه روشن زندگی به سبک قسطی
گرانی های مکرر، وضعیت اقتصادی، معیشت مردم، تورم و گرانی در کشور، این روزها آنقدر وخیم و بحرانی شده است که مردم برای تامین نیازهای اولیه و اساسی زندگی خود به روش های عجیب و تلخی روی آورده اند. با این حال مسوولان و دولتمردان بر این باور هستند که پیشرفت های کشور دشمن را عصبانی کرده است.
زندگی به سبک قسطی
نتایج نظرسنجی ها و بررسی های میدانی «دنیای اقتصاد» نشان می دهد؛ یش از نیمی از پاسخ دهندگان در یک سال گذشته تجربه خرید اقساطی را داشته اند. همچنین بیش از ۶۳ درصد عنوان کرده اند که لوازم خانگی و کالا های دیجیتال را به صورت شرایطی خریداری می کنند.
علاوه بر این بیش از ۷۲ درصد از شرکت کنندگان در این نظرسنجی کمتر از ۵۰ میلیون تومان خرید قسطی داشته اند. در شرایط تورمی حاضر، با توجه به اینکه مردم هزینه ناشی از خرید کالا های خود را به صورت اقساطی پرداخت می کنند، فروشندگان نیز با سود بیشتری مواجه می شوند. به این ترتیب می توان این موضوع را به بازی برد-برد تشبیه کرد. نظرسنجی نشان می دهد، زندگی اقساطی در حال حاضر، اجتناب ناپذیر است.
تاثیر تورم بر خریدهای اقساطی
روزنامه آفتاب یزد نیز در گزارشی تاکید کرده؛ در جامعه امروز ما، رواج مصرف گرایی بستر ساز آسیب های اجتماعی دیگر از جمله شکاف طبقاتی ، تجمل گرایی، ایجاد چشم وهم چشمی در میان خانواده ها، گسترش روحیه مادی گرایی و افت توان مالی خانواده ها بر اثر خرید لوازم غیر ضروری می شود که اگر به خانواده ها و به ویژه فرزندان آموزش های مورد نیاز داده نشود، در آینده جامعه با چالش های جدی اقتصادی روبه رو خواهد شد. همچنین بعضی از افرادی که از توان مالی بالا یی برای تهیه کالا های لوکس برخوردار نیستند، گاهی ممکن است برای تهیه این کالا ها دست به کارهای عجیب و غریب و حتی سرقت بزنند که هر روز خبر نمونه ای از این کارها را می توان در صفحه حوادث روزنامه ها دید به علا وه، این خود مقدمه برخی بزه های اجتماعی از جمله دزدی وسرقت مسلحانه است که در نهایت به ناامنی در جامعه می انجامد.
اجاره نشینی به صورت اشتراکی
خبرگزاری مهر نیز در گزارشی در خصوص وضعیت بازار مسکن و اجاره بها نوشته است: وضعیت گرانی اجاره بهای مسکن هم موجب شده تا مستاجران خانه ها را به صورت شریکی اجاره کنند.
این خبرگزاری به نقل از یک مشاور املاک افزود: اجاره بها نسبت به سال گذشته افزایش قابل توجهی داشته، اما نکته ای که جلب توجه می کند این است که دو یا سه خانواده یک خانه ۱۲۰ متری را اجاره می کنند تا هم رهن و هم اجاره بها را نصف پرداخت کنند.
چالش فرهنگ خرید اقساطی
خبرنگار روزنامه اطلاعات هم در تحلیلی بر این باور است که این روزها قیمت بسیاری از کالاها آن قدر افزایش پیداکرده که خانوار نمی تواند مبلغ آن را به صورت یکجا بپردازد.
مدل فروش اقساطی که این روزها توسعه پیدا کرده، روش تامین مالی جدیدی نیست و سابقا هم وجود داشته اما اکنون تسری بیشتری دارد، وسعت تبلیغات آن بیشتر شده و شاید دامنه شمولش از کالاهای محدود به کالاهای فراوان و متنوعی گسترش یافته است. استقبال از خرید اقساطی به دلایل شرایطی است که در بازار وجود دارد و تورم بالا شرایط را برای این شیوه فروش فراهم می کند.
خرید به این سبک، گویی یک بازی برد- برد برای توزیع کنندگان و مصرف کنندگان کالا و خدمات است، زیرا اگر قرار است در آینده کالایی را بخرید، به دلیل وجود شرایط تورمی حتما با افزایش قیمت نسبت به امروز مواجه خواهید شد. در شرایط خرید اقساطی ممکن است قیمت نقد کالایی 100 هزار تومان باشد اما امروز شما آن را با اقساطش 150 تومان می خرید، چون اگر قرار باشد سال آینده آن را بخرید باید 200 هزار تومان بپردازید. این شرایط برای خریدار و فروشنده، سودآور است و مردم از این شیوه استقبال می کنند، زیرا منطق اقتصادی آن درست است.
سفره ایرانیان روز به روز کوچکتر می شود
خبر آنلاین هم در گزارشی با این عنوان« سفره ایرانیان در ۱۵ سال اخیر، ۲۴ درصد کوچکتر شد» آورده است: طبق آخرین برآورد مرکز آمار ایران، نرخ تورم بخش خوراکی در بهمن ۱۴۰۱ به رقم بی سابقه ۶۹.۹ درصد رسیده است. طبیعتا در این شرایط بسیاری از خانوارها یا مقدار مصرف خود را کاهش داده یا کالاهای ارزان تر با کیفیت پایین تر را جایگزین مواد خوراکی مورد نیاز خود می کنند. همچنین، طبق آخرین گزارش پایش فقر، میزان کالری دریافتی سرانه به طور مستمر روند رو به کاهشی را در دهه اخیر تجربه کرده است. بسیاری از گزارش ها نیز از حاکی از حذف تدریجی برخی از اقلام اساسی خوراکی مانند گوشت قرمز در سبد غذایی خانوارهای ایرانی با درآمد پایین هستند.
*نویسنده: موسی کاظم زاده؛ قابل دسترسی هم در سایت بازار تبریز آنلاین
https://bazartabrizonline.ir
