حق شرعی نظارت مردم بر حکومت در کشور ایران و عربستان

مردم در حکمرانی مصون از خطا نیستند و وقتی به قدرت می رسند، اغلب فاسد می شوند. نظارت بیرونی بر حکومت می تواند درصد خطا و فساد حکمرانان را به حداقل برساند. این راهکار عقلایی- که با ولایت انتصابی و مطلقه فقهاء نیز سازگار است، به امضای شارع رسیده و حضرت علی7 آن را به رسمیت شناخته است و از مصادیق بارز اهتمام به امور مسلمین شمرده می شود. علاوه بر آن، شارع برای مردم حقوقی را به رسمیت شناخته که لازمه اعمال آنها برخورداری مردم از حق نظارت بر حکومت است؛ از جمله .1 اقامه عدل، .2 مواخذه حاکمان، .3 دفاع از خود، .4 نصیحت کردن رهبران مسلمین و امر و نهی کردن آنان، .5 تشویق حاکم نیکوکار و ملامت حاکم بدکار، .6 سرپیچی از دستور حاکمان به معصیت و .7 عزل آنان. با نگاه حق گرا به فقه، باید گفت این موارد، از حقوق شرعی مردم بوده و حق نظارت بر حکومت را نیز برای آنان به رسمیت شناخته است. از این رو در این پایانامه به بررسی حق شرعی نظارت مردم بر حکومت در کشور ایران و عربستان پرداخته شد. مرگ ملک عبداالله بن عبدالعزیز پادشاه سابق عربستان سعودی بار دیگر مناقشه در مورد ماهیت نظام عربستان را افزایش داد و به عنوان یک کشور اسلامی آن را به مقایسه با دولت ایران به ویژه از نظر نظام حاکمیت و انتقال قدرت و سیاست خارجی پرداخت. در حالی که دولت سعودی در عربستان با کودتای عبدالعزیز بن سعود بر ضد حاکم سابق ریاض و اشغال نظامی منطقه شبه جزیره عربستان و ایجاد حاکمیت مطلق پادشاهی در این کشور آغاز شد، نظام اسلامی در ایران بعد از انقلاب بزرگ مردمی به رهبری امام خمینی بر ضد نظام شاه تاسیس شد و با همه پرسی مردمی در مورد ماهیت جمهوری اسلامی نظام و قانون اساسی و انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی ادامه پیدا کرد.

کلیدواژه ها:

ایران-عربستان-حق شرعی نظارت-مردم