ابزار تشخیصی گارس جهت تشخیص اتیسم مزایا و معایب

طیف اوتیسم که عموما به آن اوتیسم یا درخودماندگی می گویند، یک اختلال عصبی تکوینی با وجود مشکلات جدی در تعاملات اجتماعی، و ارتباطات کلامی و غیرکلامی و وجود رفتارهای تکراری و علایق محدود فرد است. واکنش های غیرمعمول به محرک حسی و تاکید فرد بر حفظ ثبات و روال هایی خاص در زندگی نیز از نشانه های شایع این اختلال هستند. 

تشخیص به موقع و مداخلات درمانی مناسب می تواند ،در بهبود بعضی علائم اختلال موثر باشد.

یکی از ابزارهای مناسب جهت تشخیص تست گارس می باشد،

تست گارس هم به نوعی عملکرد کلی فرد را در موقعیت های فردی ،تعاملی و اجتماعی را ارزیابی می کند.

GARS: Global Assessment of Relational Functioning (تست ارزیابی عملکرد جهانی روابط): این همان تستی است که در پاسخ های قبلی به آن پرداختیم.

 🔘هدف اصلی آن سنجش عملکرد کلی یک سیستم رابطه ای و عملکرد کلی فردی و اجتماعی افراد است که در مانند خانواده یا زوج قابل استفادهاست. این تست به بررسی چگونگی تعامل افراد با یکدیگر، حل مسئله، ارتباطات و نقش ها می پردازد.

🔲GARS-3: Gilliam Autism Rating Scale (مقیاس رتبه بندی اوتیسم گیلیام): این تست کاملا متفاوت است و به طور خاص برای کمک به تشخیص و ارزیابی شدت اختلال طیف اوتیسم (ASD) در افراد 3 تا 22 ساله طراحی شده است.

GARS-3 (گیلیام اتویسم ریتینگ اسکیل) در تشخیص اوتیسم:

GARS-3 یکی از معتبرترین و پرکاربردترین ابزارهای ارزیابی و غربالگری برای اوتیسم در سراسر جهان است. این تست توسط متخصصان (مانند روانشناسان، کاردرمانگران، گفتاردرمانگران) و همچنین توسط والدین و معلمان تکمیل می شود تا اطلاعات جامعی در مورد رفتارهای مرتبط با اوتیسم جمع آوری شود.

نکات کلیدی در مورد GARS-3 برای تشخیص اوتیسم:

هدف:

*کمک به شناسایی افراد مبتلا به اختلال طیف اوتیسم.

*تخمین شدت علائم اوتیسم.

*کمک به برنامه ریزی مداخلات درمانی و توانبخشی.

*نظارت بر پیشرفت فرد در طول زمان و ارزیابی اثربخشی درمان.

خرده مقیاس ها (Subscales): GARS-3 شامل 6 خرده مقیاس است که بر اساس معیارهای تشخیصی اوتیسم در DSM-5 (راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، ویرایش پنجم) طراحی شده اند:

رفتارهای تکراری/محدود (Restrictive/Repetitive Behaviors - RB): شامل رفتارهای کلیشه ای، اختلالات حرکتی، و رفتارهای عجیب و غریب.

تعامل اجتماعی (Social Interaction - SI): مربوط به نحوه تعامل فرد با دیگران.

ارتباطات اجتماعی (Social Communication - SC): شامل رفتارهای کلامی و غیرکلامی مرتبط با ارتباط.

پاسخ های هیجانی (Emotional Responses - ER): نحوه ابراز و مدیریت احساسات.

سبک شناختی (Cognitive Style - CS): الگوهای تفکر و پردازش اطلاعات.

گفتار نابهنجار (Maladaptive Speech - MS): شامل الگوهای غیرعادی در گفتار.

نمره گذاری و تفسیر:

نمرات حاصل از GARS-3 (معمولا به صورت نمره استاندارد، رتبه درصدی، و شاخص اوتیسم) نشان دهنده احتمال وجود اوتیسم و شدت آن است.

به عنوان مثال، نمرات بالاتر در خرده مقیاس های مرتبط با اوتیسم، احتمال اوتیسم بودن فرد را افزایش می دهد.

مهم: تفسیر نهایی GARS-3 باید توسط یک متخصص آموزش دیده انجام شود. این تست به تنهایی برای تشخیص قطعی کافی نیست و باید در کنار سایر ابزارهای تشخیصی (مانند ADOS، ADI-R) و مشاهده بالینی جامع و سابقه رشدی فرد مورد استفاده قرار گیرد.

