مطالعه جایگاه، سطح و الگوی مرگ و میر ناشی از حوادث ترافیکی و تغییرات آن در سالهای اخیر با تاکید بر شاخص سالهای عمر از دست رفته در ایران

مقدمه: روند علل مرگ در کشور طی سه دهه اخیر نشان میدهد که مرگ ناشی از بیماریهای واگیردار سیر نزولی و مرگ های ناشی از بیماریهای غیرواگیردار بهویژه بیماریهای قلبی عروقی، حوادث ترافیکی و سرطانها سیر صعودی داشته است. در این میان، حوادث ترافیکی یکی از مهمترین چالشهای بهداشتی در ایران است که در سالهای اخیر تغییرات مهمی داشته است. هدف از این مطالعه، محاسبه و تحلیل تغییرات سطح، الگو و میزانهای مرگ و سالهای عمر از دست رفته((YLL ناشی از حوادث ترافیکی و تعیین جایگاه آن بین علل اصلی مرگ و میر در ایران در سالهای 1385 و 1394 است.روش کار: تعداد مرگ ثبت شده بر حسب سن و جنس و توزیع مرگ برحسب علت در کشور برای سالهای 1385 و 1394 از نظام ثبت بهداشتی اخذ شده است. پس از تصحیح بدثبتیها، میزانهای مرگ محاسبه و با استفاده از روش استاندارد سازمان جهانی بهداشت، تعداد سالهای از دست رفته عمر زودرس سه علت اصلی مرگ و میر محاسبه شد.نتایج: یافته ها نشان می دهد میانگین سن فوت همه علل در فاصله سالهای مورد مطالعه، حدود دو و نیم سال افزایش یافته است که این افزایش در میانگین سن فوت ناشی از حوادث غیرعمدی بارزتر است. در هر دو مقطع، بیماریهای قلبی و عروقی با اختلاف زیادی علت مسلط مرگومیر کشور است و سهم آن تغییر چندانی نداشته است. سرطانها که سومین علت مرگ در سال 1385 بودند در سال 1394 به دومین علت مرگ تبدیل شده و جای حوادث ترافیکی را گرفته است. حوادث ترافیکی در سال 1385 عامل اول سالهای عمر از دست رفته زودرس در کشور بوده اما در سال 1394 بیماریهای قلبی عروقی جای آن را گرفته است. نتیجه گیری : نتایج این مطالعه نشان می دهد که طی سالیان اخیر میزان مرگ ناشی از سرطانها افزایش یافته است؛ این درحالی است که الگوی مرگ ناشی از بیماریهای قلبی عروقی تقریبا ثابت مانده است و مرگ ناشی از حوادث ترافیکی به ویژه در سنین جوانتر و مردان کاهش یافته است، هرچند هنوز در مقایسه با سایر نقاط جهان، آمار آن بالاست. این امر علاوه بر ضرورت برنامهریزی برای کنترل و پیشگیری از بیماریهای غیرواگیر مخصوصا بیماریهای قلبی عروقی و سرطانها، بر اتخاذ سیاست ها جهت حفظ روند کاهشی حوادث غیرعمدی تاکید دارد.

کلیدواژه ها:

میزان مرگ و میر ، بیماری های قلبی عروقی ، سرطانها ، حوادث ترافیکی ، سالهای از دست رفته ی عمر((YLL