نقدی بر اثر اسب وحشی در روانشناسی

اثر اسب وحشی اصطلاحیست که در روانشناسی برای نشان دادن اثر فوق العاده بالای واکنش و تاثیر گذاری زیاد آن، نسبت به کنش و یا رویدادهای پیرامون است، این اثر برگرفته شده از رویدادی در طبیعت آفریقاست که؛ اسب های وحشی آفریقا در اثر گزش نوعی خفاش، وحشت کرده و چنان می دوند که نه بر اثر گزش؛ بلکه بر اثر خستگی و گرسنگی از پای در می آیند(براثر واکنشی که نشان می دهند). طرفداران این اثر خواهان آن هستند که انسان را متقاعد کنند، آسیبی که می بینیم بیشتر از آنکه محصول رویداد باشد حاصل واکنش ماست؛ گرچه این نظریه در مواردی درست است اما باید گفت گاهی گرچه میزان گزش و درنتیجه سم وارد شده از طریق گزش رویداد و معضلات و...به عمق روح، روان و ذهن افراد ناچیز است اما اگر انسانی به طور مداوم تحت تاثیر سم هر چند ناچیز قرار بگیرد کم کم همان سم ناچیزی که بطور مداوم وارد روح و ذهنش شده کار خود را خواهد کرد و مکانیسم مغزی و روانی را تحت تاثیر قرار خواهد داد،بطور مثال شخصی که همیشه و بطور مداوم با مشکلی چون فقر، قسط، بدهی و یا افراد سمی، معتاد، دورو و مکار و...و یا گاهی همه این ها با هم، سروکار دارد به مرور زمان روح و روانش فرسوده خواهد شد و اتفاقا در اثر گزش تنها یکی از این موارد مثلا فقر مداوم از پا در خواهد آمد، بغیر از فقر مسائل و معضلات زیاد دیگری هستند که همین اثر آهسته و پیوسته را دارند؛ روانشناسانی که این اثر را همچنان بی نقص می دانند برای یکبار هم که شده خودشان را در معرض چنین گزشهای ممتدی قرار دهند، بعنوان مثال می توانند فقط برای یکسال و نه یک عمر، خودشان را در معرض فقر و... قرار داده و سپس در مورد اثر اسب وحشی صحبت نمایند. اثر اسب وحشی، تنها برای افرادی صحت دارد که در پر قو بزرگ شده اند و از محبت و پول و...کافی، برخوردار بوده اند و اکنون با یک تلنگر از پا در می آیند.فکر نمی کنم اکثریت جامعه ما جزو چنین کسانی باشند؛البته موارد استثنایی که از ابتدای زندگی خود(از کودکی) واکنشی بسیار بالا نسبت به رویدادهای اطرافش نشان می دهد به احتمال زیاد این خصلت جزو ژنتیک آنهاست که غلبه بر آن کار بسیار مشکلیست و با تعریف اثر اسب وحشی کمکی به آنان نخواهد شد، پس روانشناسان محترم نسخه چنین اثراتی را برای کسانی که به زحمت حق الویزیت آنان را تهیه کرده؛ نپیچانند زیرا به احتمال زیاد اثری که آنان را به دفتر کار مشاور و روانشناسان کشانده است اثری پیوسته و تدریجی بوده که به اثری مزمن و جاافتاده تبدیل شده است که استفاده از این اثر و تعریف آن با بازی با واژگان و بکارگیری جملات انگیزشی زیبا، در سمینارها، کلیپ ها و...شاید تسکینی موقتی بوده؛ اما به هیچ وجه، راه کار اصلی نیست؛ فکر می کنم دیگر وقت آن رسیده است تا روانشناسان محترم کمی عمیق تر به مسائل بنگرند و واقعیت ها را هم لحاظ کنند،انسان اسب وحشی نیست که به همین راحتی درمان اثر اسب وحشی را برایش نسخه پیچید!!!