خلاصه:

اگر ابزار شما "تست گارس" در زمینه تشخیص اوتیسم بوده است، باید به GARS-3 (مقیاس رتبه بندی اوتیسم گیلیام) اشاره می کردید. این تست یک ابزار معتبر و مهم در فرآیند پیچیده تشخیص اوتیسم است و به متخصصان کمک می کند تا علائم و شدت اوتیسم را ارزیابی کنند. اما تست گارس (Global Assessment of Relational Functioning) که در ابتدا در مورد آن صحبت کردیم، در زمینه تشخیص اوتیسم کاربردی ندارد.

نکته بسیار مهم در بالا در مورد دو ابزار کاملا متفاوت و عملکرد متفاوت جهت تشخیص ودرمان ارائه شد

تست GARS-3 (گیلیام اتویسم ریتینگ اسکیل) و ارتباط آن با تشخیص اوتیسم

همانطور که در پاسخ قبلی توضیح دادم، وقتی صحبت از GARS در زمینه تشخیص اوتیسم می شود، منظور از آن GARS-3 (مقیاس رتبه بندی اوتیسم گیلیام) است، نه تست GARS (Global Assessment of Relational Functioning) که برای ارزیابی روابط استفاده می شود. این دو کاملا متفاوت هستند.

GARS-3 چیست و چرا در تشخیص اوتیسم مهم است؟

GARS-3 یک ابزار استاندارد و معتبر برای غربالگری و کمک به تشخیص اختلال طیف اوتیسم (ASD) در افراد ۳ تا ۲۲ سال است. این تست به متخصصان کمک می کند تا رفتارهای مرتبط با اوتیسم را به صورت کمی و کیفی ارزیابی کنند.

اهمیت GARS-3 در تشخیص اوتیسم به دلایل زیر است:

جامعیت در ارزیابی علائم: GARS-3 بر اساس معیارهای تشخیصی اوتیسم در DSM-5 طراحی شده است و جنبه های مختلفی از رفتارهای مرتبط با اوتیسم را پوشش می دهد. این جنبه ها شامل:

رفتارهای تکراری/محدود (Restrictive/Repetitive Behaviors - RB): مانند حرکات تکراری، وسواس های خاص، یا مقاومت در برابر تغییر.

تعامل اجتماعی (Social Interaction - SI): مشکل در برقراری ارتباط چشمی، فقدان علاقه به همسالان، یا ناتوانی در شروع یا حفظ مکالمات.

ارتباطات اجتماعی (Social Communication - SC): تاخیر در گفتار، استفاده غیرعادی از زبان، یا دشواری در درک شوخی ها و کنایه ها.

پاسخ های هیجانی (Emotional Responses - ER): واکنش های هیجانی نامتناسب، یا مشکل در درک و بیان احساسات.

سبک شناختی (Cognitive Style - CS): الگوهای تفکر خاص، تمرکز بر جزئیات به جای کلیات.

گفتار نابهنجار (Maladaptive Speech - MS): الگوهای غیرعادی در گفتار مانند اکولالیا (تکرار کلمات) یا لحن مونوتون.

کمک به افتراق: نتایج GARS-3 می تواند به تمایز اوتیسم از سایر اختلالات رشدی یا رفتاری کمک کند، زیرا بر علائم خاص اوتیسم تمرکز دارد.

تخمین شدت: این تست نه تنها به شناسایی اوتیسم کمک می کند، بلکه می تواند شدت علائم اوتیسم را نیز تخمین بزند. این اطلاعات برای برنامه ریزی مداخلات درمانی و توانبخشی فردی سازی شده بسیار ارزشمند است.

ابزاری برای نظارت بر پیشرفت: با انجام مجدد GARS-3 در طول دوره درمان، می توان تاثیر مداخلات را سنجید و پیشرفت فرد را در زمینه های مختلف رفتاری و ارتباطی رصد کرد.

سهولت در تکمیل: این تست معمولا توسط والدین، معلمان، یا سایر مراقبین آشنا با فرد تکمیل می شود که امکان جمع آوری اطلاعات از محیط های مختلف زندگی کودک را فراهم می کند.

نکته بسیار مهم:

GARS-3 به تنهایی برای تشخیص قطعی اوتیسم کافی نیست. تشخیص اوتیسم یک فرآیند پیچیده و چندوجهی است که نیازمند ارزیابی جامع توسط تیمی از متخصصان (مانند روانپزشک کودک و نوجوان، روانشناس، متخصص مغز و اعصاب اطفال، گفتاردرمانگر، کاردرمانگر) است. این ارزیابی جامع شامل:

مشاهده بالینی دقیق.

