محسن علمداری
331 یادداشت منتشر شدهتاثیرات منفی تبلیغات اجتماعی بر نوجوانان
تبلیغات اجتماعی به عنوان یک ابزار قدرتمند در انتقال پیام ها و ارزش های اجتماعی شناخته می شود. این تبلیغات معمولا با هدف ارتقاء آگاهی، تغییر رفتار و ترویج مفاهیم مثبت نظیر سالم زیستی، دوستی، مسئولیت اجتماعی و همبستگی طراحی می شوند. اما با وجود این اهداف مثبت، تاثیرات منفی این نوع تبلیغات بر نوجوانان موضوعی است که نیاز به بررسی عمیق و دقیق دارد. نوجوانان، به دلیل ویژگی های خاص سنی و روانی خود، ممکن است به شدت تحت تاثیر این تبلیغات قرار گیرند و در نتیجه، با چالش ها و عواقب مختلفی مواجه شوند.یکی از تاثیرات منفی بارز تبلیغات اجتماعی بر نوجوانان، ایجاد انتظارات غیرواقعی و فشار برای تطبیق با هنجارهای اجتماعی است. این تبلیغات، اغلب تصاویری ایده آل و غیرقابل دسترس از زندگی، زیبایی و موفقیت را به نمایش می گذارند. نوجوانان که در دوره ای از زندگی خود هستند که به دنبال شکل گیری هویت فردی و اجتماعی هستند، ممکن است به این انتظارات پاسخ دهند و تلاش کنند به هر قیمتی به این هنجارها برسند. این فشار می تواند منجر به ناامیدی، افسردگی و اضطراب شود، به ویژه زمانی که نوجوانان قادر به برآورده کردن این انتظارات نباشند.علاوه بر این، تبلیغات اجتماعی که به ترویج سبک زندگی خاصی می پردازند، گاهی اوقات نوجوانان را ترغیب به رفتارهای پرخطر می کنند. مثلا تبلیغات مربوط به سیگار، نوشیدنی های الکلی یا سایر محصولات آسیب زا ممکن است با استفاده از تصاویر جذاب و جملات فریبنده، نوجوانان را به این باور برسانند که چنین رفتارهایی نشانه ای از بلوغ یا موفقیت هستند.این مدل تبلیغات را در میان هنرمندان مختلف و در سینما بیشتر میتوان مشاهده کرد که افراد به الگوبرداری ار آنها به این شکل خود را شبیه آنها میپندارند. این نوع پیام ها ممکن است در ناخودآگاه نوجوانان جا گرفته و آن ها را به سمت انتخاب های نادرست سوق دهد.تبلیغات اجتماعی همچنین می توانند به تقویت تصورات منفی و کلیشه ای در مورد گروه های خاصی از مردم بینجامند. در بسیاری از موارد، این تبلیغات به صورت نامناسبی از تصاویر و هنجارهای جنسیتی استفاده می کنند که می تواند منجر به تقویت تبعیض جنسیتی و نژادی در بین نوجوانان شود. به عنوان مثال، نمایندگی ناکافی یا نادرست زنان و اقلیت های قومی در تبلیغات، می تواند احساس بی ارزش بودن و کاهش اعتماد به نفس در این گروه ها ایجاد کند. نوجوانانی که تحت تاثیر این تبلیغات قرار می گیرند، ممکن است تصورات منفی درباره خود و دیگران پیدا کنند و از تعاملات سالم و مثبت با یکدیگر بازبمانند.افزون بر این، تبلیغات اجتماعی می توانند بر تصویر بدن نوجوانان تاثیرات مخربی داشته باشند. بسیاری از تبلیغات، استانداردهایی غیرقابل دسترس برای زیبایی و ظاهر به نمایش می گذارند که ممکن است نوجوانان را به مقایسه خود با دیگران وادار کند. این مقایسه ها می توانند به ایجاد نارضایتی از بدن و اختلالات غذایی منجر شوند. نوجوانانی که تحت فشار این استانداردها قرار می گیرند، ممکن است به اقدامات افراطی برای تغییر بدن خود بپردازند و این می تواند پیامدهای جدی بر سلامت روان و جسم آن ها داشته باشد.از سوی دیگر، تاثیرات منفی تبلیغات اجتماعی بر نوجوانان می تواند متوجه خانواده ها و روابط خانوادگی نیز باشد. نوجوانان ممکن است به دلیل تاثیر تبلیغات از ارزش ها و رفتارهای خانوادگی خود فاصله بگیرند یا به واکنش های احساسی در برابر خانواده های خود بپردازند. این وضعیت می تواند به تنش های خانوادگی، درگیری ها و احساس بیگانگی در نوجوانان منجر شود. خانواده ها از زمان های قدیم نقش مهمی در شکل گیری هویت و ارزش های نوجوانان داشته اند، اما فشارهای ناشی از تبلیغات اجتماعی ممکن است این رویکردها را به چالش بکشد و ابهاماتی را در روابط خانوادگی ایجاد کند.بنابراین تبعات آموزشی تبلیغات اجتماعی نیز نباید نادیده گرفته شود. سیستم های آموزشی و نهادهای اجتماعی باید به نوجوانان آگاهی های لازم را برای تحلیل و تفسیر درست تبلیغات اجتماعی آموزش دهند. اگر نوجوانان نتوانند بین پیام های تبلیغاتی واقعی و غیرواقعی تشخیص قائل شوند، در معرض خطر تصمیم گیری های نادرست قرار خواهند گرفت. بنابراین، آموزش مهارت های تفکر انتقادی و رسانه ای برای نوجوانان ضروری است. این مهارت ها می تواند به آن ها کمک کند تا پیام های تبلیغاتی را بهتر تحلیل کنند و از تاثیرات منفی آن ها جلوگیری کنند.در انتها می توان گفت که تبلیغات اجتماعی، با وجود اهداف اولیه مثبتی که دارند، می توانند تاثیرات منفی و عمیقی بر نوجوانان بگذارند. این تاثیرات به ویژه در حوزه های بهداشت روانی، تصویر بدن، روابط اجتماعی و خانواده قابل مشاهده است. مسئولان و سیاست گذاران باید نسبت به این مسائل هشدار دهند و اقداماتی را در جهت کاهش تاثیرات منفی تبلیغات اجتماعی بر نوجوانان انجام دهند. این اقدامات می تواند شامل تنظیم مقررات مربوط به تبلیغات، ارائه آموزش های مناسب و ایجاد فضاهای سالم برای گفتگو و تبادل نظر بین نوجوانان باشد. با افزایش آگاهی و قدرت تحلیل میان نوجوانان، می توان امید داشت که آن ها قادر به مواجهه با چالش های اجتماعی و فرهنگی به طور موثرتر باشند و زندگی سالم تری را تجربه کنند.