عوامل موثر در تدوین خط مشی های مربوط به ارائه خدمات هوشمند شهری

1-1-4. بعد دینی: خط مشی گذاران دولتی باید بدانند که خطمشی های عمومی و آنچه که مرتبط با ارائه خدمات به شهروندان است در یک محیط خلا شکل نمی گیرد بلکه تحت کلیه ی شرایط واقعی بروز می نماید. ارزش ها و منابع دینی، احکام شرعی، هنجارهای فرهنگی، باورها، عقاید مرسوم ملی و مذهبی داخلی و خارجی جامعه هریک به نوبه خود بر مرحله ی تدوین خطمشی گذاری خدمات شهر هوشمند موثرند.علاوه بر این هر خطمشی با توجه به ارزش های جامعه بیرونی مشروعیت می یابد. شناخت سنت ها و ظرفیت آن، تکاپوی اجتماعی، گفتمان غیررسمی و ظرفیت آن در زمینه باورها، ارزش های منطبق بر شرع و منابع دینی تدوین خطمشی بر اثربخشی آن می افزاید. هماهنگی و انسجام در مرحله ی تدوین خطمشی گذاری ارائه خدمات هوشمند شهری با اهداف شرعی، دینی و ارزش های عمومی از ضرورت های اساسی امر خط مشی گذاری در کشور ایران است(خوبرو و ابراهیمی، 1398). به هر حال در جامعه ای با حاکمیت ارزش های دینی و اسلامی که شالوده زندگی آن است، یکی از اصول در مرحله ی تدوین خطمشی گذاری ارائه خدمات شهر هوشند انطباق آن با الزامات دینی است. خط مشی و سیاست گذاری خدمات شهر هوشمند نیز باید با منابع و ارزش های دینی و اسلامی انطباق داشته باشد. بنابراین عامل دینی به عنوان یکی از بخش های مهم جامعه، می تواند تاثیر بسزایی در تدوین خط مشی گذاری ارائه خدمات هوشمند شهری داشته باشد. ازجمله ارتباطات بین بعد دینی و تدوین خط مش گذاری مرتبط با ارائه خدمات هوشمند شهری می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1) انطباق با احکام دینی

احکام دینی همواره به عنوان یکی از اصلی ترین ارکان دین، به بهبود رفتار انسان ها در جامعه و بهبود کیفیت زندگی آن ها در جامعه ی اسلامی کمک می کند. در این راستا، احکام دینی می تواند به بهبود کیفیت و کمیت خدمات هوشمند شهری از طریق ارائه خدمات به صورت عادلانه و منصفانه کمک نماید. به عنوان مثال، مفاهیمی همچون انصاف، حقوق بشر و عدالت می توانند خط‍مش گذاران را در تدوین خط مشی گذاری ارائه خدمات شهر هوشمند کمک کنند.

2) نقش مراکز مذهبی

مراکز مذهبی همواره به عنوان یکی از مهم ترین نهادهای اجتماعی و فرهنگی در جامعه، نقش مهمی در تدوین خط مش گذاری و ارائه خدمات هوشمند شهری دارند. به عنوان مثال مساجد، انجمن های مذهبی و کانون های فرهنگی می توانند به عنوان مکان هایی برای ارائه خدمات هوشمند در مناطق شهری و روستایی بهره گرفته شوند. همچنین، مراکز مذهبی می توانند با ارائه خدماتی به بهبود کیفیت خدمات هوشمند شهری به کمک دولت آیند. به این صورت که سیاست گذار در مرحله ی تدوین خط مش گذاری نقش این مراکز را مدنظر قرار داده و نقش مشارکتی نهادهای مذهبی و مردم محور را در راستای تحقق بهتر خدمات شهر هوشمند در نظر بگیرد.

