اینترنت اشیا (Internet of Things - IoT) و آینده آموزش دانشگاهی

اینترنت اشیا یعنی وسایل مختلف اطراف ما مثل ساعت، یخچال، چراغ یا حتی میز و صندلی بتوانند از طریق اینترنت با هم ارتباط برقرار کنند، اطلاعات بفرستند یا اطلاعات بگیرند و بعضی کارها را خودشان به صورت خودکار انجام دهند، بدون اینکه لازم باشد انسان ها همیشه در آن دخالت کنند.

برای مثال، تصور کنید ناهید، دانشجوی دانشگاه صنعتی شریف است. در ابتدای ورود او به دانشگاه، سامانه ی تشخیص چهره متصل به اینترنت، حضورش را به صورت خودکار ثبت می کند و نیاز به امضا یا کارت دانشجویی را حذف می نماید یا در کلاس های هوشمند این دانشگاه، سیستم های مجهز به اینترنت اشیا براساس تعداد دانشجویان حاضر، نور و دمای محیط را تنظیم کرده و در صورت خالی بودن کلاس، به طور خودکار تجهیزات را خاموش کنند تا از اتلاف انرژی جلوگیری شود.

در این راستا، در فضای آزمایشگاه هم، تمامی تجهیزات، دارای تگ های هوشمند متصل به شبکه هستند که مکان و وضعیت هر وسیله را از طریق اپلیکیشن موبایلی مشخص می کنند و ناهید با استفاده از این سامانه، می تواند به راحتی ابزارهای موردنیاز پروژه اش را شناسایی و به آن ها دسترسی پیدا کند.

 در کتابخانه دانشگاه صنعتی شریف نیز، سامانه اینترنت اشیا وضعیت امانت کتاب ها را مدیریت می کند و در صورت عدم موجودی کتاب، پیام بازگشت آن برای دانشجو ارسال می شود یا اگر نسخه دیجیتال آن موجود باشد، لینک کتاب را در اختیار او قرار می دهد.

از طرفی هم در بخش تغذیه، سیستم هوشمند سلف سرویس دانشگاه صنعتی شریف با تحلیل الگوی تغذیه دانشجویان، وعده های غذایی مناسب تری تهیه می کند و در صورت وجود آلرژی غذایی، سامانه، هشدار لازم را به دانشجو ارائه می دهد. به عنوان مثال، اگر سیستم متوجه شود که ناهید به مواد خاصی حساسیت دارد، به طور خودکار از طریق اپلیکیشن یا پیامک او را از مواد حساسیت زا آگاه می کند.

و در آخر نیز پس از پایان روز، ناهید به خوابگاه این دانشگاه بازمی گردد و در آن جا سیستم اینترنت اشیا با ورود او به اتاق، تجهیزات روشنایی و تهویه مطبوع را به طور خودکار فعال می سازد و در صورت وجود آلودگی هوا، دستگاه تصفیه وارد عمل می شود.

از این رو می توان گفت، کاربرد اینترنت اشیا در محیط های دانشگاهی موجب افزایش بهره وری، صرفه جویی در منابع، ارتقای ایمنی، بهبود خدمات و فراهم سازی محیطی هوشمند برای یادگیری می شود و این فناوری با یکپارچه سازی اطلاعات و اتوماسیون فرایندها، نقش مهمی در تحول آموزش عالی و تجربه دانشجویی ایفا خواهد کرد.