استانداردسازی قرارنامه داوری در حقوق ایران؛ رویکردی برای ارتقای آرای داوری

با وجود گسترش نهاد داوری در ایران، رواج داوری های موردی غیرحرفه ای، دادگستری را با کثرت دعاوی اعتراض و ابطال آراء داوری روبه رو کرده است. یافته ها نشان می دهد بخش عمده مشکلات، ناشی از ابهام در تعیین موضوع داوری، نبود چارچوب روشن برای صلاحیت داور و کاستی در رعایت اصول اساسی رسیدگی است. بر پایه این نتایج، «فرم استاندارد قرارنامه داوری» پیشنهاد شده است تا با تصریح موضوع اختلاف، تضمین بی طرفی داور، تحدید صلاحیت و پیش بینی ضوابط شکلی و ابلاغ، از خروج از صلاحیت و نقض تشریفات پیشگیری کند. فرم مزبور بر مبنای یافته های حاصل از رویه قضایی ، با تکیه بر قانون آیین دادرسی مدنی، قانون داوری تجاری بین المللی و با الهام از قواعد نهادهای بین المللی( ICC و UNCITRAL ) طراحی شده است. به نظر می رسد اجرای این الگو بتواند ضمن کاهش دعاوی ابطال، اعتبار و اتقان آراء داوری را ارتقا داده و به همگرایی با استانداردهای بین المللی منجر شود. مقاله مزبور در همین صفحه ارائه شده است. 

تجربه ی نظام های حقوقی پیشرفته و نهادهای بین المللی نشان داده است که نهادینه سازی فرم های استاندارد به طور معناداری کیفیت آرای داوری را ارتقا داده است. برای نمونه، در نظام داوری ICC تنظیم «قرارنامه» مطابق ماده ۲۳ قواعد داوری الزامی است؛ سندی که از ابتدای فرایند رسیدگی، موضوع اختلاف، حدود صلاحیت داور و برنامه ی زمان بندی را مشخص می کند و از بسیاری اعتراضات بعدی پیشگیری می نماید.