جمال عبدالله زاده
20 یادداشت منتشر شدهعلم سترگ شیمی برتر از هوش مصنوعی؛ نویسنده:جمال عبدالله زاده
نویسنده:جمال عبدالله زاده ،دانشجوی شیمی محض؛علاقه مند به محاسبات شیمی،تاریخ شیمی و شیمی فیزیک به خصوص شیمی کوانتوم🧪🧪چالش و انتقاد امروز:علم سترگ شیمی برتر از هوش مصنوعی🧪🧪 امروزه دیدگاه غلط و نابخردانه ای در دنیای علم جا افتاده است که هوش مصنوعی را به شیمی و فیزیک هم ترجیح می دهند و به جای علوم بنیادین شیمی و فیزیک به ابزار هوش مصنوعی چسپیده اند.اولا هوش مصنوعی به هیچ عنوان علم مستقل و دانش بنیادین نیست بلکه نتیجه و ثمره محاسبات شیمی و فیزیک است و به خودی خود مستقلا هیچ معنایی ندارد.دوما هوش مصنوعی خدمتگزار و ابزار پیشرفت و توسعه علوم بنیادین Fundamental Sciences می باشد و بایستی در راستای ترقی علم سترگ شیمی به کار گرفته شود نه بالعکس.خواهشا از روی ناآگاهی و ندانم کاری جای بابابزرگ (شیمی) و نوه(هوش مصنوعی) را عوض نکنیم.به همین دلیل پروفسور جاناتان پریچارد فیزیکدان انگلیسی در دانشکده امپریال کالج لندن اهدای نوبل شیمی ۲۰۲۴ میلادی و نوبل فیزیک۲۰۲۴ میلادی به هوش مصنوعی را به چالش کشید و گفت:"اگرچه به یادگیری ماشین و هوش مصنوعی خیلی علاقه دارم اما سخت است که آن را علم واقعی تلقی کنیم. به نظر می رسد بنیاد نوبل در هیاهوی تبلیغاتی هوش مصنوعی گرفتار شده است." به نظرم انتقاد کوبنده پروفسور جاناتان پریچارد و بقیه دانشمندان شیمی و فیزیک بسیار معقول و به جا بوده است.بله متاسفانه رسانه ها و نشریات در مورد هوش مصنوعی تا حدی تحسین و تمجید گفته اند که علوم پایه را کاملا به فراموشی سپرده اند و یادشان رفته که شاهزاده و ملکه علوم یعنی علم سترگ شیمی ریشه و کلید همه علوم و فنون و فناوری ها از جمله هوش مصنوعی می باشد و بدون یادگیری اصول بنیادین شیمی کوانتوم هیچ گاه نخواهیم توانست هوش مصنوعی را درک کنیم و یا به کار بگیریم.بنده برای آگاه سازی جامعه دانشجویی به صورت مقدماتی و به زبان ساده چند مورد از موضوعات کلیدی شیمی کوانتوم را بیان کرده ام که نقش بسیار حیاتی و مهمی در شکل گیری هوش مصنوعی داشته اند✍۱.درهم تنیدگی کوانتومی:اگر به عنوان مثال یک الکترون این جا باشد و الکترون دومی یک میلیارد سال نوری فاصله داشته باشد آیا جهت اسپین الکترون اولی بر جهت اسپین الکترون دومی تاثیر می گذارد؟ جواب آن بله است و این یکی از شگفتی های دنیای کوانتوم است.اگر اسپین الکترون اولی رو به بالا باشد خود به خود الکترون همتای او در فاصله دورتر نیز اسپین رو به پایین خواهد داشت و بالعکس.در واقع دو الکترون از مسافت های خیلی خیلی دور هم اسپین خود را باهم تنظیم می کنند و به زبان ساده جفت الکترون ها درهم تنیده هستند تا اصل طرد پائولی نقض نشود.این پدیده در اصطلاح شیمی کوانتوم درهم تنیدگی کوانتومی یا همان Quantum Entanglement نام دارد که مبنای ارتباطات و مخابرات کوانتومی از راه دور می باشد و هوش مصنوعی را متحول کرده است.اولین بار که این پدیده کشف شد سه دانشمند برجسته ناتان روزن،بوریس پودولسکی و اینشتین آن را باور نمی کردند و اینشتین به آن "ارتباط شبح وار از راه دور" می گفت.✍۲.برهم نهی یا سوپر پوزیشن: وقتی نوک قلمی را محکم خراش دهیم قطعا نوک قلم از بین می رود و به جز پدیده خراب شدن نوک قلم گزینه محتمل دیگری نداریم ولی در دنیای اتم ها و مولکول ها احتمالات ریاضی به این شکل ساده و محتمل و قابل پیش بینی نیستند و نتیجه خراشیدن قلم در دنیای شیمی کوانتوم می تواند انواع پیشامد عجیب و متفاوت را داشته باشد و ما با جعبه ای از حالت های گوناگون و پیچیده مواجه هستیم.در شیمی کوانتوم ما قبل از اینکه جعبه مرموز اتم را باز کنیم و معادله موج شرودینگر را حل کنیم انواع حالت و موقعیت برای الکترون وجود دارد؛ ممکن است مثلا الکترون در بالا بچرخد یا در پایین یا سمت راست یا کنار جاده و یا بغل ماشین و یا نزدیک خوابگاه و.... یعنی خلاصه کلام انواع حالات و احتمالات ریاضی برای الکترون وجود دارد.ما در شیمی کوانتوم اصطلاحا به این حالات متعدد و چندگانه پدیده برهم نهی امواج یا superposition می گوییم.پدیده برهم نهی امواج در محاسبات شیمی کوانتوم ماورای منطق ساده و کلاسیک صفر و یک می باشد و بشر به این ترتیب در قرن بیست و یکم انواع کدهای پیچیده ریاضی را در دل اتم ها و مولکول ها خلق می کند.کامپیوترهای کوانتومی نیز بر اساس دو پدیده درهم تنیدگی کوانتوم و برهم نهی(سوپر پوزیشن)کار می کنند.✍۳.فناوری حسگرهای کوانتومی:جواب های معادله شرودینگر برای مواد و مولکول های ساده بسیار دقیق است و هر چه مولکول ها و اتم ها ساده تر باشند جواب های دقیق تری به دست می آید.فناوری حسگرهای کوانتومی نیز از همین موضوع بهره می گیرد و دانشمندان شیمی کوانتوم دقیق ترین حسگرهای کوانتومی را از اتم های عناصری مثل سزیم و روبیدیوم در گروه فلزات قلیایی ساخته اند.
✍️✍️دوستان عزیز می توانید ما را در کانال تلگرام اندیشه ورزی و فلسفه شیمی جمال به نشانی t.me/JimiChem دنبال کنید؛ ایستگاه اندیشه ورزی و فلسفه شیمی جمال رسانه ای جالب و جذاب برای علاقه مندان و عاشقان علم شیمی است به ویژه آنان که همواره به معنا و ماهیت و فلسفه شیمی می اندیشند و از آن لذت می برند ✍️✍️