شیوه های حل وفصل اختلافات ایران و آمریکا ناشی از احکام صادره براساس قوانین مصونیت دو دولت در دادگاه های داخلی دو کشور

قانون صلاحیت دادگستری جمهوری اسلامی ایران برای رسیدگی به دعاوی مدنی علیه دولت های خارجی در واکنش بهتصمیمات محاکم آمریکایی علیه دولت جمهوری اسلامی و ارگان های وابسته به آن و نقض مصونیت آنها وضع شد. مستندمحاکم مزبور در صدور این تصمیمات، قانون مصونیت دولت های خارجی آن کشور مصوب 1976 بوده است. صرفنظر از اعتبارآرای صادره، اکنون محاکم هریک از دو کشور ایالات متحدهی آمریکا و جمهوری اسلامی ایران آراء متعددی را بر اساسقوانین داخلی علیه دولت مقابل صادر کردهاند و اشخاصی ذینفع آراء صادره هستند. بر اساس مقررات جاری ایالات متحده،پیش شرط عادی سازی روابط میان دو کشور، حل وفصل اختلافات ناشی از این دعاوی است. از دیرباز راه حل های مختلفی برایحل وفصل اختلافاتی مشابه این قبیل اختلافات میان دولت ها وجود داشته است که ازجمله آنها میتوان به شیوه ی حلوفصل ازطریق انعقاد موافقت نامه های مقطوع و تاسیس کمیسیون های دعاوی خارجی و دیگری دادرسی دعاوی گسترده ی بین المللی اشارهکرد. هرکدام از این راهکارها، ظرفیت ها ومحدودیت های خاص خود را دارا هستند. به نظر می رسد شرط حل وفصل اختلافاتموجود در عهدنامه ی مودت بین ایران وآمریکا (1955) به عنوان تنها مکانیسم موجود حل وفصل اختلافات میان طرفین، مبنایحقوقی لازم برای حل وفصل این قبیل دعاوی از طریق ارجاع به دیوان بین المللی دادگستری یا داوری را فراهم می سازد.

کلیدواژه ها:

معاهده ی مودت ، دیوان بین المللی دادگستری ، موافقت نامه های مقطوع ، دادرسی دعاوی گسترده ی بین المللی ، کمیسیون های دعاوی خارجی