تفاوت های نظریه تقصیر و نظریه خطر درمسئولیت کیفری اشخاص

تفاوت های نظریه تقصیر و نظریه خطر درمسئولیت کیفری اشخاص

نظریه تقصیر، مسئولیت مدنی زمانی تحقق می یابد که شخص زیان زننده مرتکب عملی قابل سرزنش شود، مانند بی احتیاطی، بی مبالاتی، یا نقض مقررات. اساس این نظریه بر این است که باید *تقصیر فاعل اثبات شود* تا مسئول شناخته شود. به همین دلیل، **بار اثبات بر دوش زیان دیده است تا نشان دهد که زیان ناشی از کوتاهی یا خطای دیگری بوده است.

در مقابل، نظریه خطر بر مبنای آن است که هر کس اقدام به فعالیتی خطرناک می کند، *حتی اگر تمامی تدابیر احتیاطی را رعایت کرده باشد، باز هم نسبت به خسارات احتمالی آن مسئول است.* در اینجا، صرف اثبات *رابطه ی سببیت میان فعالیت و ضرر کافی است* و نیازی به اثبات تقصیر نیست. معمولا این نظریه در مواردی مانند فعالیت های صنعتی، استفاده از ابزارهای خطرناک یا حمل ونقل مواد خطرآفرین کاربرد دارد.

بنابراین، تفاوت های اصلی این دو نظریه را می توان چنین خلاصه کرد:

۱. مبنای مسئولیت: در نظریه تقصیر، وجود تقصیر شرط لازم است؛ اما در نظریه خطر، صرف ایجاد خطر و وقوع ضرر کفایت می کند.

۲. بار اثبات: در نظریه تقصیر بر عهده زیان دیده است؛ اما در نظریه خطر غالبا فاعل باید عدم رابطه را اثبات کند.

۳. اثر رعایت احتیاط: در نظریه تقصیر می تواند مانع مسئولیت شود؛ در نظریه خطر معمولا بی تاثیر است.

۴. حوزه کاربرد: نظریه تقصیر در روابط عادی و روزمره رایج تر است، در حالی که نظریه خطر در موارد خاص و حرفه ای که خطر ذاتی وجود دارد، مطرح می شود.