دیدگاه پرستاران در زمینه مفهوم بهره وری و عوامل موثر بر آن: یک مطالعه کیفی

سابقه و هدف: پرستاران نقش اساسی در تداوم مراقبت و ارتقا سلامت دارند و بهره وری کل سازمان را تحت تاثیر قرار می دهند. با این وجود دیدگاه آن ها در زمینه مفهوم بهره وری مورد توجه قرار نگرفته و تحقیقی در این زمینه در ایران انجام نشده است. به همین دلیل این تحقیق با هدف سنجش دیدگاه پرستاران درباره بهره وری و عوامل موثر بر آن روی پرستاران شاغل در بیمارستان های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی تهران، در سال های 1383-1382 انجام گردید. روش تحقیق: تحقیق با طراحی کیفی و به روش Grounded Theory روی پرستاران شاغل در بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شد. جهت جمع آوری اطلاعات از نمونه گیری هدفمند و مصاحبه های باز استفاده شد. جمع آوری داده ها آن قدر ادامه یافت تا اشباع داده ها (Saturation) حاصل گردید. تجزیه تحلیل داده ها به روش تحلیل مقایسه ای مداوم صورت گرفت. یافته ها: تحقیق بر روی 26 نفر از رده های مختلف پرستاری از جمله پرستار بالینی، سرپرستار، سوپروایزر، مترون و مربیان پرستاری، شامل 77 درصد زن و 23 درصد مرد در سنین 7/6±39/8 سال و سابقه خدمت 7/9±17 سال انجام شد. مشارکت کنندگان در این تحقیق بهره وری پرستار را در مثمر ثمر و مفید بودن او برای بیمار و ارایه مراقبت با کیفیت دانستند. در عین حال اکثر شرکت کنندگان در تحقیق معتقد بودند که در کنار عواملی مانند کمبود پرستار و زیاد بودن امور متفرقه غیر پرستاری، مدیریت ناکارآمد، دیکتاتوری، منفعت طلبی، تبعیض، روابط نامناسب و اهمیت ندادن به سازماندهی و هدایت صحیح پرسنل، باعث کاهش بهره وری پرستاران شده است. نتیجه گیری و توصیه ها: مطالعات کیفی می توانند به روشن شدن متغیرهای موثر بر وضعیت های اجتماعی و سازمانی همانند بهره وری کمک کنند. بهره وری پرستار در مثمر ثمر و مفید بودن او برای بیمار و ارایه مراقبت با کیفیت است. مدیریت موثر می تواند بهره وری پرستاران را افزایش داده و به افزایش کیفیت مراقبت که ماموریت اصلی نظام سلامت است، کمک کند. به کارگیری راهبردهای تحقیق کیفی برای شناخت ابعاد ابهام آمیز و فرایندهای نهفته در رفتارهای سازمانی پیشنهاد می شود.

کلیدواژه ها:

بهره وری ، پرستاری ، مدیریت ، گراندد تیوری