3) نقش نخبگان دینی

نخبگان دینی در مرحله ی تدوین خط مشی گذاری نقش مهمی دارند، زیرا آن ها در عرصه های مختلف دینی، اجتماعی و فرهنگی فعالیت کرده و توانایی تاثیرگذاری بر روی رفتار و عقاید جامعه و شهروندان را دارند. نخبگان حوزه ی دین معمولا در تدوین و تعیین سیاست ها و خط مشی های دینی در ارتباط با ارائه خدمات شهر هوشمند می توانند از طریق تفسیر قرآن و سنت، مبانی و اصول دینی را برای جامعه تبیین کرده و در تعیین سیاست های مربوط به امور دینی و جامعه مشارکت کنند. همچنین نخبگان دینی می توانند با ارائه راهکارهای دینی، اسلامی، شرعی، اجتماعی و فرهنگی به سیاست گذاران کمک نمایند تا مشکلات اجتماعی و فرهنگی را تدوین و تببین خط مشی گذاری ارائه خدمات هوشمند شهری را حل کنند. مثلا ارائه راهکارهایی برای مقابله با مشکلات اخلاقی و اجتماعی در ارائه خدمات هوشمند شهری می تواند در بهبود وضعیت جامعه موثر باشد.

4) انطباق باارزش های اسلامی

تدوین خط مشی ها، سیاست های اجتماعی و سیاسی باارزش های اسلامی، ازجمله نیازهای مهم جامعه اسلامی در کشور ایران در راستای هوشمند سازی و ارائه خدمات هوشمند شهری است. برای انطباق در تدوین خط مشی ها در ارائه خدمات هوشمند شهری با سیاست های اجتماعی باارزش های اسلامی، باید از منابع اسلامی، دانش و تفسیر قرآن و جامعه ی دینی-اسلامی استفاده شود. در این راستا، می توان به رعایت عدالت، رعایت حقوق شهروندی، احترام به تفاوت ها و سلایق شهروندان و ...اشاره نمود. در نتیجه، باید در مرحله ی تدوین خط مشی ها و سیاست های اجتماعی که توسط خط مش گذاران انجام می گیرد به این ارزش ها و اصول اسلامی توجه کرد و آن ها را به عنوان راهنمایی در تدوین خط مشی گذاری ارائه خدمات شهر هوشمند به عنوان پیش نیاز در نظر گرفت.

2-1-4. بعد حرفه‎ای: مجهز بودن خط مشی گذاران به دانش، اطلاعات فنی، مفهومی، عملیاتی، از عوامل ظرفیت ساز در تدوین خط مشی گذاری و سیاست گذاری در حوزه های خرد و کلان در ارائه خدمات هوشمند شهری است که عدم توجه به آن باعث ضعف در تصمیم گیری، اجرا و کنترل سیاست می شود. به طور خلاصه می توان تسهیل کننده ها و تجهیزات خط مشی گذاری را به دو دسته عوامل نرم و سخت تبدیل کرد. عوامل نرم شامل مهارت ها و شایستگی ها و توانمندی های افرادی است که مسئولیت خط مشی گذاری دولتی و عمومی را برعهده دارند. عوامل سخت نیز شامل نهادها و ساختارها، مدل ها و ارتباطات با ذینفعان شامل سیاست گذاران، مجریان اداری، قانون گذاران، پژوهشگران، شهروندان، رسانه ها و اتحادیه ها و غیره می شود و از طرف دیگر تدوین علمی و عملی خطمشی ها همچون هم راستایی، یکپارچگی و اقتضائات تدوین و اجرای خطمشی در ارتباط با ارائه خدمات هوشمند شهری را دربر می گیرد(خوبرو و ابراهیمی، 1398). ازجمله ارتباطات بین بعد حرفه ای و تدوین خط مش گذاری مرتبط با ارائه خدمات هوشمند شهری می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1) ساختارها و نهادها

ساختارها و نهادهای متولی در شهرها نقش مهمی در ارائه خدمات هوشمند شهری را دارند. به عنوان مثال توجه به نهادها و ساختارهای شهری در مرحله تدوین خط مشی گذاری مانند ترافیک، شبکه نای ارتباطی، زیرساخت های شهری و سیستم های پایش و کنترل می توانند به بهبود ظرفیت ارائه خدمات هوشمند شهری کمک کنند. توجه به پتانسیل بالقوه و بالفعل بالای نهادهایی مانند مراکز تحقیقاتی و شرکت های دانش بنیان می توانند نقش بسیار مهمی در تدوین خط مشی گذاری مرتبط با ارائه خدمات هوشمند شهری داشته باشند.

