نقش هوش مصنوعی و شبکه های اجتماعی در تحول بازاریابی گردشگری

نقش هوش مصنوعی و شبکه های اجتماعی در تحول بازاریابی گردشگری

چکیده:
در عصر دیجیتال، بازاریابی گردشگری با تحولی اساسی مواجه شده است. مقاله حاضر، به بررسی نقش شبکه های اجتماعی و کاربردهای هوش مصنوعی در بهینه سازی بازاریابی مقاصد گردشگری می پردازد. یافته های پژوهش نشان می دهند که استفاده هدفمند از چت بات ها، تحلیل احساسات، و الگوریتم های پیشنهادگر می تواند به شخصی سازی تجربه گردشگر، ارتقاء رضایت مشتری، و افزایش بازگشت سرمایه منجر شود. این نوشتار، با الهام از پژوهش های Sigala (2020)، پیشنهاداتی برای به کارگیری این فناوری ها در مقیاس بوم گردی و گردشگری پایدار ارائه می کند.

مقدمه
صنعت گردشگری، به عنوان یکی از ارکان مهم اقتصاد جهانی، همواره تحت تاثیر فناوری های نوظهور قرار داشته است. در سال های اخیر، ترکیب دو نیروی تحول آفرین – هوش مصنوعی و شبکه های اجتماعی – چشم انداز بازاریابی در این حوزه را دگرگون کرده است. این مقاله با نگاهی تحلیلی به ادبیات موجود، به ویژه مطالعه ی Sigala (2020)، به بررسی ابزارهای کلیدی هوش مصنوعی در بازاریابی گردشگری می پردازد.

۱. بازاریابی مبتنی بر شخصی سازی (Personalized Marketing)
یکی از اصلی ترین کاربردهای هوش مصنوعی در گردشگری، طراحی و ارائه پیشنهادهای شخصی سازی شده برای کاربران است. از طریق تحلیل رفتار دیجیتال گردشگران، الگوریتم های پیشنهادگر می توانند محتوا، تورها یا اقامتگاه هایی مطابق با علایق هر فرد پیشنهاد دهند. این فرایند منجر به افزایش نرخ تبدیل (Conversion Rate) و رضایت کاربران می شود.

۲. چت بات ها و خدمات ۲۴ ساعته
چت بات های مجهز به NLP (پردازش زبان طبیعی) به کسب وکارهای گردشگری این امکان را می دهند تا به صورت تمام وقت و با هزینه کم، پاسخگوی سوالات مشتریان باشند. استفاده از این ابزار نه تنها موجب افزایش اعتماد مشتری می شود، بلکه بار عملیاتی مراکز گردشگری را نیز کاهش می دهد.


۳. تحلیل احساسات و بازخورد مشتری
هوش مصنوعی از طریق تحلیل نظرات آنلاین، امتیازات کاربران و داده های شبکه های اجتماعی می تواند برداشت های واقعی مشتریان را استخراج کند. تحلیل احساسات (Sentiment Analysis) ابزاری موثر در سنجش کیفیت خدمات، شناسایی نقاط ضعف، و بهینه سازی تجربه مشتری است.

۴. نقش شبکه های اجتماعی در بازاریابی تعاملی
شبکه های اجتماعی به بستری برای تبلیغات تجربه محور تبدیل شده اند. ابزارهایی مانند تورهای مجازی، ویدئوهای واقعیت افزوده، و محتوای تولیدشده توسط کاربران (UGC) نقش پررنگی در جذب گردشگران آینده ایفا می کنند.


۵. توصیه برای مقاصد محلی و بوم گردی ها
استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی نباید فقط به مقاصد بزرگ محدود شود. با ایجاد چت بات های ساده، جمع آوری داده های گردشگر، و حضور فعال در شبکه های اجتماعی، اقامتگاه های بوم گردی و مقاصد روستایی نیز می توانند تجربه ای حرفه ای و به یادماندنی برای گردشگران رقم بزنند.


نتیجه گیری
به کارگیری هوش مصنوعی و شبکه های اجتماعی در بازاریابی گردشگری، دیگر یک انتخاب نیست؛ بلکه ضرورتی برای رقابت پذیری و بقا در بازارهای آینده نگر است. برای ایران، به ویژه در بخش بوم گردی، این فناوری ها می توانند فرصتی برای توانمندسازی جوامع محلی، کاهش شکاف دیجیتال، و افزایش جذب گردشگر باشند.


کلیدواژه ها:
گردشگری دیجیتال، بازاریابی هوشمند، چت بات، تحلیل احساسات، تجربه محور، الگوریتم های پیشنهادگر، بوم گردی هوشمند

حمید داودی راد 

مدیر مرکز مشاوره و کارآفرینی شتاب پایدار 

مدیر شتابدهنده گردشگری 

عضو کارگروه انجمن علمی توسعه کسب و کار ایران