مصاحبه با والدین و مراقبین.

بررسی سوابق رشدی و پزشکی.

استفاده از سایر ابزارهای تشخیصی معتبر مانند ADOS (مقیاس مشاهده ای تشخیص اوتیسم) و ADI-R (مصاحبه تشخیصی اوتیسم-بازبینی شده).

GARS-3 به عنوان یک ابزار قدرتمند مکمل در این فرآیند عمل می کند و اطلاعات ارزشمندی را در اختیار متخصصان قرار می دهد تا به یک تشخیص دقیق و برنامه ریزی درمانی موثر برسند.

Edition) یک ابزار رتبه بندی و غربالگری برای اوتیسم است که عمدتا توسط والدین، معلمان یا مراقبین تکمیل می شود. ابزارهای مشابه GARS-3 که در فرآیند تشخیص اوتیسم استفاده می شوند، را می توان به چند دسته تقسیم کرد:

1. مقیاس های رتبه بندی/غربالگری (Rating Scales/Screening Tools) - شبیه GARS-3: این ابزارها معمولا به صورت پرسشنامه هستند که توسط افراد آگاه به رفتار کودک (والدین، معلمان) تکمیل می شوند. هدف آن ها جمع آوری اطلاعات در مورد رفتارهای مرتبط با اوتیسم در محیط های مختلف و ارزیابی شدت آن ها است.

مقیاس رتبه بندی اوتیسم کودکی (CARS-2 - Childhood Autism Rating Scale, Second Edition):

شباهت: مانند GARS-3، CARS-2 نیز یک مقیاس رتبه بندی است که علائم اوتیسم را در حوزه های مختلف ارزیابی می کند.

تفاوت: CARS-2 بیشتر بر اساس مشاهده بالینی توسط متخصص و مصاحبه با والدین تکمیل می شود، در حالی که GARS-3 عمدتا توسط والدین/مراقبین تکمیل می شود (البته می تواند توسط متخصص هم انجام شود). CARS-2 دو نسخه استاندارد و با عملکرد بالا (High-Functioning) دارد. برخی معتقدند GARS-3 در رتبه بندی علائم اوتیسم قابل اعتمادتر و سازگارتر است و طیف وسیع تری از رفتارهای قابل مشاهده را شامل می شود.

مقیاس های رتبه بندی طیف اوتیسم (ASRS - Autism Spectrum Rating Scales):

شباهت: یک مقیاس رتبه بندی جامع است که رفتارهای مرتبط با ASD را در کودکان و نوجوانان (۲ تا ۱۸ سال) ارزیابی می کند.

تفاوت: ASRS نسخه های مختلفی برای سنین و تکمیل کنندگان مختلف (والدین، معلمان) دارد و ابعاد گسترده تری از عملکرد را پوشش می دهد.

مقیاس پاسخگویی اجتماعی (SRS-2 - Social Responsiveness Scale, Second Edition):

شباهت: یک پرسشنامه توسط والدین/معلمان برای ارزیابی شدت علائم ASD در جنبه های اجتماعی.

تفاوت: SRS-2 بیشتر بر روی نقص در تعامل اجتماعی متمرکز است، در حالی که GARS-3 ابعاد گسترده تری از جمله رفتارهای تکراری و ارتباطات را نیز پوشش می دهد.

پرسشنامه ارتباط اجتماعی (SCQ - Social Communication Questionnaire):

شباهت: یک ابزار غربالگری مبتنی بر گزارش والدین برای شناسایی علائم ASD.

تفاوت: SCQ معمولا به عنوان یک ابزار غربالگری سریع تر و اولیه استفاده می شود و به اندازه GARS-3 جامع نیست.

2. ابزارهای تشخیصی "گلد استاندارد" (Gold Standard Diagnostic Tools): این ابزارها عمیق تر و جامع تر هستند و معمولا توسط متخصصان آموزش دیده انجام می شوند و برای تشخیص نهایی استفاده می شوند. GARS-3 معمولا به عنوان یک ابزار غربالگری و حمایتی برای این تشخیص های جامع تر استفاده می شود.

