ارزیابی الگوریتم جهانی کشف آتش در شناسایی آتش فعال در عرصه های منابع طبیعی به کمک تصاویر سنجنده MODIS (مطالعه موردی: پارک ملی گلستان)

چکیده: در سال های اخیر آتش سوزی در منابع طبیعی رشد فزاینده ای داشته و آثار مخرب زیادی بجا گذاشته است. این نکته، ضرورت پایش و شناسایی به موقع آتش ها را ایجاد کرده است. هدف از این تحقیق ارزیابی الگوریتم جهانی کشف آتش در شناسایی آتش فعال در عرصه های منابع طبیعی به کمک تصاویر ماهواره ای سنجنده MODIS می باشد. به این منظور سه محدوده آتش سوزی در پارک ملی گلستان، به کمک GPS برداشت و به عنوان واقعیت زمینی در تحقیق استفاده شد. تمامی تصاویر سنجنده MODIS از روز و روزهای قبل و بعد از آتش سوزی از دو ماهواره Terra و Aqua دریافت گردید. تصاویر سنجنده MODIS از ماهواره Aqua در سطح تصحیحاتی L1B دریافت گردید که مناسب استفاده در الگوریتم جهانی کشف آتش است. تصاویر ماهواره Terra به صورت خام دریافت و با پیش پردازش های مناسب به سطح L1B تبدیل شد. به منظور شناسایی پیکسل های آتش، تصاویر پس از پردازش های اولیه به کمک الگوریتم جهانی کشف آتش مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در مجموع 229 تصویر ماهواره ای پردازش شد. نتایج به دست آمده از تصاویر با نقشه مناطق سوخته مقایسه شد .نتایج نشان داد که آتش سوزی روز 24 تیر ماه 1390 (یک برمخ) و 24 آبان 1389 (چشمه سردار) به کمک تصاویر ماهواره ای شناسایی شد، اما آتش منطقه قرنگی جنگل (8 فروردین 1390) شناسایی نشد. اساس کار الگوریتم جهانی حرارت است و هر چه میزان حرارت بیشتر باشد شانس شناسایی آتش بالاتر است. براساس نتایج این تحقیق می توان بیان کرد که تصاویر MODIS قابلیت بالقوه ای برای شناسایی آتش در جنگل های شمال را دارند اما روش الگوریتم جهانی موفق به شناسایی درصد بالایی از آتش ها نشد. با تحقیقات بیشتر در این زمینه می توان الگوریتم جهانی را بهبود بخشید، تا بتوان بر اساس آنها سیستم هشداری به منظور پایش آتش ها در شمال کشور راه اندازی نمود. پیشنهاد می گردد که تا آن زمان از الگوریتم جهانی برای شناسایی آتش در این جنگل ها استفاده شود.

کلیدواژه ها:

کشف آتش ، تصاویر ماهواره ای ، سنجنده MODIS ، منابع طبیعی ، الگوریتم جهانی کشف آتش