شناسایی شاخص های موثر در رشد ژنوتیپهای نخود تحت تنش خشکی و پس از تنش

به منظور شناسایی شاخصهای موثر در میزان تحمل به تنش و حفظ رشد پس از تنش در ژنوتیپ های نخود، آزمایشی با یک ژنوتیپ کاندید متحمل به خشکی MCC392 و یک رقم معرفی شده به عنوان متحمل به خشکی بین المللی MCC877 و یک ژنوتیپ کاندید حساس به خشکی شامل MCC68 در دو تیمار تنش خشکی 25)درصد ظرفیت زراعی) و بدون تنش (ظرفیت زراعی) در اتاقک رشد در شرایط کنترل شده به صورت فاکتوریل در قالب طرحکاملا تصادفی با چهار تکرار انجام شد. تنش بهمدت 9روز در مرحله گلدهی اعمال گردید و سپس گیاهان به اندازه ظرفیت زراعی آبیاری شدند. میزان عملکرد فتوسیستم ، اسیمیلاسیون CO2، مقاومت روزنهای، ضریب پایداری غشاء، تعرق، محتوای نسبی آب برگ، پتانسیل آب برگ و صفات مورفولوژیکی ریشه و اندام هوایی ژنوتیپها در مراحل قبل از اعمال تنش، 24 و 48 ساعت پس از تنش و سپس 24 ساعت پس از آبیاری (ترمیم) مورد سنجش و ارزیابی قرارگرفت. در بررسی میزان بهبود رشد در مرحله ترمیم مشخص شد که ژنوتیپ متحمل MCC877، بیشترین میزان کارآیی مصرف آب و کمترین میزان تعرق را در مرحله ترمیم نسبت به دو ژنوتیپ دیگر داشت. بر اساس این نتایج میتوان گفت که حفظ ضریب پایداری غشاء، کاهش تعرق و افزایش کارآیی مصرف آب در افزایش توانایی گیاهان جهت مقابله با تنش و همچنین فراهمنمودن شرایط رشد گیاه پس از اتمام تنش، نقش موثری خواهند داشت. علاوه برآن، ژنوتیپهای متحمل MCC392) و (MCC877 که از کاهش شدید عملکرد فتوسنتزی در شرایط تنش جلوگیری نمودند و قادر به انجام اسیمیلاسیون CO2 در حد مطلوب بودند، پس از اتمام تنش نیز از توانایی بالاتری جهت برگشت به شرایط رشد عادی برخوردار بودند.

کلیدواژه ها:

اسیمیلاسیون CO2 ، عملکرد فتوسیستم ، مقاومت روزنه ای ، نخود