تضاعف رتبه در شهود است به تداوم

[محی الدین ابن عربی]

سکینه: جز از مطالعه و مشاهده امکان نمی پذیرد، لذا سکینه بر مومنان فرود آمده، و با فرود آمدنش آنان را از رتبه ای که بدان رتبه مومنان بودند، به مقام معاینه و مشاهده ی آن نقل و انتقالشان می دهد، و آن تضاعف و دو چندان شدن ایمانشان است – بالعیان -: « لیزدادوا ایمانا مع ایمانهم = تا ایمانی به ایمانشان افزوده شود – فتح/4» آیا بیان الهی را نمی بینی که فرمود: اذ یغشیکم النعاس امنه منه، یعنی: چون شما را خواب که امانی از جانب او بود فرا گرفت (انفال/11) «امنه = امانی» همان سکینه است و لا غیر. (1)

***

[یزدانپناه عسکری]

مومنان دامن دانش را زیر دندان آورده اند اما کلبتین عشق در آنها دندانه ای نگذاشته و تمامی آنها را در جریده لا ثبت کرده اند. «دامن دانش گرفته زیر دندانها ولیک/ کلبتین عشق نامانده درو دندانهای - دیوان شمس»، و سکوت و آرامش درون را در راه تجرید و قصد درونی خود بکار می گیرند. نداشتن باور چسبناک، تضاعف رتبه در شهود است به تداوم.

_____________

1 - فتوحات مکیه جلد 12 ، شیخ محی الدین ابن عربی ، ترجمه ، تعلیق ، محمد خواجوی- تهران : انتشارات مولی، 1383، جلد ششم، باب هفتاد و سوم (440)، صفحه 415

- [و اما" السکینه" فهی الامر الذی تسکن له النفس لما وعدت به، او لما حصل فی نفسه من طلب امر ما. و سمیت" سکینه" لانها اذا حصلت (فی القلب) قطعت عنه وجود الهبوب الی غیر ما سکنت الیه النفس. و منه سمی السکین سکینا: لکون صاحبه یقطع به ما یمکن قطعه به. و هذا اللفظ مشتق من السکون- و هو الثبوت- و هو ضد الحرکه، فان الحرکه نقله. فالسکینه تعطی الثبوت علی ما سکنت الیه النفس، و لو سکنت الی الحرکه. هذا حقیقتها. و لا یکون ذلک الا عن مطالعه او مشاهده. فتنزل (السکینه) علیهم- و هم مومنون- فتنقلهم، بنزولها، عن رتبه ما کانوا به مومنین الی مقام معاینه ذلک: و هو تضاعف ایمانهم بالعیان" لیزدادوا ایمانا مع ایمانهم". الا تری الی قوله- تعالی-: اذ یغشیکم النعاس امنه منه- الا ان الامنه هی" السکینه" لا غیرها.-" و الله یقول الحق و هو یهدی السبیل". (محیی الدین بن عربی، الفتوحات المکیه ،عثمان یحیی، 14جلد، دار احیاء التراث العربی - بیروت، چاپ: دوم، 1994 م. ج12 ؛ ص199، 200) ، (144/12)]