خزش شهری و تغییرات کاربری اراضی فضاهای پیراشهری نیشابور

در حال حاضر تغییر یا حفظ کاربری اراضی از مهم­ترین عواملی است که برنامه­ریزان و طراحان بخش توسعه از آن به عنوان ابزار مهم در سطوح مختلف ملی، منطقه­ای و محلی استفاده می­کنند. روستا منبعی شکننده و آسیب­پذیر در برابر تغییرات محیطی و انسانی شهرها است. با توجه به محدودیت زمین و ارزش معیشتی آن در نواحی روستایی، با بهره گیری از زمین های موجود و استفاده آن در ساخت و سازهای غیر اصولی و بی رویه، برای احداث سکونتگاه­های شهری مواجه هستند. در دهه­های 1375 -1390 شهرستان نیشابور روند رو به گسترش داشته است. بهترین زمین­های حاصلخیز برای کشاورزی به زیر ساخت­وسازهای شهر رفته و بسیاری از فضاهای زیستی از جمله روستاها، زمین­های باغی و مراتع را به شدت دگرگون کرده است. این تغییرات به گونه­ای بوده که بسیاری از روستاهای شهرستان با محله­های شهر نیشابور ادغام شده و کوچک­ترین نشانه­ای از ساختارهای روستایی ندارد. در این پژوهش سعی شده است به بررسی اثرات خزش شهری بر تغییرات کاربری اراضی فضاهای پیراشهری پرداخته شود. بر اساس نتایج به دست آمده محله­هایی وجود دارد که در نتیجه روند و توسعه شهری، روستاهای اطراف به محله­های این نواحی ادغام شده است. در بیشتر این محلات روند و توسعه شهری به اندازه­ای زیاد بوده که تغییرات قابل ملاحظه­ای را در رابطه با تغییرات اراضی کشاورزی ایجاد کرده است. در این محلات روستاهای حسین­آباد جدید، چاه بلند، یحیی­آباد، ده شیخ، فخریه، مرتضی آباد، گنبد سبز، مرتضی آباد، سراب کوشک، مبارکه، بکاول، زرگران، ابراهیمی، قید، شاه آباد حسینی، با این محلات ادغام گردیده و باعث تغییرات کاربری از تولیدی به مصرفی و خدماتی شده است.

کلیدواژه ها:

تغییرات کاربری اراضی ، خزش شهری ، فضاهای پیراشهری ، نیشابور