2) شایستگی خط مش گذاران

تدوین خط مشی های مرتبط با ارائه خدمات شهر هوشمند، یک فرآیند پیچیده و چالش برانگیز است که نیازمند دانش، تجربه و شایستگی خط مش گذاران متخصص در این زمینه است. به طورکلی، خط مشگذارانی که مسئول تدوین خط مشی های مرتبط با خدمات شهر هوشمند هستند، باید شایستگی های زیر را داشته باشند:

• داشتن دانش فنی: خط مشگذاران باید دانش فنی و تخصصی در زمینه خدمات شهر هوشمند داشته باشند. این شامل دانش در زمینه فناوری اطلاعات، ارتباطات، شبکه های ارتباطی، حفاظت از اطلاعات و مدیریت شهری است.
• تجربه در زمینه خدمات شهر هوشمند: خط مش گذاران باید تجربه کافی در زمینه خدمات شهر هوشمند داشته باشند. این شامل تجربه در زمینه مدیریت شهری، مدیریت خدمات شهری، تحلیل داده ها، ارائه خدمات الکترونیکی و مدیریت پروژه های شهری است.
• توانایی ارتباط با افراد: خط مش گذاران باید توانایی ارتباط با افراد مختلف ازجمله مدیران شهری، کارشناسان فنی، مشاوران، قانونگذاران و شهروندان را داشته باشند.
• داشتن شخصیت مناسب: خط مش گذاران باید شخصیتی مناسب برای مدیریت و تدوین خط مشی های مرتبط با خدمات شهر هوشمند داشته باشند. این شامل انعطاف پذیری، توانایی تصمیم گیری، همراهی و همکاری با افراد دیگر، انگیزه و اخلاقیات حرفه ای است.

3) هماهنگی درونی

هماهنگی درونی در تدوین خط مشی گذاری خدمات هوشمند شهری، به معنای هماهنگی بین اعضای گروه تدوین خط مشی و همچنین بین بخش های مختلف سازمانی است که در تدوین و اجرای خط مشی های مرتبط با خدمات هوشمند شهری نقش دارند. این هماهنگی درونی، به منظور ایجاد هماهنگی و همراهی بین اعضای گروه تدوین خط مشی، جلوگیری از تداخل در اجرای خط مشی ها و بهبود کیفیت تصمیم گیری های گروهی انجام می شود. نقش هماهنگی درونی در تدوین خط مشی های گذاری ارائه خدمات هوشمند شهری شامل موارد زیر است:

• ایجاد هماهنگی بین اعضای گروه تدوین خط مشی: هماهنگی درونی در تدوین خط مشی های گذاری ارائه خدمات هوشمند شهری، به منظور ایجاد هماهنگی بین اعضای گروه تدوین خط مشی و تضمین اینکه همه اعضا از یکدیگر آگاهی دارند و باهدف نهایی تدوین خط مشی آشنایی دارند، انجام می شود.
• جلوگیری از تداخل در اجرای خط مشی ها: هماهنگی درونی به منظور جلوگیری از تداخل در اجرای خط مشی ها و حفظ هماهنگی بین بخش های مختلف سازمانی، انجام می شود. این کار با مشارکت و هماهنگی بین بخش های مختلف سازمانی و همچنین تعیین وظایف و مسئولیت های هر بخش، امکان پذیر است.
• بهبود کیفیت تصمیم گیری های گروهی: هماهنگی درونی به منظور بهبود کیفیت تصمیم گیری های گروهی، انجام می شود. این کار با مشارکت و هماهنگی بین اعضای گروه تدوین خط مشی و تامین اینکه تمام اعضا در فرآیند تصمیم گیری شرکت کرده و نظرات و پیشنهادات خود را بیان کرده اند، امکان پذیر است.
• ارتقای همکاری و همراهی بین بخش های مختلف سازمانی: هماهنگی درونی به منظور ارتقای همکاری و همراهی بین بخش های مختلف سازمانی، انجام می شود. این کار با تعیین وظایف و مسئولیت های هر بخش و تامین اینکه هر بخش در فرآیند تدوین خط مشی مشارکت دارد، امکان پذیر است.

