تاب آوری چیست ؟ انواع آن کدامست؟
تاب آوری به معنی توانایی سازگاری، مقابله و بازیابی سریع از فشارها، مشکلات و بحران های زندگی است.
تاب آوری توانایی ادامه دادن است تاب آوری برگشت پذیری نیست.
تاب آوری یا RESILIENCY مقابله موفق با انواع شوک یا تهدید و بحران است.تاب آوری انقلاب خرد ورزی است که خط تولید آن مدیریت است و ابزار گسترش آن هم آموزش است تاب آوری خوشبختی جدید است
این مهارت به فرد کمک می کند تا در برابر چالش ها مقاوم بوده و زندگی سالم و متعادلی داشته باشد. تاب آوری انواع مختلفی دارد که هر کدام به جنبه ای از زندگی و توانمندی های فرد یا جامعه اشاره دارد.
تعریف تاب آوری
تاب آوری توانایی روانی، عاطفی و فیزیکی فرد برای مقابله موثر با فشارها، استرس و مشکلات روزمره است. این مهارت به انسان امکان می دهد تا پس از تجربه ناملایمات سریع تر به حالت عادی بازگردد و به رشد و پیشرفت ادامه دهد. افراد تاب آور دارای انعطاف پذیری بالا، خلاقیت در حل مسئله و مدیریت احساسات هستند.
اهمیت تاب آوری
تاب آوری موجب افزایش سلامت روان و جسم، بهبود روابط اجتماعی و کاهش آسیب های ناشی از استرس می شود. در شرایط بحرانی مانند بیماری، شکست های عاطفی یا مشکلات سازمانی، تاب آوری نقش کلیدی در حفظ تعادل و توانمندی فرد یا جامعه دارد. همچنین تاب آوری به عنوان یک تخصص مفید در پیشگیری از مشکلات روانشناختی شناخته می شود.
انواع تاب آوری
تاب آوری به چهار نوع اصلی تقسیم می شود که عبارتند از: تاب آوری روانی، تاب آوری هیجانی، تاب آوری فیزیکی و تاب آوری اجتماعی. هر کدام از این انواع ویژگی ها و مهارت های خاصی را برای مقابله با چالش های زندگی در بخش های مختلف ارائه می دهند.
تاب آوری روانی
تاب آوری روانی توانایی مقابله با چالش ها، استرس ها و شرایط نامطلوب ذهنی است. افراد دارای تاب آوری روانی می توانند به جای ماندن در وضعیت شکست و دلسردی، به دنبال راه حل های خلاقانه بگردند و تمرکز خود را حفظ کنند. این نوع تاب آوری شامل مهارت های مانند مدیریت استرس و تفکر مثبت است.
تاب آوری هیجانی
تاب آوری هیجانی به توانایی مدیریت و تنظیم احساسات فرد در مواجهه با بحران ها تاکید دارد. فرد تاب آور هیجانی قادر است هیجانات منفی مانند خشم، ترس و غم را کنترل کرده و با یادگیری خودآرام بخشی و آگاهی هیجانی، سلامت روان خود را حفظ کند.
تاب آوری فیزیکی
تاب آوری فیزیکی به قدرت بدن در مقابله با بیماری، استرس های جسمانی و توان بازیابی آسیب ها مربوط می شود. این نوع تاب آوری نشان دهنده توان بدنی، استقامت و سیستم ایمنی قوی است که به فرد اجازه می دهد با تغییرات محیطی و بیماری ها بهتر سازگار شود.
تاب آوری اجتماعی
تاب آوری اجتماعی توانایی افراد برای برقراری ارتباط، حمایت و دریافت حمایت از دیگران در شرایط سخت است. این نوع تاب آوری به همبستگی، همکاری و همدلی در جامعه اشاره دارد و موجب افزایش قدرت مقابله جمعی با چالش ها می شود.
تاب آوری سازمانی و تحصیلی
علاوه بر انواع اصلی، تاب آوری سازمانی به توانایی سازمان ها در مدیریت بحران ها و مشکلات اشاره دارد و تاب آوری تحصیلی به حفظ انگیزه و پیشرفت تحصیلی در مواجهه با مشکلات می پردازد. این دو نوع تاب آوری نقش مهمی در بهبود پایداری سازمانی و موفقیت دانش آموزان دارند.
روش های افزایش تاب آوری
افزایش تاب آوری نیازمند تمرین مهارت های مدیریت استرس، تفکر مثبت، ایجاد حمایت های اجتماعی و سبک زندگی سالم است. فعالیت هایی مانند مدیتیشن، ورزش، گفتگو با دیگران و برنامه ریزی منظم می توانند تاب آوری روانی، هیجانی و فیزیکی را تقویت کنند.
## تاب آوری و سلامت روان
تاب آوری به عنوان یکی از عوامل موثر در پیشگیری و مقابله با اختلالات روانی مانند افسردگی و اضطراب شناخته می شود. افزایش تاب آوری موجب ارتقاء سلامت روان، افزایش اعتماد به نفس و رشد شخصیتی می شود.
تاب آوری در جوامع
جوامع تاب آور قادرند با همکاری و همبستگی بالاتر در برابر بحران ها مقاوم باشند و پس از رویدادهای ناگوار سریع تر به حالت عادی برگردند. تقویت تاب آوری اجتماعی در سطح جامعه منجر به ایجاد محیطی پایدارتر، همدلانه تر و توانمندتر خواهد شد.
تاب آوری مهارتی حیاتی در زندگی معاصر است که با انواع مختلف روانی، عاطفی، فیزیکی، اجتماعی، سازمانی و تحصیلی، به بهبود کیفیت زندگی و مقابله بهتر با مشکلات کمک می کند. با تمرین و تقویت این مهارت ها می توان سلامت روان و جسم را افزایش داد و روابط اجتماعی موثرتری ایجاد کرد.
تاب آوری توانایی ادامه دادن است تاب آوری برگشت پذیری نیست.
تاب آوری مقابله موفق با انواع شوک یا تهدید و بحران است.تاب آوری انقلاب خرد ورزی است که خط تولید آن مدیریت است و ابزار گسترش آن هم آموزش است تاب آوری خوشبختی جدید است.
دفتر کاهش خطر بلایای سازمان ملل متحد (UNISDR) تاب آوری را به عنوان توانایی یک سیستم، جامعه یا اجتماع در معرض خطر برای مقاومت، جذب، انطباق، تغییر و بازیابی از اثرات مخاطرات تعریف می کند.
تاب آوری میتواندحداقل آشفتگی در رویارویی با مقدار معینی از تنش باشد.این معنا در پیشگیری و مدیریت مخاطرات یا بازسازی و ترمیم و همچنین در مدیریت بحران شایان توجه است .
تاب آوری ویژگی افراد نیست.
تاب آوری پایداری نیست.
عبارت انسان تاب آور ناصواب است تاب آوری بمعنای نبود آسیب نیست اگرچه در بسیاری از متون تاب آوری را در مقابل آسیب پذیری تعریف میکرده اند اما تاب آوری میتواند هم آیند صدمه و آسیب هم باشد.
برخلاف آنچه که در اغلب متون آمده است تاب آوری منبعث از روانشناسی مثبت نیست اما به روانشناسی مثبت راه دارد.
تاب آوری میتواند استاتیک و یا دینامیک باشد ضرورتی ندارد تاب آوری را فقط در مواجهه با عوامل ایجاد اختلال کننده تعریف کنیم که در یک زندگی معمولی هم وجود آن ضرورت دارد.