رفتار انحرافی در محیط کار

سازمانها، نظام های اجتماعی هستند که برای کارکردن در درون آنها باید از شیوه کارکردشان آگاهی یافت. تضادها و اختلافات در محیط کار اجتناب ناپذیر هستند. مسئولان سازمانها از کارکنان خود انتظار دارندرفتار مناسب داشته باشند. رفتارهایی که مظهراهداف سازمانی باشند و به ایفای نقش های مربوط منجر شوند. برآوردن این انتظارات نیستند و گاهی به خلاف انتظارات و قواعد سازمان عمل میکنند. این رفتارها که در تقابل با انتظارات سازمانی هستند، در ادبیات رفتار سازمانی با واژه هایی گوناگون مانند سوء رفتار سازمانی، رفتارهای غیراخلاقی، رفتارهای به دور از نزاکت، رفتار انحرافی در محل کار ، رفتار ضداجتماعی و رفتار ضد تولیدی مطرح شده اند. نظریه های مربوط به سوء رفتار سازمانی تا حدی مدیون حوزه جامعه شناسی دهه 1980 و خصوصا اثر ( هالینگر و کلارک ) 1982 است. آنان رفتارهای انحرافی کارمندان را به دو دسته تقسیم کرده اند: انحراف دارایی و انحراف تولید. انحراف دارایی، رفتاری است که در آن یک کارمند به دارایی کارفرما دست درازی می کند یا به آن صدمه می زند. انحراف تولید، به رفتارهایی اشاره دارد که هنجارهای سازمانی مربوط به کمیت و کیفیت کار یک کارمند را نقض می کند. به عقیده( واردی،1996 ) سوء رفتار سازمانی به هر اقدام عمدی اعضای سازمان گفته می شود که هنجارهای محوری سازمانی و اجتماعی را نقض کند . این مطالعه، مروری نظام مند بر روی پژوهش های انجام شده در رفتار انحرافی در محیط کار که در داخل کشور انجام شده بودند، می باشد. تعدادی از مقالات فارسی زبان چاپ شده در مجلات علمی-پژوهشی داخل کشور و مقالات انگلیسی زبان چاپ شده در داخل و خارج از کشور بدون محدودیت زمانی مورد بررسی قرار گرفتند. توجه به نقش عوامل سازمانی و مدیریتی در روند رفتارهای کاری انحرافی و نتایج تحقیق انجام شده، لزوم در نظر گرفتن این عوامل در برنامه ریزی های سازمان آشکار می شود. در این راستا، محورهای زیر ارائه می گردد: رعایت عدالت در وضع و اجرای قوانین در سازمان در جهت ایجاد اعتماد در کارکنان، کاهش رفتارهای تلافی جویانه، جلوگیری از نادیده گرفتن قوانین از سوی کارکنان و ...

کلیدواژه ها:

سوء رفتار سازمانی ، انحرافات رفتاری ، رفتارهای ضد تولید