عوامل موثر بر حفاظت پرتوی و تجمع پرتوهای یونیزان در پرسنل اتاق عمل؛ مرور نظام مند

زمینه و هدف: استفاده از تکنولوژی رادیولوژیک در جراحی دارای مزایای بسیاری برای بهبود عمل جراحی است، با این حال قرارگیری ناخواسته در معرض تابش های یونیزان می تواند اثرات مضری برای بیمار و ارائه دهندگان خدمات بهداشتی داشته باشد. این عوارض می تواند به صورت های مختلفی از جمله ناباروری، سقط جنین، آب مروارید، سرطان و اثرات ژنتیکی باشند. لذا این مطالعه با هدف تعیین عوامل موثر بر حفاظت پرتوی و تجمع پرتوهای یونیزان در پرسنل اتاق عمل انجام شد.روش کار: این مطالعه به صورت مروری نظام مند و درسال 1398 انجام شد. جهت دسترسی به مقالات، کلیدواژه های اتاق عمل، پرتوهای یونیزان، ، حفاظت پرتوی، مضرات اشعه، Operating room، Radiation protection، Ionizing radiation، Radiation Damage بدون در نظر گرفتن محدودیت زمانی در پایگاه های داده ای SID، ISI، Scopus و موتور جستوجوگر Google Scholar سرچ شد. ابتدا 98 مقاله مرتبط با عنوان پیدا شد که پس از بررسی چکیده مقالات توسط پژوهشگران، 32 مقاله انتخاب و نتایج مطالعه بر اساس آن ها ارائه گردید. یافته ها: نتایج حاصل از بررسی ها نشان داد بیشترین عامل موثر بر مواجهه پرسنل با اشعه (37/5) پایین بودن سطح آگاهی پرسنل و جراحان با اصول حفاظت پرتوی و عدم اطلاع از خط مشی و دستورالعمل های حفاظتی جدید اشعه بوده است. 31/5% از مطالعات پایین بودن مدرک تحصیلی پرسنل اتاق عمل را عامل موثر در مواجهه پرتوی اعلام کردند. همچنین به ترتیب در 75/ 18% و 9/35% مطالعات به کمبود وسایل حفاظتی و استاندارد نبودن آن ها و افزایش سابقه کاری در پرسنل به عنوان عامل موثر در حفاظت پرتوی اشاره شد. برخی مقالات (25/6 %) حرفه ای نبودن جراحان و عدم آشنایی با راه-های کاهش دوز تابشی را به عنوان یکی از علل افزایش مواجه پرسنل و بیماران با پرتوهای یونیزان معرفی کردند.نتیجه گیری: با توجه به اینکه بیشترین آمار موثر در حفاظت پرتوی پایین بودن آگاهی پرسنل و جراحان از اصول حفاظت پرتوی بوده است، برگزاری آموزش های مداوم دوره ای ضمن خدمت و ارائه خط مشی های حفاظت پرتوی برای پرسنل اتاق عمل و جراحان و نظارت مستمر بر رعایت حفاظت پرتوی توسط کمیته حفاظت پرتوی و همچین لحاظ فرم های ارزشیابی رعایت حفاظت پرتوی در ارزشیابی سالیانه پرسنل می تواند نقش بسزایی در رعایت حفاظت پرتوی در پرسنل داشته باشد.

کلیدواژه ها:

اشعه ، حفاظت پرتوی ، پرتوهای یونیزان ، اتاق عمل