4) نقش گروه های ذینفع

گروه های ذینفع در تدوین خط مشی گذاری ارائه خدمات هوشمند شهری نقش بسزایی را دارند؛ زیرا این گروه ها می توانند نظرات، پیشنهادات و نیازهای خود را در ارتباط با خدمات هوشمند شهری به اشتراک بگذارند و با همکاری با سازمان های دولتی و خصوصی، بهبود ارائه خدمات هوشمند شهری را تسهیل کنند. نقش گروه های ذینفع در تدوین خط مشی گذاری ارائه خدمات هوشمند شهری را می توان به صورت ذیل تشریح نمود:

• ارائه نیازها، نظرات و پیشنهادات: گروه های ذینفع می توانند نیازها، نظرات و پیشنهادات خود را در ارتباط با خدمات هوشمند شهری به اشتراک بگذارند. این کار به تدوین خط مشی هایی کمک می کند که به نیازها و نظرات گروه های ذینفع پاسخ می دهند.
• حضور در فرآیند تصمیم گیری: گروه های ذینفع می توانند در فرآیند تصمیم گیری مرتبط با خدمات هوشمند شهری شرکت کنند. این حضور می تواند به بهبود تصمیم گیری های مرتبط با خدمات هوشمند شهری کمک کند.
• ایجاد همکاری: گروه های ذینفع می توانند با سازمان های دولتی و خصوصی همکاری کنند تا بهبود ارائه خدمات هوشمند شهری را تسهیل کنند.
• پشتیبانی از خدمات هوشمند شهری: گروه های ذینفع می توانند از خدمات هوشمند شهری پشتیبانی کنند و از آن ها استفاده کنند. این کار می تواند به سازمان های دولتی و خصوصی کمک کند تا خدمات هوشمند شهری را بهبود بخشند و به نیازهای گروه های ذینفع پاسخ دهند.

3-1-4. بعد قانونی: از عوامل کلیدی و اثرگذار در تدوین خطمشی گذاری در بخش ارائه خدمات هوشمند شهری ظرفیت پیاده سازی مفاهیم انتزاعی آن است. هرچه بتوان یک خطمشی را ساده و تبدیل به برنامه و قانون کرد که رهنمود اقدامات باشد، و برای تنظیم حقوق اداری در بخش خدمات هوشمند شهری استفاده شود و هرچه بتوان یک خطمشی را به گونه ای روشن و شفاف بیان کرد که قابلیت ارزیابی اثربخشی آن تهیه شود، احتمال دستیابی به اهداف نهایی آن بیشتر خواهد شد(خوبرو و ابراهیمی، 1398). همچنین انطباق خطمشی خدمات هوشمند شهری با اسناد بالادستی ملی، وجود زیرساخت های حمایت کننده ساختاری، نهادی و قضایی خط مشی گذاری در بخش خدمات عمومی و همچنین رعایت اصول مربوط به خدمات عمومی اصول برابری، رایگان بودن خدمات، عدم تبعیض و غیره که مستخرج از قوانین است، در اثربخشی فر‎آیند تدوین خطمشی‎گذاری موثرتر است. ازجمله عوامل قانونی که می تواند به تدوین خط مش گذاری مرتبط با بهبود خدمات هوشمند شهری کمک کند، می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1) انطباق با اسناد بالادستی

