علی یزدانیان
مدرس دانشگاه - مسئول امور پژوهشی مرکز پژوهش های شورای اسلامی شهر سمنان
38 یادداشت منتشر شدهحقوق عمومی، کلید بازطراحی حکمرانی شهری در ایران
حقوق عمومی، کلید بازطراحی حکمرانی شهری در ایران
شهرها امروز بیش از هر زمان دیگری مرکز زندگی، فعالیت های اقتصادی و سیاسی ما هستند. اما همراه با رشد جمعیت و پیچیدگی های شهری، چالش هایی مانند ناکارآمدی در مدیریت، ضعف پاسخگویی و کمبود مشارکت شهروندان نیز به شدت احساس می شود. یکی از مهم ترین راه حل ها برای مواجهه با این مشکلات، بازطراحی حکمرانی شهری با اتکا به اصول حقوق عمومی است.
حقوق عمومی شاخه ای از حقوق است که رابطه بین دولت و شهروندان را تنظیم می کند و تضمین کننده عدالت، شفافیت و پاسخگویی در حاکمیت است. در عصر تحولات نهادی، مفاهیمی چون مشارکت شهروندی، تمرکززدایی، و شفافیت بیش از پیش مورد تاکید قرار گرفته اند. بدون چارچوب های حقوقی منسجم، این مفاهیم نمی توانند به شکل واقعی تحقق یابند.
در ایران، ساختارهای مدیریت شهری هنوز با چالش هایی چون تمرکز قدرت در دولت مرکزی، قوانین ناکافی، و مشارکت محدود مردم مواجه است. حقوق عمومی می تواند با اصلاح قوانین، نهادینه سازی حقوق شهروندی و ایجاد نهادهای نظارتی مستقل، بستر لازم برای حکمرانی بهتر شهری را فراهم آورد.
بازطراحی حکمرانی شهری بر مبنای حقوق عمومی نه تنها به بهبود خدمات شهری کمک می کند، بلکه موجب افزایش اعتماد شهروندان به نهادهای محلی و تقویت سرمایه اجتماعی می شود. بنابراین، تقویت جایگاه حقوق عمومی در سیاست گذاری و مدیریت شهری، امری حیاتی برای ساختن شهرهایی عادلانه تر، شفاف تر و پاسخگو تر است.