تدوین و اجرای منشورحقوق بیمار در اتاق عمل: گامی در جهت اعتلای اخلاق حرفه ای

زمینه و هدف: حقوق بیمار را می توان یکی از محورهای اساسی در تعریف استانداردهای خدمات بالینی به شمار آورد. یکی از راه های گسترش اخلاق در سازمان ها، تبیین رفتارهای پذیرفته شده ی اخلاقی، در قالب کدهای اخلاقی است. اتاق عمل یکی از بخش هایی است که از نظر ساختاری با سایر بخش ها متفاوت است و توزیع نامناسب قدرت بین بیمار و پرسنل وجود دارد، به طوری که بیمار به دلیل نیاز به پرسنل نمی تواند ناراحتی خود را ابراز کند. در مطالعاتی که تاکنون انجام شده بیش-تر گروه های پرستاری مدنظر بوده و اتاق عمل علی رغم شرایط محیطی خاص و ضرورت توجه به آن مورد غفلت قرار گرفته است بنابراین تصمیم گرفته شد کدهای اخلاقی اتاق عمل به طور ویژه تدوین و به صورت منشور حقوق بیمار در اتاق های عمل نصب گردد.مواد و روش ها: در مرحله ی اول، بررسی کتب و مقالات داخلی و خارجی با تکیه بر متون اسلامی، در دستور کار قرار گرفت و سپس به روش تحلیل محتوا بررسی متون انجام و دسته ها نامگذاری شد. در ادامه، مفاهیم اخلاقی به کد اخلاقی تبدیل و در نهایت پیشنویس اولیه کدهای اخلاقی آماده گردید. در مرحله ی دو، جلسات گروه خبرگان با حضور هفت نفر از صاحب نظران که همگی دارای تجربیات یا تحصیلات در سه موضوع اخلاق، اتاق عمل، جراحی و بیهوشی بودند تشکیل شد. در این جلسات پس از تلفیق، ترکیب، تکمیل یا حذف بعضی کدها، پیشنویس دوم کدهای اخلاقی برای اتاق عمل با 30 سوال آماده شد. در مرحله ی سوم، به منظور تکمیل اعتباریابی، از صاحب نظران مرتبط با موضوع (39 نفر) خواسته شد تا دیدگاه خود را از نظر وضوح محتوای هر کد و نیز قابلیت اجرا اعلام کنند.یافته ها: شاخص روایی محتوا دو موضوع سادگی و مرتبط بودن سوالات مورد بررسی قرار گرفت که مقادیر محاسبه شده برای هر سوال 0.79 بود همچنین شاخص ضریب نسبت روایی محتوا نیز محاسبه شد که سوالات بیشتر از 0.28 تایید شده و سوالات 4، 6 و 16 مورد بازبینی قرار گرفتند. نتیجه گیری: انتظار می رود این کدها به دلیل تناسب با شرایط اتاق عمل بهتر پذیرفته شود و در صورت ایجاد زمینه مناسب سازمانی، اجرای آن در محیط اتاق عمل با کم ترین اشکال مواجه خواهد شد.

کلیدواژه ها:

اتاق عمل ، اخلاق حرفه ای ، حقوق بیمار