تدوین خط مشی گذاری خدمات هوشمند شهری باید با اسناد بالادستی ملی انطباق داشته باشد تا بهبود کیفیت خدمات شهری و ارائه خدمات بهتر به شهروندان کمک نماید. ازجمله اسناد بالادستی ملی که باید با خط مشی خدمات هوشمند شهری انطباق داشته باشد می توان به قوانین و مقررات مرتبط با حفاظت از حریم شخصی، سیاست های ملی مرتبط با خدمات الکترونیکی، استانداردهای ملی مرتبط با خدمات هوشمند شهری، سیاست ها و برنامه های ملی مرتبط با توسعه شهری و سیاست ها و برنامه های ملی مرتبط با مدیریت و بهره وری از منابع اشاره کرد.

2) زیرساخت های حمایت کننده

مرحله ی تدوین خط مشی گذاری در ارتباط با ارائه خدمات هوشمند شهری نیاز به زیرساخت های حمایت کننده ی ساختاری، نهادی و قضایی مطلوبی دارد تا بتواند باکیفیت بالا، بازدهی مفیدی به شهروندان ارائه نماید. ازجمله زیرساخت های حمایت کننده در ارتباط با تدوین خط مشی خدمات هوشمند شهری می توان به زیرساخت فناوری اطلاعات و ارتباطات، زیرساخت داده ها و اطلاعات، زیرساخت نرم افزاری، زیرساخت منابع انسانی، زیرساخت قانونی و سیاسی، زیرساخت مالی، زیرساخت قضایی، زیرساخت فرهنگی و اجتماعی اشاره نمود.

3) اصول خدمات عمومی

خدمات عمومی به مجموعه خدماتی گفته می شود که توسط دولت یا سازمان های عمومی به شهروندان ارائه می شود. این خدمات شامل خدمات بهداشتی، آموزشی، حمل ونقل، امنیتی و... می شوند. در مرحله ی تدوین خط مشی و سیاست گذاری ارائه خدمات هوشمند شهری نیز اصول خدمات عمومی از قبیل دسترسی آسان (فناوری هایی مانند اینترنت، تلفن همراه و تلفن ثابت)، شفافیت (ابزارهایی مانند سامانه های اطلاع رسانی به شهروندان، برنامه های آموزشی و...)، کیفیت مطلوب، انعطاف پذیری، مسئولیت پذیری، حفظ حریم خصوصی، انعکاس نیازهای شهروندان و مشارکت شهروندان باید مدنظر قرار گیرد. با توجه به این اصول، خط مشی خدمات هوشمند شهری باید به گونه ای طراحی شود که از فناوری های پیشرفته و ابزارهای دقیق استفاده کرده و به نیازهای شهروندان پاسخ دهد. همچنین، باید با رعایت اصول شفافیت، حفظ حریم خصوصی و مشارکت شهروندان، بهبود کیفیت خدمات هوشمند شهری را به عنوان یک اولویت اصلی در نظر گرفت.

