اولین گزارش از Chaetomium sp. عامل کپک سبز زیتونی کمپوست قارچ دکمه ای (Agaricus bisporus) در مازندران

قارچ دکمه ای (Agaricus bisporus) شناخته شده ترین قارچ خوراکی در سراسر جهان است. همچنین در صنایع آرایشی و دارویی مورداستفاده قرار میگیرد. با توجه به اینکه قارچ دکمه ای به انواع بیماری های ویروسی، باکتریایی و قارچی حساس است، مطالعه عوامل بیماریزای آن دارای اهمیت است . در فروردین 98، به منظور تعیین عامل بیماری از کمپوست های دارای علائم، نمونه برداری از مرکز تولید قارچ دکمه ای در ساری انجام شد. علائم بیماری به دو شکل در کلاهک و کمپوست قارچ خوراکی قابل تمایز بود. در کلاهک، ابتدا پوشش سفید و با تشکیل اسپورها، پوشش سبز دیده شد. در کمپوست، ساختارهای قارچ به رنگ قهوه ای (یا سبز زیتونی) قابل مشاهده بود. برای جداسازی عامل بیماری از کلاهک، بخشهایی از بافت آلوده، جدا و ضدعفونی شد. ضدعفونی با هیپوکلرید سدیم 1 درصد به مدت سه دقیقه، الکل 70 درصد به مدت 30 ثانیه و سه مرتبه شستشو با آب مقطر دوبار استریل انجام و سپس روی محیط سیب زمینی _ دکستروز_ آگار و در دمای 28 درجه سلسیوس و تناوب 12 ساعت نور قرار داده شدند. در نمونه کمپوست، ساختار هوایی قارچ با سوزن استریل برداشته شده و روی محیط، کشت داده شد. بعد از رشد میسلیومی قارچ، خالصسازی به روش تک اسپور انجام شد. مطالعه میکروسکوپی بر اساس ویژگیهای ریخت شناسی انجام و قارچهای Trichoderma sp. و Chaetomium sp. به عنوان عامل بیماری به ترتیب برای نمونه های اول و دوم شناسایی شدند. قارچ تریکودرما ریسه های سفید دیوارهدار و کنیدیهای سبز تولید میکند. این قارچ با تشکیل کنیدیوفورهای متراکم شاخه مانند واگرا، فیالیدهای فلاسکی شکل و کنیدیهای سبز بیضی در نوک فیالیدها، قابل تمایز هستند. در قارچ کتومیوم، آسکهای تخم مرغی با زوائد عمودی، آسکوسپور لیمویی با یک منفذ در نوک مشاهده شد. بررسیهای مولکولی جهت شناسایی گونه در دست انجام است. آزمون بیماریزایی در شرایط آزمایشگاهی انجام و علائم مشابه با نمونه های اولیه، مشاهده شد. در نمونه تیمار شده با Chaetomium sp.، علائم فقط روی کمپوست و در نمونه تیمار شده با قارچ Trichoderma sp.، علائم از روی کمپوست و کلاهک جداسازی شد. این اولین گزارش از بیماری کپک سبز زیتونی کمپوست ناشی از Chaetomium sp. و کپک سبز قارچ خوراکی ناشی Trichoderma sp. در مازندران میباشد.