ارزیابی مبادله جرم عناصر بر اساس معادلات گرنت-گریسنز و روش ایزوکن – طلای پهنه برشی کرویان

کانی سازی طلا در منطقه کرویان بر اساس مطالعات انجام شده به عنوان تیپ طلای پهنه برشی شناخته شده است. کانه­زایی طلا در این منطقه تحت کنترل عواملی همچون پهنه­های برشی خمیری و دگرسانی هیدروترمال قرار گرفته است. غالب دگرسانی ها در منطقه کلریتی- سرسیتی می باشند و در بعضی جاها دگرسانی سیلیسی- کربناتی وجود دارد، از این­رو مقایسه اختصاصات ژئوشیمیایی سنگ­های دگرسان شده با غیر دگرسان منطقه کمک می­کند تا بتوان اثرات فرآیندهای دگرسانی بر روی پراکندگی عناصر را ارزیابی و رفتارهای ژئوشیمیایی عناصر مختلف را در این شرایط بررسی نمود. رفتار ژئوشیمیایی عناصر (میزان تحرک پذیری و نوع تحرک پذیری) می­تواند به عنوان معیاری برای ارزیابی کمی تعیین محدوده­های مرتبط با کانی­سازی محسوب گردد. در روش ایزوکن روندی تعریف می­گردد که در آن متغیرهایی که رفتار غیرمتحرک داشته باشند نسبت به افزودگی و یا شسته شدن تفکیک و شناسایی می­شود. محاسبات عددی صورت گرفته با هدف شناسایی متحرک یا غیر متحرک بودن عناصر در واحدهای سنگی مختلف (توده نفوذی، متاولکانیک ها و پهنه برشی) و هم­چنین بررسی نسبت های مختلف این عناصر در محدوده های دگرسان شده و غیر دگرسان شده نشان داد که عناصر  Al, Tiو به میزان کمتر Na، Cr دارای رفتار غیر متحرک هستند و به عنوان عناصر مبناء انتخاب شده و نمودار تغییر جرم سایر عناصر نسبت به آن­ها ترسیم گشته است. در این میان عناصر As, La, Mo, Ba, Mn و Au در تمامی واحدها افزودگی دارند و عنصر As در واحدهای پهنه­برشی منطقه بیش­ترین عکس­­العمل غنی­شدگی را از خود بروز می دهد. عناصرZn, Ca, Sr  و تا حدودی Mg در کلیه واحدهای سنگی دارای روند کاهشی است. نسبت های اکتشافی که دورشدگی و نزدیک شدگی به مناطق کانی سازی را نشان می دهند از نسبت مجموع عناصر غنی شده به تهی شده تشکیل می شوند و با این بررسی ها می توانند به عنوان شاخص های اکتشافی تعریف گردند.

کلیدواژه ها:

تغییرات جرم ، طلای کرویان ، روش ایزوکن ، پهنه برشی ، غنی شدگی و تهی شدگی