برنامه ریزی شهری جهت توسعه پایدار و عدالت اجتماعی

برنامه ریزی شهری جهت توسعه پایدار و عدالت اجتماعی
برنامه ریزی شهری به عنوان یک فرآیند راهبردی، نقش محوری در شکل دهی به محیط زیست، کیفیت زندگی شهروندان و توزیع عادلانه منابع دارد. توسعه پایدار در شهرها به معنای تامین نیازهای نسل کنونی بدون تهدید توان نسل های آینده است و شامل ابعاد اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی می شود. از سوی دیگر، عدالت اجتماعی در بافت شهری، بر دسترسی برابر همه شهروندان به خدمات پایه ای، فرصت های اقتصادی، فضاهای سبز، آموزش، بهداشت و حمل ونقل عمومی تاکید دارد.

تحقیقات نشان می دهد که نبود برنامه ریزی متوازن، تمرکز توسعه در مناطق خاص و نابرابری در دسترسی به خدمات، منجر به گسترش سکونتگاه های غیررسمی، فقر شهری و افزایش آسیب های اجتماعی می شود. از این رو، شهرها نیازمند راهبردهای یکپارچه هستند که با شناسایی نیازهای محله ای، اولویت بندی سرمایه گذاری ها، ارتقای مشارکت شهروندان و تقویت نهادهای محلی، مسیر تحقق عدالت اجتماعی را هموار کنند.

ابزارهایی مانند برنامه ریزی مبتنی بر GIS، ارزیابی اثرات زیست محیطی، بودجه بندی مبتنی بر عملکرد و سیاست های مسکن اجتماعی می توانند به توزیع متوازن منابع و ایجاد فرصت های برابر کمک کنند. تجربه جهانی نشان می دهد شهرهایی که توسعه پایدار و عدالت اجتماعی را همزمان مدنظر قرار داده اند، از منظر کیفیت زندگی، سلامت اجتماعی و امنیت شهری موفق تر عمل کرده اند.

در نتیجه، برنامه ریزی شهری مدرن باید همزمان با رشد اقتصادی، به ارتقای عدالت اجتماعی و حفاظت از محیط زیست توجه داشته باشد و با رویکرد مشارکتی، زمینه ساز شهری امن، عادلانه و پایدار برای همه شهروندان شود.