طراحی و روان سنجی ابزار سنجش رفتارهای غیر ایمن رانندگی با موتورسیکلت در موتورسواران دانشجو براساس مدل اطلاعات مهارت انگیزشی–رفتاری

مقدمه: رفتارهای غیر ایمن موتورسواران یکی از علل اصلی مرگ ومیر موتورسواران می باشد . سنجش رفتارهای غیر ایمن موتورسواران و برنامه ریزی در جهت کنترل آن در گام نخست نیازمند ابزاری است که با ویژگی های فرهنگی، اجتماعی، و مذهبی جامعه ما منطبق باشد.با توجه به نبود پرسشنامه استاندارد دراین زمینه، این پژوهش با هدف طراحی و روانسنجی ابزار سنجش رفتارهای غیر ایمن رانندگی با موتورسیکلت براساس مدل اطلاعات مهارت انگیزشی–رفتاری انجام شد.روش بررسی: در این مطالعه مقطعی با استفاده ازبررسی منابع علمی مرتبط و نیازسنجی اعتقادات موتورسواران دانشجو براساس مدل اطلاعات مهارت انگیزشی–رفتاری، پرسشنامه ای طراحی شدکه روایی آن از طریق روایی صوری ، روایی محتوای(با اندازه گیری نسبت اعتبار محتوا و شاخص اعتبار محتوا) و روایی سازه(تحلیل عامل تاییدی) و پایایی آن به روش همسانی درونی(الفای کرونباخ) و بازآزمایی((ICC انجام شد.یافته ها: تعداد 26 آیتم در بررسی منابع و نیازسنجی مرتبط شناخته شد. روائی صوری و محتوا به صورت کیفی کموی انجام شد. در روایی صوری کمی 5آیتم به دلیل کسب نمره کمتر از 1,5حذف شدند.و در روایی محتوا با در نظر گرفتن نقطه برش 0/79 برای سنجش شاخص اعتبار محتوا و نقطه برش 0/62 برای نسبت اعتبار تعداد 11 گویه حذف شد. و تعداد گویه ها به 21 کاهش یافت . مقدار شاخص روایی محتوای 0/88 بدست آمد . نتایج روایی سازه با استفاده از تحلیل با نرم افزارلیزرل مقدارx2=498/202 , RMSEA=0/071 را نشان داد. پایایی ابزار با استفاده از همسانی درونی = 0/ 70-0/87 ) )و ثبات آن از طریق آزمون مجدد((ICC = 992/0 تایید گردید. نتیجه گیری: با توجه به اینکه شاخص های پرسشنامه از روایی و پایایی قابل قبولی برخوردار بودند، لذا پرسشنامه سنجش رفتارهای غیرایمن براساس مدل اطلاعات مهارت انگیزشی_ رفتاری می تواند به عنوان یک پرسشنامه با روایی و پایایی قابل قبول در سنجش رفتارهای غیر ایمن درموتورسواران دانشجو بکار رود.

کلیدواژه ها:

رفتارهای غیرایمن ، موتورسواران ، مدل اطلاعات- انگیزه - مهارتهای رفتاری