بررسی و مطالعه دیدگاه های تحلیل گفتمان انتقادی

تحلیل گفتمان انتقادی، نوعی پژوهش گفتمانی است که بیشترین وجه جامعه شناختی را دارد. همچنان که از لفظ انتقادی برمی آید، در درجه ی اول به مساله ی سوء استفاده از قدرت، سلطه، نابرابری و بازتولید و مقاومت در برابر قدرت در متون می پردازد. ایندیدگاه با گرایشی سازه گرایانه، به ساخته شدن هویت ها در چارچوب زبان، کشف خصایص ایدئولوژیک و سیاسی، کاربست های زبان وبازتولید روابط قدرت توجه دارد. نگاهی تحلیلی هم در سطح خرد و هم در سطح کلان، با تکیه بر تحلیل متن، و پژوهشی تجربی درحیطه ی زبان شناسی و جامعه شناسی است.گفتمان ها اعمالی هستند که به طور نظام مند موضوعاتی را شکل می دهند که خود سخن می گویند. گفتمان ها موضوع های صحبتنکرده و هویت موضوع ها را تعیین نمی کنند، آنها سازنده موضوع ها بوده و در فرآیند این سازندگی، مداخله خود را پنهان می دارند.انسانها، زبان را به منظورهای مختلفی چون انتقال وکسب اطلاعات، بیان احساس ها و مواردی از این قبیل به کار می برند. از طرفدیگر، انسان ها به کمک تجربه های شخصی خود از محیط بیرون و گفتار دیگران، برداشت ها و تعابیری حاصل می کنند که گاه باواقعیت تطابق دارد و گاه فاصله ای در این بین موجود است و همین عدم تطابق برخی تعابیر با واقعیت ها باعث می شود که از گفتگوبین دو یا چند نفر تعبیر دیگری استنباط شود. در پژوهش حاضر ضمن بررسی ضمنی تحلیل گفتمان، به بررسی و توصیف رویکردهایتحلیل گفتمان انتقادی خواهیم پرداخت.

کلیدواژه ها:

تحلیل گفتمان ، تحلیل گفتمان انتقادی ، تحلیل گفتمان سیاسی ، قدرت ، ایدئولوژی