جدول مشاهده تشخیصی اوتیسم (ADOS-2 - Autism Diagnostic Observation Schedule, Second Edition):

تفاوت اصلی: ADOS-2 یک مشاهده مستقیم و ساختاریافته از رفتار کودک در حین تعامل با متخصص است. در حالی که GARS-3 بر اساس گزارش های غیرمستقیم (از والدین/معلمان) است، ADOS-2 به متخصص اجازه می دهد تا مستقیما مهارت های اجتماعی، ارتباطی و رفتارهای تکراری را در یک محیط کنترل شده مشاهده کند. این تفاوت اصلی، ADOS-2 را به یکی از معتبرترین ابزارهای تشخیصی تبدیل کرده است.

مصاحبه تشخیصی اوتیسم-بازبینی شده (ADI-R - Autism Diagnostic Interview-Revised):

تفاوت اصلی: ADI-R یک مصاحبه ساختاریافته و بسیار مفصل با والدین/مراقبین اصلی است که تاریخچه رشدی و رفتاری فرد را از سنین پایین تا حال حاضر به دقت بررسی می کند. این مصاحبه بر اساس معیارهای تشخیصی ASD انجام می شود و اطلاعات عمیقی در مورد ظهور و سیر علائم ارائه می دهد. GARS-3 بیشتر بر رفتارهای فعلی تمرکز دارد، در حالی که ADI-R بر تاریخچه طولی تاکید می کند.

خلاصه مقایسه:

GARS-3 به عنوان یک مقیاس رتبه بندی توسط تکمیل کنندگان غیرمتخصص (اما آشنا با فرد) و متخصصان، در کنار ابزارهای قدرتمند مشاهده ای و مصاحبه ای مانند ADOS-2 و ADI-R، در فرآیند تشخیص اوتیسم نقش مهمی ایفا می کند. GARS-3 برای جمع آوری اطلاعات از محیط های مختلف و پایش پیشرفت مفید است، در حالی که ADOS-2 و ADI-R به عنوان ابزارهای "گلد استاندارد" برای تایید تشخیص نهایی، نیاز به تخصص و زمان بیشتری دارند.

تشخیص اوتیسم یک فرآیند پیچیده و چندوجهی است و هیچ تست واحدی به تنهایی برای تشخیص قطعی کافی نیست. بلکه ترکیبی از مشاهدات بالینی، مصاحبه با والدین و مراقبین، و استفاده از ابزارهای ارزیابی استاندارد (مانند GARS-3) مورد نیاز است.

در ادامه، به برخی از معتبرترین و پرکاربردترین تست ها و ابزارهای دیگر که در فرآیند تشخیص اوتیسم مفید هستند، اشاره می کنم:

۱. ابزارهای "گلد استاندارد" تشخیصی (معتبرترین ابزارها برای تشخیص نهایی):

ADOS-2 (Autism Diagnostic Observation Schedule, Second Edition - جدول مشاهده تشخیصی اوتیسم، ویرایش دوم):

کاربرد: این تست به عنوان "گلد استاندارد" (معتبرترین ابزار) برای مشاهده مستقیم رفتارهای مرتبط با اوتیسم شناخته می شود. متخصص آموزش دیده (روانشناس، روانپزشک) با کودک/فرد بزرگسال تعامل می کند و رفتارهای اجتماعی، ارتباطی، بازی، و رفتارهای تکراری را در یک محیط استاندارد و نیمه ساختاریافته مشاهده و ثبت می کند.

مزیت اصلی: فراهم کردن فرصت برای مشاهده مستقیم رفتارهای تشخیصی در زمان واقعی، که اطلاعات بسیار دقیقی از عملکرد فرد در تعاملات اجتماعی و ارتباطی ارائه می دهد.

محدودیت: نیاز به متخصصان بسیار آموزش دیده و زمان بر بودن (معمولا ۳۰ تا ۶۰ دقیقه یا بیشتر برای هر ماژول).

ADI-R (Autism Diagnostic Interview-Revised - مصاحبه تشخیصی اوتیسم-بازبینی شده):

کاربرد: این نیز یک ابزار "گلد استاندارد" است که شامل یک مصاحبه ساختاریافته و بسیار مفصل با والدین یا مراقب اصلی فرد می شود. هدف آن جمع آوری اطلاعات جامع و دقیق در مورد تاریخچه رشدی و رفتاری فرد از سنین بسیار پایین (حتی قبل از ۱۸ ماهگی) تا زمان حال است.

مزیت اصلی: ارائه یک دیدگاه طولی از ظهور و سیر علائم اوتیسم و کمک به تمایز آن از سایر اختلالات.

محدودیت: بسیار زمان بر (معمولا ۱.۵ تا ۳ ساعت) و نیاز به پاسخ دهنده آگاه و با حافظه خوب.

