بررسی خواص آنتاگونیستی قارچ Trichoderma sp. در برابر گونه غالب فوزاریوم (Fusarium oxysporum) عامل پژمردگی فوزاریومی درختان سرو فضای سبز منطقه 15 تهران

امروزه کنترل زیستی عوامل بیماریزا با هدف کاهش اثرات خطرناک سموم شیمیایی ازجمله تهدید سلامت بشر و آلودگی محیط زیست یک اولویت به شمار میرود. سرو( (Cupressus arizonica از درختان بسیار باارزشی است که در فضای سبز به طور وسیعی کشت میگردد و میکروارگانیسمهای متنوع و زیادی سبب خشکیدگی آن میشوند. قارچ Trichoderma harzianum یکی از معمول ترین گونه های تریکودرما در اغلب خاکهای دنیا است که جدایه های مختلف آن دارای توانایی بازدارندگی از رشد و تکثیر قارچ های بیماریزای گیاهی مهم خاکزی را دارند. در این تحقیق اثر بازدارندگی جدایه آنتاگونیستی Trichoderma harzianum روی قارچ Fusarium oxysporum، عامل پوسیدگی ریشه و طوقه درخت سرو در شرایط آزمایشگاه و گلخانه بررسی شد. در آزمون کشت متقابل جدایه آنتاگونیست بعد از متوقف کردن رشد بیمارگر، شروع به پیشروی، استقرار و اسپورزایی روی میسلیوم های آن نمود. بررسی میکروسکوپی ناحیه تقابل ریسه های آنتاگونیست و بیمارگر مشخص کرد که آنتاگونیست پس از نفوذ به سلولهای هیفی بیمارگر، درون آنها پیشروی کرده و موجب تخریب سلولهای هیفی F. oxysporum گردیده است. ترکیبات فرار تولیدشده توسط جدایه T. harzianum از رشد میسلیومی بیمارگر به میزان 11/67 درصد جلوگیری نمود. نتایج حاصل از بررسیهای گلخانه ای نشان داد که جدایه آنتاگونیست در حضور بیمارگر باعث کاهش اثرات سوء آن شده که موجب افزایش وزن تر و خشک ریشه به میزان 56/4 درصد و52/1 درصد و وزن تر و خشک اندامهای هوایی به میزان 23/4 درصد و 12/7 درصد را در مقایسه با شاهد گردید. نتایج به دست آمده نویدبخش کارآمد بودن آنتاگونیست در کاهش اینوکلوم بیمارگر میباشد.