تدوین چارچوب کیفی مراقبت های بهداشتی اولیه ایرانیان- یک پژوهش کیفی

مقدمه: یکی از اهداف مهم نظام سلامت و از ارکان پوشش همگانی سلامت ( UHC )، ارائه خدمات جامع و باکیفیت بالا به جمعیت تحت پوشش می باشد. این مهم در سایه ارزیابی و ارتقای مستمر کیفیت خدمات امکان پذیر است، این مطالعه با هدف تدوین چارچوب ارزیابی کیفیت در مراقبت های اولیه سلامت برای نظام سلامت ایران انجام شده است. روش پژوهش: بررسی متون جامعی ( comprehensive review ) از ابعاد و شاخص هایارائه شده در سطح جهان جهت ارزیابی کیفیت مراقبت های اولیه سلامت انجام پذیرفت. پایگاه های داده ای Medline, since direct, Scopus, pub med با استفاده از کلید واژه های کیفیت مراقبت، شاخص های کیفیت، ابعا د کیفیت و مراقبت های اولیه سلامت مورد جست و جو قرار گرفت. ابعاد و شاخص های استخراج شده جهت غربالگری اولیه در قالب دو جلسه پنل خبرگان با توجه به بسته خدمات جاری در نظام سلامت ایران مورد بررسی قرار گرفت. شاخص های تایید شده توسط پنل خبرگان در قالب دو مرحله فرایند دلفی توسط 39 نفر از متخصصین بهداشتی کشور مورد ارزیابی قرار گرفته و نهایتا شاخص های انتخاب شده در طی 4 جلسه پنل خبرگان در سطح وزارت بهداشت در قالب ابعاد کیفیت مراقبت طبقه بندی گردید. یافته ها: از مجموع 698 شاخص کیفیت استخراج شده از متون، 55 شاخص کیفیت جهت ارزیابی خبرگان وارد فرایند دلفی شدن د که درنهایت 40 شاخص در قالب 7 بعد کیفیت انتخاب گردید. از این میان 8 شاخص کیفیت مربوط به بعد عدالت و دسترسی، 5 شاخص مربوط به بعد ایمنی، 2 شاخص مربوط به بعد کارایی، 13 شاخص مربوط به بعد اثربخشی، 2 شاخص کیفیت مربوط بعد بیمار محوری، 3 شاخص مربوط به بعد حاکمیت و 7 شاخص مربوط به بعد تناسب مراقبت ارائه شده بودند. نتیجه گیری: چارچوب ارزیابی کیفیت مراقبت های اولیه سلامت ارائه شده می تواند به عنوانابزاری جامع و کاربر دی جهت ارتقای مستمر کیفیت خدمات اولیه سلامت در سطح محلی، ملی و منطقه ای مورد استفاده قرار گرفته و اطلاعات مفیدی از چگونگی خدمات ارائه شده در اختیار مدیران و سیاست گذاران سلامت قرار دهد.

کلیدواژه ها:

چارچوب ارزیابی ، کیفیت مراقبت ، شاخص های کیفیت ، مراقبت های اولیه سلامت