زمین شناسی و ژنز کانسار سلستیت بابامحمد در مرز سازندهای گچساران و میشان، استان کهکیلویه و بویراحمد

کانسار سلستیت بابا محمد در جنوب غرب ایران و فاصله 18 کیلومتری جنوب شهرستان گچساران واقع شده است. در این محدوده افق معدنی حاوی سلستیت در مرز سازندهای گچساران و میشان قرار دارد. زایش بخش اعظم سلستیت، با توجه به شکل و چگونگی قرارگیری آن، در توالی تبخیری، بطور عمده دیاژنتیک ارزیابی شده و بخش کمی از آن، احتمالا در اثر اشباع محلول استرانسیوم در محیط تبخیری و به صورت همزمان با رسوبگذاری تشکیل شده است .با توجه به فراوانی ژیپس در محیط تبخیری و در نتیجه فراوانی یون سولفات در آب و نیز پایین بودن انحلال پذیری سولفات استرانسیوم در مقایسه با سولفات کلسیم، حضور یون های استرانسیوم در محیط، موجب تشکیل سولفات استرانسیوم (سلستیت) شده است. منشاء استرانسیوم از آب دریا و یا شوراب های منشاء گرفته از آب دریاست؛ به این صورت که در ابتدا سیال کانی ساز احتمالا توسط تبخیر آب دریا در یک جایگاه سبخا ایجاد شده و همانطور که این شوراب ها وارد رسوبات زیرین می شوند، مقادیر قابل توجهی از استرانسیوم را از رسوبات میزبان می شویند. هنگامی که این سیالات غنی از استرانسیوم داخل لایه های رویی شامل مواد کربناته و ژیپس تخلیه شود، ته نشینی سلستیت توسط جانشینی کانی های موجود همچنین توسط اختلاط سیال کانی ساز با شوراب های غنی از سولفات که در داخل لایه ها محبوس شده، اتفاق افتاده است. وجود بلورهای سلستیت با شکل کامل بلوری انیدریت و ژیپس، جانشینی این کانی ها توسط سلستیت را نشان می دهد. بر اساس مشاهدات صحرایی، ویژگی های زمین شناسی، کانی سازی، مطالعات ژئوشیمیایی و آنالیز رخساره های رسوبی، کانسار سلستیت بابامحمد یک کانسار رسوبی- دیاژنتیکی است.

کلیدواژه ها:

کانسار بابامحمد ، گچساران ، سلستیت ، رسوبی- دیاژنتیکی