انسان شناسی هنر در بقعه آقا سید جلال الدین اشرف

اثار و اشکال هنری به قول هایدگر در واقع آشکارگی مناسبات هستی است که امکانات هستی را نمایان و پدیدار می سازد. اثر با آفرینش جهان خود شیوه ای دیگر بودن را می آزماید و شیوه های گوناگون بودن مردمان، چیزها و امور مقدس را به هم پیوند می زند. در واقع آثار هنری نوعی دیگر گفت فرهنگی است که چیزی به ظاهر نمایانده می شود، اما چیزی دیگر که ورای ان است، موردنظر قرار می گیرد. انسان ابتدایی دراندیشه ابتدا پیش، در جهان ناسوتی خود عالمی فرض می کرد و می ساخت که بخشیاز آن با تمامیتش، جهانی با ویژگی های قدسی و ماورایی تلقی می شد. فضاو مکان در حریم زندگیش ملکوتی تجلی یافت. در ادیات برتر، عالم ماده و ناسوت را گرفت و تمثلی از عالم ملکوت به شمار می آید. در عین حال اینا و مردمان ادیان برتر در ناخودآگاه موروثیخود از ساختن حریم و حرم و مکان هایی که مجلای عالم قدس و معنا باشد، دریغ نمی ورزند. همه فضاو بنای قدسی نشانه هایی از عالم بالا دارد و حتی اسان داخل فضا نیز رنگ آن فضای معنا را می گیرد. درگفتمان شیعی به ویژه، ازکلیت فضا گرفته تا اجزای متشکله آن، یعنی مناره، گنبد،محراب، شبستان نقش و نگارنده های آن ودیگر بخش ها وبالاخره کلیت ساختار آن به نمادهای پیچیده ای وابسته است که رمزگردانی آن با دقت و وسواس فکری و نظری مبالغه آمیزی وابسته است. ما در این مقاله به تلحیل اجمالی بقعه مبارکه سید جلال الدین اشرف می پردازیم که بداهتا درگفتمان معماری شیعی ایرانی قابل طرح و تحلیل می نماید.

کلیدواژه ها:

انسان شناسی ، هنر ، سید جلال الدین اشرف ، امر قدسی