سبک و شیوه نگارش در مطبوعات ؛ از گزارش نویسی تا روایت پردازی
مطبوعات، به عنوان بازتابی از تفکر اجتماعی و سیاسی یک جامعه، نه تنها وظیفه اطلاع رسانی دارند، بلکه در شکل گیری افکار عمومی و هدایت جریان های فرهنگی نیز نقشی مهم ایفا می کنند. سبک نگارش در این رسانه ها، عنصری کلیدی است که نحوه دریافت پیام توسط مخاطب را تعیین می کند. سبک های نگارش در مطبوعات بر اساس هدف و مخاطب، به دسته های مختلفی تقسیم می شود: 1- سبک مستقیم و بی طرفانه ( خبرنویسی های رسمی و فوری) که ویژگی های آن شامل : استفاده از جملات کوتاه و فعل های معلوم - اجتناب از قضاوت یا تحلیل، تمرکز بر «چه»، «کجا»، «چه زمانی» 2- سبک تحلیلی( بر اساس زمینه تاریخی یا اجتماعی یک رویداد )- حضور نظرات کارشناسان، آمار و نمودارها - به کارگیری واژگان فنی و تخصصی 3- سبک تفسیری و انتقادی (بررسی ابعاد پنهان خبر ) - نمایش دیدگاه های مختلف - تقویت نگاه موشکافانه مخاطب 4- سبک داستان پردازانه (ناراتیو ژورنالیسم) - ترکیب عنصر گزارش با تکنیک های ادبی - روایت شخصی یا احساسی از یک واقعه - افزایش درگیری عاطفی مخاطب با متن .
سبک نگارش روزنامه نگاری باید ویژگی های زیر را داشته باشد: 1- شفافیت: پرهیز از ابهام و پیچیدگی زبانی 2- دقت: نقل صحیح اطلاعات و منابع 3- اختصار: حذف مطالب غیرضروری برای حفظ توجه مخاطب 4- جذابیت: استفاده از تیترهای گیرا، واژگان تاثیرگذار 5- بی طرفی: جدا کردن خبر از نظر شخصی یا جناحی .
سبک نگارش، عامل کلیدی در تاثیرگذاری رسانه بر مخاطب است:
- سبک بی طرفانه موجب اعتمادسازی می شود
- سبک تفسیری به مخاطب امکان مقایسه و تحلیل می دهد
- سبک داستان پردازانه سبب هم ذات پنداری و آگاهی عاطفی می گردد.
چالش های نوشتار مطبوعاتی در ایران : امروز با ظهور شبکه های اجتماعی و تسریع گردش اطلاعات، سبک های نگارش مطبوعاتی در ایران با تغییراتی مواجه شده اند این تغییرات را میتوان بدین گونه برشمرد: - رقابت با منابع غیررسمی و فوری - محدودیت های قانونی و خودسانسوری - لزوم حفظ هویت فرهنگی در عین رعایت استانداردهای جهانی .
سبک نگارش در مطبوعات، صرفا تکنیک نوشتاری نیست، بلکه بازتابی از موضع گیری رسانه، رویکرد فرهنگی جامعه، و سطح سواد رسانه ای مخاطبان است. انتخاب درست سبک نگارش می تواند به عنوان پلی بین حقیقت و مخاطب عمل کند.پلی که هم واقع نگری را تقویت می کند، و هم گفتگو را ارتقا می دهد.