تفاوت حمد و شکر
[آیت الله مصباح - حقیقت و تفاوت حمد و شکر]
«حمد» و « شکر » ارتباط نزدیک و تنگاتنگی با هم دارند، اما متفاوت نیز هستند. «حمد»، که در فارسی به « ستایش »، ترجمه می شود، از گونه ای احساس تعظیم و خضوع نسبت به فردی، سرچشمه می گیرد؛ فردی که ما خوبی هایی در وی سراغ داشته باشیم؛ به آن خوبی ها توجه کنیم و درصدد ستایش آن خوبی ها برآییم. طبیعی است زمانی که انسان در مقابل کمال، جمال و زیبایی درخور توجهی قرار بگیرد، حالتی انفعالی، عاطفی و احساسی نسبت به آن پیدا می کند؛ به گونه ای که می خواهد در برابر او خضوع کند.
«شکر» به معنای « سپاسگزاری » است و در قبال نعمت یا خدمتی که به انسان می شود، انجام می گیرد. بنابراین سپاسگزاری و شکر، نوعی جبران و واکنش انسان در قبال خدمت، نعمت، عطا یا احسانی است که به او شده است.
بنابراین حمد و شکر دو مفهوم متفاوت دارند که یافتن جامع مشترک بین آن دو آسان نیست.
***
[یزدانپناه عسکری]
اختصاص حمد به المثانی (تار و تاه رشته های نور اسماء الهی) به یکباره است.
اختصاص شکر به المثنی معطوف به نعمت های الهی جزء به جزء است.