4) تبدیل خط مشی به قانون

تبدیل خط مشی خدمات هوشمند شهری به قانون، به معنای تبدیل آن به یک سند رسمی بوده که در قالب اصول و مقررات قابل اجرا و اجباری در نظر گرفته می شود. این اقدام به منظور تضمین حقوق شهروندان و تسهیل ارائه خدمات هوشمند شهری است. برای تبدیل خط مشی خدمات هوشمند شهری به قانون، ابتدا باید این خط مشی به صورت کامل و دقیق تهیه شده و تمامی جنبه های آن شامل موضوع، اصول و مقررات به صورت واضح بیان شود. سپس باید این خط مشی به صورت پیش نویس قانونی تهیه شود و به همراه توضیحات لازم و دلایل آن به مراجع قانونی ارائه شود. در مرحله بعد، باید این پیش نویس به صورت قانون در نظر گرفته شود و به مراحل تصویب و اجرا رسید. در این مرحله اعضای مجلس، کارشناسان و نمایندگان مردم باید به بررسی و تصویب این قانون بپردازند و در صورت تصویب، آن را به عنوان قانون رسمی اعلام کنند. در فرآیند تبدیل خط مشی به قانون، باید به تمامی جنبه های قانونی، فنی و اجرایی توجه شود و ازنظر قانونی بررسی شود تا با موافقت کلیه ی نهادها و سازمان های مرتبط، به صورت قانونی اجرا شود. با تبدیل خط مشی به قانون، این موضوع به صورت رسمی و قابل اجرا در نظر گرفته می شود و تمامی نهادها و سازمان های مرتبط می بایست با اجرای آن، برای توسعه و بهبود خدمات هوشمند شهری، همکاری کنند. همچنین، این اقدام بهبود کیفیت خدمات هوشمند شهری را تضمین می کند و حقوق شهروندان را نیز به دقت موردبررسی قرار می دهد.

4-1-4. بعد اقتصادی: بی تردید منابع و امکانات دولت برای تحقق همه خواسته نای شهروندان یک نظام سیاسی محدود است. افراط وتفریط در خط مشی گذاری خدمات هوشمند شهری منجر به شکست دولت و ملت و هدر رفت کلیه ی منابع می شود. از طرفی نباید فراموش کرد که پارامترهای موفقیت در تدوین خط مشی گذاری توجیه و صرف اقتصادی برای ملت است. همچنین پیش از تدوین هر خط مشی ای باید بررسی ضرورت آن و امکان پیاده سازی آن سنجش شود تا هزینه مجدد برای دولت و مسئله مجدد برای ملت در یک قسمت دیگر جامعه نکند. بررسی هزینه-منفعت می تواند هم متغیرهای ریالی و هم غیرریالی را دربر گیرد(خوبرو و ابراهیمی، 1398). ازجمله عوامل اقتصادی که می تواند به تدوین خط مش گذاری مرتبط با بهبود خدمات هوشمند شهری کمک کند، می توان به موارد زیر اشاره نمود:

1) تعادل بین منافع اقتصادی و غیراقتصادی

تدوین خط مشی گذاری مرتبط با ارائه خدمات شهر هوشمند، یکی از چالش هایی است که در آن باید تعادلی بین منافع اقتصادی و غیراقتصادی دنبال شود. به عنوان مثال، افزایش سودآوری و کاهش هزینه ها برای شرکت های ارائه دهنده خدمات هوشمند، می تواند با تاثیر منفی بر روی حقوق شهروندان و محیط زیست همراه باشد. برای حل این چالش، در تدوین خط مشی گذاری خدمات شهر هوشمند، لازم است تا تمامی نیازها و منافع اقتصادی و غیراقتصادی موردبررسی و تحلیل قرار گیرد. به عنوان مثال، باید تاثیرات اجتماعی، محیط زیستی، اقتصادی و فنی هر خط مشی به دقت بررسی و ارزیابی شود. همچنین، در تدوین خط مشی گذاری خدمات شهر هوشمند، لازم است تا از مشارکت شهروندان و نهادهای مختلف در فرآیند تدوین، استفاده شود. این امر می تواند به بهبود تعادل بین منافع اقتصادی و غیراقتصادی کمک کند زیرا شهروندان و نهادهای مختلف می توانند نظرات، پیشنهادات و نیازهای خود را در مورد خط مشی های مختلف ارائه دهند. درنهایت، تعادل بین منافع اقتصادی و غیراقتصادی، می تواند با استفاده از رویکرد توسعه پایدار به دست آید. این رویکرد بر روی حفظ تعادل بین سه بعد اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی تاکید دارد و می تواند به بهبود تعادل در تدوین خط مشی گذاری خدمات شهر هوشمند کمک کند.

