ارتباط میان معماری و حکمت هنر اسلامی با محوریت مسجد

هنر دین و مذهبی از زمان به وجود آمده به دنبال محیطی است که پیروان خود را در انجا جمع نماید. این تجمع که عامل اصلی آن عبادت است وسیله ای است برای تعاملات اجتماعی میان پیروان آن دین که به تعاملات اجتماعی بها داده اند. انسان که موجودی است فطری برای ارتباط با آفریننده ی خود نیازمند است که دارای ویژگی های آسمانی و معنوی که تجربه ی عروج روح و اتصال آن به هستی لایزال را ممکن سازد. از میان ادیان الهی دین اسلام بیشترین اهمیت را برای جنبه ی اجتماعی عبادت قایل بوده است، مکانی که برای این امر خطیر فراهم آورده از اهمیت بسزایی برخوردار است و قلب طپنده ی شهرهای اسلامی است. اولین اقدامی که حضرت محمد (ص) بعد از تشکیل حکومت در مدینه کرد ساخت مسجد قبا بود که الگویی اولیه تمامی مساجد گردید که علاوه بر روح اسلامی دارای هویت اسلامی نیز بود. چون دارای کالبدی اسلامی بود. دین اسلام با ورود به ایران روح اسلامی را در کالبد بنای ایرانی دمید. این حقیقتی است که تازه متولد شده با ورود به ایران جایگاه روح بناها و زشتی (آتشکده ها و معابد زرتشتی) را گرفت. بسیاری از مساجد که بر روی آتشکده ها و معابد بنا نشده بودند همان کالبد ایرانی خود را با روح اسلامی حفظ نمودند. بنابراین هویت ایرانی در قالب مساجد بازنمایی کرد. برای کشف این حکمت در مقاله فوق از طریق مطالعات کتابخانه ای و اسناد و مدارک موجود ابتدا به بررسی مفاهیم هنر مقدس می رویم. پس از آن به ارتباط میان معماری و حکمت هنر اسلامی می پردازیم و در پایان حکمت اجزای مسجد را بر می شماریم.

کلیدواژه ها:

مساجد ، حکمت ، معماری اسلامی ، هنر قدسی ، معنویت