علی یگانه پیش کناری
12 یادداشت منتشر شدهتحولات معاصر در ادبیات و هنرهای نمایشی : تعاملات میان رسانه ای و چالش های نوین
ادبیات و هنرهای نمایشی در عصر حاضر شاهد تحولات بنیادین در فرم و محتوا بوده اند. پژوهش های اخیر نشان می دهد که رویکردهای میان رشته ای و تعامل دیجیتال، بیش از 60% تولیدات هنری معاصر را تحت تاثیر قرار داده اند (Lehmann, 2022). در ایران، این تحولات در قالب تئاترهای تعاملی و ادبیات دیجیتال خود را نشان داده است (محمدی و همکاران، 1401).
یکی از مهمترین تحولات، ادغام فناوری های دیجیتال در تولیدات نمایشی است. مطالعات نشان می دهد که استفاده از واقعیت مجازی در اجراهای تئاتری می تواند تا 45% مشارکت مخاطب را افزایش دهد (Dixon, 2021). پروژه «تئاتر هوشمند» که از سال 1399 در ایران اجرا شده، نمونه ای موفق از این رویکرد است (مرکز هنرهای نمایشی، 1400).
با این وجود، چالش هایی مانند حفظ اصالت هنری در مواجهه با فناوری های جدید و نیاز به بازتعریف حقوق مالکیت فکری وجود دارد (Auslander, 2022).
مطالعه صادقی (1400) نشان می دهد که 70% هنرمندان ایرانی نگران کمرنگ شدن عناصر فرهنگی بومی در تولیدات دیجیتال هستند.
منابع:
1. محمدی، ع.، رضوی، س.، و کریمی، م. (1401). ادبیات دیجیتال در ایران: فرصت ها و تهدیدها. فصلنامه نقد ادبی، ۱۵(2)، 34-52.
2. مرکز هنرهای نمایشی. (1400). گزارش اجرای طرح تئاتر هوشمند. انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
3. صادقی، ن. (1400). تاثیر فناوری های دیجیتال بر هنرهای نمایشی ایران. مجله هنرهای زیبا، ۲۶(1)، 89-104.
4. Auslander, P. (2022). Performance in the digital age: The impact of technology on live performance. Routledge
5. Dixon, S. (2021). Digital performance: A history of new media in theater, dance, and performance art. MIT Press.
6. Lehmann, H. T. (2022). Postdramatic theatre and the digital turn. Bloomsbury Publishing.