2) تعارض منافع اقتصادی

تعارض منافع اقتصادی ممکن است در مواردی رخ دهد که ارائه دهندگان خدمات هوشمند، تلاش می کنند تا با کاهش هزینه ها و افزایش سودآوری خود، به طرزی نامناسب بر روی حقوق و منافع شهروندان تاثیر بگذارند. برای رفع تعارض منافع اقتصادی در تدوین خط مشی گذاری ارائه خدمات شهر هوشمند، لازم است به اصولی از قبیل حفظ حقوق شهروندان، رعایت استانداردهای بین المللی و داخلی توجه شود که می تواند به کاهش تعارض منافع کمک کند.

3) هزینه فرصت اقتصادی

هزینه فرصت اقتصادی به عنوان یکی از مفاهیم اساسی در اقتصاد، به معنای کسب فرصتی که به دلیل انتخاب یک گزینه مطلوب در برابر گزینه دیگر می باشد. در تدوین خط مشی گذاری ارائه خدمات هوشمند شهری، هزینه فرصت اقتصادی به معنای هزینه هایی است که در نتیجه عدم انتخاب بهینه یکی از گزینه های موجود، به وجود می آید. به عنوان مثال، انتخاب یک تکنولوژی نامناسب، می تواند باعث ایجاد هزینه های اضافی برای شهروندان و ارائه دهندگان خدمات هوشمند شود. به منظور کاهش هزینه فرصت اقتصادی در تدوین خط مشی گذاری ارائه خدمات هوشمند شهری، لازم است که به اصولی ازجمله استفاده از داده های دقیق ،تحلیل و بررسی داده ها و استفاده از روش های تحلیلی و مدل سازی آماری توجه شود که می تواند به بهبود تصمیم گیری کمک کند.

5-1-4. بعد سیاسی: شناسایی، پیوند و به کارگیری توانایی نهادهای رسمی و غیررسمی به صورت شبکه سیاستی با ضرورت عدم سیاست زدگی، جهت مدیریت خط مشی گذاری در ارائه خدمات هوشمند شهری موردنظر قرار می گیرد. خطمشی گذاری همیشه حاصل تعادل و توازن مبارزات قدرت گروهی با باورها و منافع متفاوت است. نقطه تعادل از طریق تغییر گرایش خطمشی به سوی منافع برخی از گروه های ذینفع تعیین می شود. همکاری بین خط مشی گذاران بخش خدمات عمومی اعم از سیاسیون و کارمندان اداره ها و گروه های قدرت، زمانی به دست می آید که همدیگر را به عنوان مکمل برای تحقق اهداف نهایی خطمشی، اثربخشی در طرح ریزی و اجرا و خدمت رسانی به شهروندان بدانند که این به عنوان یک تسهیلگر در مدیریت دولتی و ظرفیت ساز در خط مشی گذاری مطلوب شناخته می شود(Sabatier , 2007). ازجمله عوامل سیاسی که می تواند به تدوین خط مش گذاری مرتبط با بهبود خدمات هوشمند شهری کمک کند، می توان به موارد زیر اشاره نمود:

1) عدم سیاست زدگی خط مش گذاران

سیاست زدگی به معنای تاثیرگذاری و تحت تاثیر قرار گرفتن خط مش گذاران در تدوین خط مشی ها و انتخاب گزینه هایی است که ممکن است به سود یا ضرر خاصی برای آنان منجر شود. در مرحله ی تدوین خط مش گذاری ارائه خدمات هوشمند شهری، عدم سیاست زدگی خط مش گذاران یعنی تاثیرگذاری خودخواسته و ناعادلانه آنان بر روی تصمیم گیری ها و انتخاب گزینه های بهینه. برای جلوگیری از سیاست زدگی در تدوین خط مش گذاری خدمات هوشمند شهری، لازم است به مواردی از قبیل استفاده از مدل های تحلیلی و روش های علمی، استقلال خط مش گذاران و نظرات تمام ذینفعان توجه شود. به طورکلی، برای جلوگیری از سیاست زدگی در تدوین خط مش گذاری خدمات هوشمند شهری، لازم است که روی شفافیت، مشارکت، استقلال خط مش گذاران و استفاده از روش های تحلیلی و علمی تمرکز نمود.

