ساخت فنتوم های آموزشی رادیوگرافی و بررسی کارایی آن ها

سابقه و هدف: یکی از اهداف ایجاد رشته فناوری رادیولوژی تربیت افرادی است که بتوانند تصاویر رادیوگرافی با کیفیت بالا تهیه نمایند. برای این کار دانشجویان ابتدا در دروس نظری اصول مربوطه را فرا می گیرند، سپس این اصول و روش ها را در آزمایشگاه بصورت عملی تجربه می کنند و در نهایت جهت گرفتن تصویر بر روی بیمار اعمال می نمایند. در حال حاضر مرحله دوم به دلیل نبود امکانات مورد نیاز در کشور ما انجام نمی شود که باعث بروز مشکلاتی می گردد. این پژوهش به منظور ساخت فنتوم های آموزشی رادیوگرافی و بررسی کارایی آن ها انجام شد تا دانشجویان قبل از اعمال اصول و فنون فرا گرفته بر روی بیمار، موارد مزبور را بر روی فنتوم ها اجرا کرده و بعد از به دست آوردن آمادگی لازم وارد بخش های رادیولوژی گردند. مواد و رو ش ها: در ابتدا استخوان های طبیعی مربوط به فنتوم مورد نظر تهیه شدند. سپس با توجه به موقعیت آناتومیکی در بدن و نمای رادیوگرافیک مورد درخواست، در داخل قالبی از ناحیه مزبور تنظیم و تثبیت گردیدند. آن گاه قالب پر از پارافین مذاب شد. بعد از سرد شدن و خارج کردن فنتوم از قالب، اطراف آن پوشانده و سطح خارجی آن رنگ آمیزی گردید. جمعا تعداد 9 فنتوم ساخته شدکه عبارت بودند از: فنتوم های کف و مچ دست، ساعد، آرنج، بازو، زانو، اندام تحتانی، لگن و شکم و جمجمه. بعد از اتمام ساخت، تصاویر رادیوگرافیک فنتوم هابا تصاویر رادیوگرافیک حقیقی از بدن از نظر پارامترهای فیزیکی کنتراست و دانسیته فیلم و تشابه رادیوگرافیکی مقایسه شدند.یافته ها: از نظر ظاهری فنتوم های ساخته شده با نمونه های انسانی مشابهت داشت و بررسی و مقایسه تصاویر رادیوگرافیگ آن ها با رادیوگرافی اندام های انسانی مشابه بود. میانگین کنتراست اندام فوقانی در فنتوم و بدن انسان (0/5 و 0/5)، اندام تحتانی در فنتوم و بدن انسان (0/6 و 0/7) جمجمه در فنتوم و بدن انسان (0/6 و 0/4) و لگن در فنتوم و بدن انسان (1/2 و 0/8) محاسبه گردید.