۲. ابزارهای غربالگری (Screening Tools) - برای شناسایی اولیه و ارجاع:

این تست ها برای شناسایی زودهنگام کودکانی که ممکن است در معرض خطر اوتیسم باشند، استفاده می شوند تا ارجاع به متخصص برای ارزیابی جامع تر صورت گیرد.

M-CHAT-R/F (Modified Checklist for Autism in Toddlers, Revised, with Follow-up - چک لیست اصلاح شده برای اوتیسم در کودکان نوپا، بازبینی شده، با پیگیری):

کاربرد: یک ابزار غربالگری محبوب و رایج برای کودکان ۱۶ تا ۳۰ ماهه که توسط والدین تکمیل می شود. سوالات ساده ای در مورد رفتارهای اجتماعی، ارتباطی و رفتارهای تکراری کودک می پرسد.

مزیت: سادگی، سرعت و قابلیت اجرا در محیط های غیرتخصصی (مثل مطب پزشک اطفال).

محدودیت: یک ابزار غربالگری است و برای تشخیص قطعی نیست؛ نمره بالا فقط نشان دهنده نیاز به ارزیابی بیشتر است.

CARS-2 (Childhood Autism Rating Scale, Second Edition - مقیاس رتبه بندی اوتیسم کودکی، ویرایش دوم):

کاربرد: این مقیاس توسط متخصص یا روانشناس بالینی تکمیل می شود و بر اساس مشاهدات مستقیم و اطلاعات والدین، شدت علائم اوتیسم را در ۱۴ حوزه رفتاری (مانند ارتباط با افراد، تقلید، پاسخ عاطفی، ترس ها و ...) ارزیابی می کند.

مزیت: ارائه یک شاخص کلی از شدت اوتیسم.

محدودیت: نیاز به تجربه و آموزش برای تکمیل دقیق.

SRS-2 (Social Responsiveness Scale, Second Edition - مقیاس پاسخگویی اجتماعی، ویرایش دوم):

کاربرد: یک پرسشنامه توسط والدین یا معلمان برای ارزیابی شدت علائم اختلال طیف اوتیسم در زمینه های اجتماعی، ارتباطی و رفتارهای تکراری در سنین ۴ تا ۱۸ سال (و همچنین فرم بزرگسال).

مزیت: می تواند برای غربالگری و پایش پیشرفت در طول درمان استفاده شود.

محدودیت: مانند GARS-3، یک مقیاس رتبه بندی است و تشخیص قطعی را نمی دهد.

۳. ابزارهای کمکی و ارزیابی های تکمیلی:

مقیاس های توانایی های هوشی (IQ Tests) (مانند وکسلر):

کاربرد: برای ارزیابی سطح هوشی و توانایی های شناختی عمومی فرد، که می تواند در فهم بهتر نقاط قوت و ضعف کودک و برنامه ریزی آموزشی و درمانی مفید باشد. در اوتیسم، گاهی اوقات شکاف بین توانایی های کلامی و غیرکلامی مشاهده می شود.

ارزیابی های گفتار و زبان:

کاربرد: توسط گفتاردرمانگران برای ارزیابی دقیق مهارت های زبانی (بیانی و درکی)، کاربردشناسی زبان (نحوه استفاده از زبان در موقعیت های اجتماعی) و سایر جنبه های ارتباطی. این ارزیابی ها برای افراد اوتیسم بسیار حیاتی هستند.

ارزیابی های کاردرمانی/حسی:

کاربرد: توسط کاردرمانگران برای بررسی مشکلات پردازش حسی (حساسیت یا بی تفاوتی به محرکات حسی)، مهارت های حرکتی ظریف و درشت، و مهارت های خودیاری.

نتیجه گیری:

تشخیص اوتیسم یک فرآیند تیمی و جامع است. ADOS-2 و ADI-R به عنوان ابزارهای "گلد استاندارد" برای تشخیص قطعی در نظر گرفته می شوند. GARS-3، M-CHAT-R/F، CARS-2 و SRS-2 ابزارهای غربالگری و رتبه بندی بسیار مفید هستند که به جمع آوری اطلاعات اولیه و ارجاع مناسب کمک می کنند. در نهایت، ترکیب این ابزارها با مشاهده بالینی دقیق و ارزیابی های تخصصی دیگر (مانند گفتار و زبان، هوش) بهترین و دقیق ترین راه برای تشخیص و برنامه ریزی درمانی افراد دارای اوتیسم است.