نقش خودمراقبتی بیماران دیالیزی در مراقبت از خود در حوادث و بلایا

مقدمه: پس از وقوع حوادث و بلایا، گروه های آسیب پذیر از جمله افراد مبتلا به بیماری های مزمن و نیازمند به دریافت خدمات مراقبتی-درمانی خاص، در مقایسه با سایر اعضای جامعه، متحمل خسارات و تلفات ملموس و بیشتری می شوند و برای تامین نیازهای خود و بازگشت به شرایط پیش از حادثه به منابع بیشتری نیاز دارند. در این بین بیماران دیالیزی به دلیل وابستگی به تجهیزات حمایتی درمانی، با آموزش صحیح به این بیماران در جهت پایش دقیق وضعیت همودینامیک و کنترل دریافت مایعات در زمان وقوع بلایا و حوادث می توانند نقش اساسی در مدیریت خود داشته و علاوه بر مدیریت خود از تحمیل بار اضافی به سیستم سلامت نیز پیشگیری کنند. مطالعه مروری حاضر با هدف تاکید بر نقش خودمراقبتی بیماران همودیالیز در حوادث و بلایا انجام شده است. روش کار: مطالعه مروری حاضر بخشی از یک مطالعه چند فازی است. در آن با استفاده از واژه های مرتبط از جمله، حوادث و بلایا، مدیریت حوادث و بلایا، آمادگی،زلزله، طوفان، سیل، تغییر اقلیم، دیالیز، مراقبت، خودمراقبتی با هر دو زبان فارسی و انگلیسی در پایگاه-هایی مانند Science Direct، PubMed، Up to Date، WHO، Prevention web، Relief، CDC، IFRC،ICRC، SID و MagIran بدون محدودیت زمانی جستجو انجام شد. پس از بررسی مقالات به دست آمده در جستجوی اولیه بر اساس معیارهای ورود و ابزار طراحی شده توسط تیم تحقیق،70 مقاله وارد مطالعه گردید. یافته ها: خودمراقبتی در بیماران دیالیزی در کنترل و پیشگیری از بروز عوارض به خصوص در شرایط اورژانس ها نقش مهمی دارد. لازم است این افراد همراه با فرد مراقبت خود، از جمله خانواده، دوستان و اعضای تیم درمان جهت روبرویی با حوادث و بلایا، پیش از وقوع این حوادث آمادگی خود را با انجام اقداماتی مانند تهیه کیف نجات، گذراندن دوره های خود امدادی و دگر امدادی، افزایش ایمنی سازه ای و غیر سازه ای محل زندگی و کار خود، برنامه ریزی لازم جهت تخلیه اضطراری، برنامه ریزی جهت انتخاب مراکز دیالیز جایگزین، افزایش دهند. در حوادث نیز لازم است با رعایت اصول مراقبتی مانند رعایت رژیم غذایی و دارویی تا حد ممکن و کنترل عفونت، تا رسیدن به شرایط نرمال از شدت یافتن پیامدهای ناشی از وقوع حوادث و بلایا بر خود پیشگیری نمایند. نتیجه گیری: حوادث و بلایا، پدیده هایی بدون مرز هستند که در هرلحظه و مکانی امکان وقوع آن ها وجود دارد، بنابراین لازم است تمام افراد به خصوص افراد در شرایط تهدید حیات مزمن همچون بیماران دیالیزی با درک خطر مناسب، جهت روبرویی با حوادث و بلایا با استراتژی مناسب آمادگی خود را ارتقا دهند. خودمراقبتی یک استراتژی مناسب جهت ارتقای تاب آوری افراد در حوادث و بلایا است.