تحلیل ریسک سامانه اصلی انتقال آب در شبکه های آبیاری با رویکرد سلسله مراتبی فازی
محل انتشار: پژوهش های حفاظت آب و خاک، دوره: 24، شماره: 5
سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 357
فایل این مقاله در 23 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JWSC-24-5_002
تاریخ نمایه سازی: 11 آبان 1398
چکیده مقاله:
سابقه تحقیق و هدف: اتخاذ تصمیم مناسب و ارائه راهکارهای بهبود عملکرد شبکه های آبیاری نیازمند شناخت توانایی ها و نقاط ضعف اجزا آن می باشد. این تحقیق در ابتدا به شناسایی خطرات و تهدیدهای طبیعی، انسان ساز و عملکردی پیش روی سامانه اصلی انتقال آب در شبکه های آبیاری پرداخته و سپس با ارائه یک چارچوب سیستماتیک اقدام به تحلیل ریسک سامانه مذکور کرده است. روش تحلیل ریسک کاربرد گسترده در ساختارهای مشابه مانند شبکه های آبرسانی و جمع آوری فاضلاب دارد اما تاکنون از این رویکرد در شبکه های آبیاری استفاده نشده است. تحقیق پیشرو در بخش اول به دنبال توسعه یک مدل سلسله مراتبی جامع برای شبکه های آبیاری بوده است به گونه ای که ساختار مذکور برای تمامی شبکه های آبیاری موجود با سطوح مختلف بهره برداری و تنوعی که در سازه های انتقال، کنترل و تحویل آب وجود دارد قابل استفاده می باشد. در بخش دوم به تحلیل ریسک خطرات شناسایی شده پرداخته است. مواد و روش ها: در این تحقیق خطرات تهدیدکننده عملکرد هریک از اجزا شبکه با انجام مطالعات کتابخانه ای، بازدید میدانی و مصاحبه با خبرگان، مشخص گردیده است. احتمال وقوع خطرات، پیامدهای وقوع هریک از خطرات و آسیب پذیری اجزای سامانه انتقال شبکه مذکور در قالب پرسشنامه دریافت گردید و ریسک خطرات و اجزا محاسبه گردیده است. با توجه به عدم صراحت موجود در دریافت نظر کارشناسی در این تحقیق محاسبات بر اساس اعداد فازی مثلثی انجام گردید و در نهایت جهت ملموس بودن خروجی های مدل برای بهره برداران از روش مرکز سطح برای تبدیل اعداد فازی به صریح استفاده گردیده است. در این مطالعه جهت مشخص کردن وزن اجرا شبکه، خطرات تهدیدکننده سیستم و معیارهای ارزیابی شدت اثر و آسیب پذیری روش تحلیل سلسله مراتبی فازی (FAHP) بهره گرفته شد. همچنین در مراحل مختلف تحقیق جهت تجمیع ریسک روش مجموع وزین ساده به عنوان روش تجمیع انتخاب شد. یافته ها: نتایج این تحقیق حاکی از این موضوع است که در سطح خطرات، به ترتیب 5 خطر پر ریسک عبارت اند: عملیات نگه داری ضعیف در کانال اصلی با ریسک 758/1، خرابکاری در ماژول نیرپیک با ریسک 67/1، عملیات نکهداری ضعیف در سازه های تقاطعی با ریسک 618/1، خطای نیروی انسانی کم تجربه و کالیبراسیون نادقیق در دریچه های قابل بهره برداری به ترتیب با ریسک 54/1 و 4/1. بر اساس نتایج تجمیع ریسک در ساختار سلسله، در سیستم انتقال از بین سازه های انتقال، تنظیم و تحویل، سازه های تحویل با ریسک 966/1 به عنوان بحرانی سازه معرفی شد؛ بین دو منبع آب مخزن و چاه مقدار ریسک به ترتیب 274/1 و 99/0 بدست آمد که گویای بحرانی تر بودن مخزن نسبت به چاه می باشد. در سطح سیستم ها، سیستم انتقال نسبت به سیستم تامین با مقدار عددی 937/1 دارای ریسک بیشتری است. نتایج تحلیل حساسیت مدل تحلیل ریسک گواه این مطلب بود که تغییر 10 درصدی ناحیه همپوشانی توابع فازی مورد استفاده در نمره دهی، ریسک کل را به میزان 2/1 و 12/2 درصد به ترتیب در حالت کاهش و افزایش ناحیه همپوشانی تغییر داد و در اولویت بندی اجزا و خطرات پر ریسک تغییر مشاهده نشد.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
مهدی اروجلو
دانشجوی کارشناسی ارشد رشته سازه های آبی گروه مهندسی آبیاری پردیس ابوریحان دانشگاه تهران
سید مهدی هاشمی شاهدانی
استادیار گروه مهندسی آبیاری پردیس ابوریحان دانشگاه تهران
عباس روزبهانی
استادیار مهندسی آبیاری پردیس ابوریحان دانشگاه تهران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :