استظهار قرآن

[محیی الدین ابن عربی]

از ابویزید بسطامی نقل شده که از دنیا نرفت، مگر آنکه قرآن را استظهار کرد، یعنی از انزال و فرود آوردن بر گرفت، و این همان چیزی است که پیغمبر «ص» درباره ی آن کس که قرآن را بدین گونه حفظ کرده بود فرمود: « ان النبوه قد ادرجت بین جنبیه = نبوت بین دو پهلویش درنوردیده شده است» و نفرمود در سینه اش، این معنی استظهار قرآن می باشد، یعنی گرفتن قرآن از « ظهر = پشت قلب»، پس وی را همانند چنین تنزل است که در هر بنده ای از بندگان که خدا خواسته باشد استمرار دارد، ولی بر این نعت و صفت، و آن بیان الهی است که: « یلقی الروح من امره علی من یشاء من عباده = روح [وحی] را از عالم امر خویش به هر کس از بندگانش که بخواهد القا می کند. غافر/15» (1)

***

[یزدانپناه عسکری]

خط پرواز مینوی انسان و دریابندگی لطیفه ربانی در ظهر از عالم امر با تلاقی تابش نور آگاهی.

_____________

1 - فتوحات مکیه جلد هفتم ، شیخ محی الدین ابن عربی ، ترجمه ، تعلیق ، محمد خواجوی- تهران : انتشارات مولی، 1383 صفحه 555

– [ذکر عن ابی یزید انه ما مات حتی استظهر القرآن"- ای اخذه عن انزال! و هو الذی نبه النبی- ص-" فیمن حفظ القرآن"- یعنی علی هذا الوجه،" ان النبوه قد ادرجت بین جنبیه"- و لم یقل: فی صدره. و هذا معنی" استظهار القرآن" ای اخذه عن ظهر. فله مثل هذا التنزل (الذی هو) مستمر فیمن شاء الله من عباده. لکن علی هذا النعت و الصفه، و هو قوله- تعالی-: یلقی الروح من امره علی من یشاء من عباده. (محیی الدین بن عربی، الفتوحات المکیه (عثمان یحیی)، 14جلد، دار احیاء التراث العربی - بیروت، چاپ: دوم، 1994 م. ج14 ؛ ص589)]