بررسی میزان نیترات و نیتریت در آب های آشامیدنی و آب میوه ها در ایران (1388-1398)

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: سومین کنگره بین المللی و بیست و ششمین کنگره ملی علوم و صنایع غذایی ایران
  • کد COI اختصاصی: NCFOODI26_647
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 1462
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

معصومه مرحمتی

دانشجو کارشناسی ارشد بهداشت و ایمنی مواد غذایی، گروه تغذیه، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد

محمد هاشمی

استادیار، گروه تغذیه، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد

اسما افشاری

استادیار، گروه تغذیه، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد

چکیده

نیترات و نیتریت بخش اصلی چرخه نیتروژن هستند که به طور طبیعی در آب یافت می شوند. حضور این ترکیبات بهعنوان یک شاخص آلودگی آب به فاضلاب در نظر گرفته می شود. مقادیر نیترات و نیتریت در آبهای زیرزمینی و آب هایآشامیدنی در حال افزایش هستند. نیترات و نیتریت از طریق مصرف آبهای آلوده به طور مستقیم (نوشیدن آب آلودهشده) یا غیرمستقیم (میوه، سبزی و مصرف آب میوه) وارد بدن می شوند. تجمع این مواد در بدن در درازمدت، منجربه مشکلات سلامتی از جمله پرکاری تیروئید، اختلالات گوارشی، سرطان ها و حتی تهدید به مرگ در کودکان میشود. بر اساس دستورالعمل سازمان بهداشت جهانی (WHO) و ISIRI (موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران)،میزان نیترات و نیتریت قابل قبول در آب آشامیدنی به ترتیب کمتر از 50 میلی گرم بر لیتر و 3 میلی گرم بر لیتراست. یافته ها نشان داد نیترات و نیتریت کمتر از حداکثر سطح توصیه شده WHO بودند. آب میوه های گرمسیریدارای بالاترین میزان نیترات و نیتریت بودند، در حالی که کمترین میزان نیترات و نیتریت مربوط به آب گیلاس و آبپرتقال بود. عوامل موثر در میزان این ترکیبات نیتروژنی در آب میوه عبارتند از: نوع میوه، شرایط جغرافیایی و ذخیرهسازی، خاک، نوع و میزان کود های کشاورزی، آب مورد استفاده برای آبیاری میوه و یا استفاده در تولید آب میوه وفرایند تولید. مطالعات به وضوح نشان دادند که آب های آشامیدنی از نظر نیترات ایمن هستند، اما در برخی از نمونهها، محتوای نیتریت بالاتر از مقادیر توصیه شده WHO است. به طوری که مقادیر نیترات و نیتریت در تمام نمونههای آب آشامیدنی بطری شده کمتر از حدود مجاز استانداردهای ملی و بین المللی به جز 5 نمونه از 845 نمونه موردمطالعه بود. نتایج مطالعات بررسی شده نیز نشان داد که محتوای نیترات در 96 ٪ از آبهای بطری شده، بالاتر از آنچهکه روی لیبل نوشته شده است می باشد و در 80 ٪ از آنها، مقادیر نیتریت روی لیبل درج نشده بود. مقدار نیترات درشبکه توزیع آب استان های بوشهر، گیلان و مازندران بالاتر از حد مجاز بود. بیش از 50 درصد از چاه های آزمایششده در شهرستان های تالش، اردبیل، هشتگرد، دیواندره و کرمان دارای سطوح نیترات بالا بودند. استفاده از کودهاینیتروژن و نبود سیستم تصفیه فاضلاب، دلایل اصلی حضور نیترات و نیتریت در نمونه های مورد مطالعه بود. افزایشورود فاضلاب های صنعتی، انسانی و حیوانی به آب های زیرزمینی، افزایش شهرنشینی و همچنین مصرف کود هایکشاورزی، اکسیداسیون آمونیاک در خاک و استفاده بیش از حد از منابع آب زیرزمینی باعث ورود نیترات در آب میشود و غلظت متوسط آن را افزایش می دهد. هدف از این مقاله مروری، بررسی سطوح آلودگی نیترات و نیتریت درآب های زیرزمینی، آبهای بطری شده، شبکه توزیع آب آشامیدنی و آبمیوه ها از سال 1388 تا 1398 در ایران می باشد.

کلیدواژه ها

آب های بطری شده، شبکه توزیع آب، آب های زیرزمینی، ترکیبات نیتروژنی

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.