رهیافتی به علل بروز آسیب های اجتماعی در بین دانش آموزان :

رهیافتی به علل بروز آسیب های اجتماعی در بین دانش آموزان :
۱- عوامل موثر جدید و پیچیده تر:
-تغییرات سریع فرهنگی و ارزشی: نسل های جوان، به خصوص دانش آموزان، در معرض تغییرات سریع فرهنگی و ارزشی قرار دارند. این تغییرات می تواند منجر به تعارضات هویتی، بی ثباتی در باورها و افزایش آسیب پذیری در برابر رفتارهای پرخطر شود. تغییرات فرهنگی، به معنای تغییر در عقاید، ارزش ها، هنجارها، سنن اجتماعی، آداب و رسوم، رفتارها و نمادها، مورد توجه اندیشمندان بسیاری قرار گرفته است. برخی محیط و تکنولوژی را عامل تغییرات فرهنگی شمرده اند و برخی دیگر، ساختارها، قدرت و اقتصاد را مورد توجه قرار داده اند. نخبگان، قدرت، ستیز اجتماعی، کج روی، اشاعه و علم، مهم ترین عوامل تغییرات فرهنگی هستند که با دو ابزار اقناع و تقلید و با سازکار تغییر در نیازها، اهداف و شیوه های تامین آنها، تغییرات فرهنگی را ایجاد می کنند.
- اقتصاد و اشتغال: نگرانی های مربوط به آینده شغلی و اقتصادی، افزایش هزینه های زندگی، و عدم دسترسی به فرصت های برابر می تواند بر سلامت روان و رفتارهای اجتماعی نسل جوان تاثیر منفی بگذارد. این مسائل می توانند منجر به ناامیدی، افسردگی، و حتی رفتارهای ضداجتماعی شوند.
-جهانی شدن و دسترسی به اطلاعات: دسترسی گسترده به اطلاعات از طریق اینترنت و رسانه های اجتماعی، هم فرصت ها و هم چالش هایی را به همراه دارد. در حالی که جوانان می توانند از این طریق به دانش و تجربیات متنوعی دسترسی پیدا کنند، اما در عین حال در معرض اطلاعات نادرست، تبلیغات منفی، و محتوای آسیب زا نیز قرار می گیرند.
۲-آسیب های اجتماعی خاص و نوظهور:
- اعتیاد به اینترنت و بازی های رایانه ای: اعتیاد به اینترنت و بازی های رایانه ای می تواند منجر به انزوا، کاهش فعالیت های فیزیکی، مشکلات خواب، و افت تحصیلی شود. این نوع اعتیاد، به ویژه در میان نوجوانان، در حال افزایش است و نیازمند توجه و مداخله های تخصصی است.
-خشونت سایبری: قلدری، آزار و اذیت، و تهدید از طریق اینترنت و شبکه های اجتماعی (خشونت سایبری) از آسیب های اجتماعی نوظهور است که می تواند تاثیرات جدی بر سلامت روان و رفاه نوجوانان داشته باشد.
-خودزنی و افکار خودکشی: افزایش فشارهای روانی، مشکلات هویتی، و قرار گرفتن در معرض محتوای منفی می تواند منجر به افزایش خودزنی و افکار خودکشی در میان نوجوانان شود. این مسئله نیازمند مداخلات فوری و حمایت های روانی مناسب است.
۳-راه حل ها و رویکردهای نوین:
- آموزش مهارت های زندگی: آموزش مهارت های زندگی، از جمله مهارت های ارتباطی، حل مسئله، مدیریت استرس، و تاب آوری، می تواند به جوانان کمک کند تا با چالش های زندگی بهتر مقابله کنند و از رفتارهای پرخطر دوری کنند.
* تقویت سواد رسانه ای: آموزش سواد رسانه ای به جوانان می تواند به آن ها کمک کند تا اطلاعات را به طور انتقادی ارزیابی کنند، در برابر محتوای آسیب زا مقاومت کنند، و از شبکه های اجتماعی به طور سالم و مسئولانه استفاده کنند.
* ارائه خدمات مشاوره و روان درمانی: افزایش دسترسی به خدمات مشاوره و روان درمانی برای نوجوانان و جوانان ضروری است. این خدمات باید به صورت رایگان یا با هزینه های کم ارائه شوند و شامل خدمات مشاوره فردی، گروهی، و خانوادگی باشند.
* مشارکت فعال جوانان: در نظر گرفتن نظرات و مشارکت فعال جوانان در طراحی و اجرای برنامه ها و سیاست های مرتبط با آن ها، می تواند به افزایش اثربخشی این برنامه ها کمک کند.
* ایجاد محیط های حمایتی: ایجاد محیط های حمایتی در مدارس، خانواده ها و جوامع محلی می تواند به کاهش آسیب های اجتماعی کمک کند. این محیط ها باید فضایی امن و صمیمی برای گفت وگو، ابراز احساسات، و دریافت حمایت فراهم کنند.
4. نقش خانواده و مدرسه:
* خانواده: خانواده ها نقش مهمی در پیشگیری از آسیب های اجتماعی دارند. ایجاد روابط سالم و حمایتی با فرزندان، آموزش مهارت های زندگی، و نظارت بر فعالیت های آن ها می تواند از بروز رفتارهای پرخطر جلوگیری کند.
* مدرسه: مدارس نیز نقش حیاتی در پیشگیری از آسیب های اجتماعی دارند. ایجاد محیط های آموزشی امن و حمایتی، ارائه خدمات مشاوره، و آموزش مهارت های زندگی می تواند به کاهش آسیب ها کمک کند.
5. نقش حاکمیت و سیاست گذاری:
* تهیه و اجرای برنامه های پیشگیرانه: دولت باید برنامه های پیشگیرانه جامع و مبتنی بر شواهد را برای کاهش آسیب های اجتماعی در میان جوانان تهیه و اجرا کند.
* افزایش دسترسی به خدمات بهداشتی و درمانی: دولت باید دسترسی به خدمات بهداشتی و درمانی، به ویژه خدمات سلامت روان، را برای جوانان افزایش دهد.
* ایجاد فرصت های شغلی و اقتصادی: دولت باید سیاست هایی را اتخاذ کند که منجر به ایجاد فرصت های شغلی و اقتصادی برای جوانان شود.
* نظارت بر فضای مجازی: دولت باید با همکاری بخش خصوصی و سازمان های مردم نهاد، بر فضای مجازی نظارت کند و محتوای مضر را حذف کند.
با توجه به این نکات، می توان گفت که مقابله با آسیب های اجتماعی در میان نسل های جوان نیازمند یک رویکرد جامع و چندبعدی است که شامل مشارکت خانواده، مدرسه، جامعه، و دولت می شود.