2) ظرفیت شبکه های سیاسی

شبکه های سیاسی می توانند در تدوین خط مش گذاری خدمات شهر هوشمند نقش مهمی ایفا کنند، اما باید با دقت در نظر گرفته شوند. به عنوان مثال، شبکه های سیاسی ممکن است تمایل داشته باشند تا خط مشی ها را به سمت برخی اولویت های سیاسی خود سوق دهند و در نتیجه، ممکن است باعث شود که خط مشی ها بهینه نشوند و درنهایت به سود شهروندان و شهر منجر نشوند. در تدوین خط مشی، باید ازنظرات و پیشنهادات گروه های سیاسی، شهروندان و نهادهای مختلف استفاده شود تا به بهبود خدمات و کاهش تاثیرگذاری سیاسی کمک کند.

3) نقش گروه های قدرت

گروه قدرت به مجموعه ای از اشخاص، سازمان ها، نهادها و شبکه هایی گفته می شود که در فرآیندهای تصمیم گیری، تدوین سیاست ها و تعیین سرنوشت مشترک، نقش مهمی دارند و توانایی برقراری تاثیر و تحکم بر دیگر ارکان جامعه را دارند. اعضای گروه قدرت معمولا دارای توانایی های اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و نظامی بالا هستند که به آن ها اجازه می دهد تا درنهایت، تصمیمات مهم و برجسته را بگیرند و بر سایر ارکان جامعه تاثیر بگذارند. گروه قدرت ممکن است از مدیران شرکت های بزرگ، سیاست مداران، نهادهای مربوط به حقوق بشر، نهادهای نظامی، رسانه ها، اعضای خانواده های قدرتمند و شبکه های اجتماعی تشکیل شود. گروه های قدرت در تدوین خط مش گذاری خدمات شهر هوشمند، نقش مهمی ایفا می کنند. این گروه ها می توانند شامل شرکت های خصوصی فناوری، شرکت های مشاوره و نهادهای دولتی باشند.

• شرکت های خصوصی فناوری: شرکت های خصوصی فناوری، به دلیل تخصص و توانایی خود در ارائه خدمات هوشمند، نقش مهمی در تدوین خط مشی های مربوط به خدمات شهر هوشمند دارند. این شرکت ها می توانند با ارائه راهکارهای نوین و استفاده از فناوری های پیشرفته، در بهبود خدمات شهری و ارائه خدمات هوشمند موثر باشند. اما باید به این نکته توجه کرد که شرکت های خصوصی فناوری، عمدتا به دنبال بهره وری اقتصادی هستند و ممکن است در تدوین خط مشی ها، اولویت های اقتصادی خود را بیشتر از بهبود خدمات شهری قرار دهند.
• شرکت های مشاوره: شرکت های مشاوره می توانند با ارائه تحلیل های دقیق و مشاوره های حرفه ای، در بهبود خدمات شهری و تدوین خط مشی های بهینه، موثر باشند. بااین حال، نکته قابل توجه این است که این شرکت ها ممکن است به یک بخش خاص از خدمات شهری تمرکز کنند و ازنظرات و پیشنهادات شهروندان و نهادهای مرتبط غفلت کنند.
• نهادهای دولتی: این نهادها می توانند با توجه به نظرات شهروندان و نهادهای مرتبط، خط مشی های بهینه را تدوین کنند و ازنظرات گروه های دیگر استفاده کنند. بااین حال، باید به این نکته توجه کرد که نهادهای دولتی، ممکن است به دلیل محدودیت های بودجه، از ارائه خدمات هوشمند پشتیبانی کمتری داشته باشند.