بررسی تاثیر نظام مراقبت عفونت بیمارستانی در میزان بروز عفونت های اکتسابی از بیمارستان

مقدمه: عفونت بیمارستانی یکی از مشکلات عمده بهداشتی – درمانی بوده و روز به روز اهمیت بیشتری یافته و نظام های سلامت کشورها را به چالش جدی برانگیخته است تا از رویکردهای نوین جهت کنترل آن استفاده کنند. عفونت بیمارستانی 5 تا 10 % افراد بستری در بخش های بیمارستان و 20 تا 30 % بخش های ویژه را درگیر می کند. میزان مرگ و میر ناشی از عفونت بیمارستانی 2500000 مورد در سال در کشورهای آمریکا و اروپاست که هزینه ای حدود 30 میلیون دلار را سالانه منجر می شود. در ایران آمار دقیقی از شیوع عفونت بیمارستانی در دسترس نیست ولی با توجه به مطالعات انجام شده منطقه ای میتوان نتیجه گرفت که میزان بروز عفونت های بیمارستانی در حد بالایی است هدف از این مطالعه بررسی عوامل مهم کنترل کننده عفونت بیمارستانی می باشد.روش مطالعه: این مقاله مروری نتیجه بررسی و مطالعه پایگاه های داده ای مختلف Med line, Pub Med, Scholar, Science Direct است. بحث: عفونت های بیمارستانی که در متون پزشکی گاهی عفونت های اکتسابی از بیمارستان HAI می نامند طبق تعریف سازمان بهداشت عفونت ناشی از مراقبت های بهداشتی است که بیمار در زمان دریافت درمان پزشکی یا موقعیت جراحی کسب میکند و یا 48 تا 72 ساعت پس از بستری رخ می دهد میزان عفونت بیمارستانی بر اساس آمار سازمان جهانی بهداشت 15 درصد تخمین زده شده است. عوامل مستعد کننده عفونت بیمارستانی سن (نوزادان، افراد مسن)، بیماری زمینه ای (سیروز کبدی، دیابت انسدادی مزمن ریه، نارسایی کلیه، سرطان، نوتوروپنی)، نقص ایمنی اکتسابی- مادرزادی ( ایدز، مصرف داروهای سرکوب گر ایمنی)، اختلال در سد دفاعی جلدی- مخاطی به دنبال (ترومای سوختگی، جراحی آندوسکوپی)، عفونت وابسته به کاتترها، استفاده از داروهای آنتی بیوتیک، آنتی اسید (تغییر فلور مقیم بدن و کاهش مقاومت بدنی)، کاهش سطح هوشیاری (با خواب آلودگی سرفه کم شده و کاهش تهویه ریوی رخ می دهد) می باشند. انواع عفونت های بیمارستانی شامل عفونت خونی، ادراری، سیستم تنفسی، محل جراحی و سیستم عصبی است. عفونت ادراری شایع ترین عفونت بیمارستانی و پنومونی کشنده ترین نوع عفونت بیمارستانی است. استراتژی های کنترل عفونت بیمارستانی عبارتند از: فعال نمودن کمیته های کنترل عفونت های بیمارستانی، برقراری نظام مراقبت عفونت های بیمارستانی (سیستم ثبت و گزارش دهی الکترونیکی)، آموزش کارکنان به ویژه پرستاران کنترل عفونت، تاکید بر شست و شوی دست ها، جداسازی مناسب بیماران، ارزیابی موارد همه گیری و انجام مداخلات لازم، رعایت نکات و اصول گندزادیی و سترون سازی، دفع مناسب پسماندها، مراقبت از کارکنان و ایمن سازی آنها، محدودیت مصرف آنتی بیوتیک های وسیع الطیف است. ولی شایان ذکر است با اجرای تمام موارد بالا عفونت های بیمارستانی تنها در یک سوم موارد قابل پیشگیری است.یکی از موارد ذگر شده از استراتژی های کنترل عفونت بیمارستانی استقرار نظام مراقبت عفونت بیمارستانی است.نظام مراقبت عفونت بیمارستانی شامل جمع آوری اطلاعات توسط افراد آموزش دیده در زمینه کنترل عفونت، تجزیه و تحلیل داده ها و ارایه گزارش و ثبت در سیستم الکترونیکی و در صورت نیاز انجام اقدامات اصلاحی است. بر اساس مطالعات مختلف (برانت و همکاران 2006 ، ویلسون و همکاران 2006 ، مارچی و همکاران 2014 ، اسکرودور و همکاران 2015 ، کریز و همکاران 2007 ) استقرار نظام مراقبتی در کاهش ویلسون و همکاران 2006 ، مارچی و همکاران 2014 ، اسکرودور و همکاران 2015 ، کریز و همکاران 2007 ) استقرار نظام مراقبتی در کاهش عفونت بیمارستانی موثر بوده است. مطالعه زینگ و همکاران ده عامل را در کاهش عفونت بیمارستانی عنوان می کند که یکی از آن عوامل استقرار نظام مراقبتی است. نظام مراقبت عفونت بیمارستانی از طریق: 1 ) ارائه سیستم مانیتورینگ و اخطار طی طغیان ها، 2) ارائه بارخورد به تیم بهداشتی و درمانی و تحریک آنها جهت کنترل عفونت، 3 ) یافتن فاکتورهای خطر و اعلام آنها می تواند در کاهش عفونت بیمارستانی موثر باشد. نتیجه گیری: عفونت بیمارستانی علاوه بر مرگ و میر و ایجاد عوارض با افزایش طول مدت بستری منجر به افزایش هزینه خدمات درمانی شده و در نهایت رضایت گیرندگان خدمات را کاهش می دهد عاملی (رضایت بیماران) که در ارزیابی کنترل کیفیت خدمات به عنوان شاخصدر نظر گرفته می شود . امروزه در کشورهای مختلف تلاش می شود با اجرای استراتژی های نوین میزان عفونت بیمارستانی کاهش یابد.یکی از رویکردهای نوین نظام مراقبت عفونت بیمارستانی است که نقش مثبت آن در کاهش عفونت ها ( 4 / 0 تا 9 / 0 %)9 گزارش شده است.

کلیدواژه ها:

نظام مراقبت ، عفونت بیمارستانی ، فاکتورهای موثر