پتانسیل جدایه های Streptomyces غیر بیماریزا در کنترل بیماری اسکب سیب زمینی

بیماری اسکب سیب زمینی یکی از بیماریهای فراگیر این محصول در دنیا است که غده های سیب زمینی را ازنظر ویژگیهای کیفی تحت تاثیر قرار میدهد. در مدیریت بیماری اسکب، روش پیشنهادی موثر و کارایی وجود ندارد. بااینوجود استفاده از جدایه های بیوکنترل به عنوان راهکار احتمالی موردتوجه است. بررسی حاضر با هدف به کارگیری جدایه های غیر بیماریزای Streptomyces به دست آمده از خاک و ریزوسفر سیب زمینی در کنترل بیماری اسکب انجام گردید. پس از نمونه برداری از خاک، ریزوسفر و غده های آلوده سیب زمینی استانهای اردبیل، همدان، اصفهان و خراسان رضوی، جداسازی، خالص سازی و شناسایی مرفولوژیک و فیزیولوژیک جدایه ها طبق روشهای متعارف انجام پذیرفت. جدایه های به دست آمده از علائم اسکب، ازنظر توان بیماریزایی روی تربچه و سیب زمینی در شرایط آزمایشگاه و گلخانه، تولید تاکستومین روی برشهای سیب زمینی، ردیابی ژنهای مستقر روی جزیره بیماریزایی شامل txtAB، nec1 و tomA و توالی یابی ناحیه ژنی 16SrDNA ارزیابی شدند. توان آنتاگونیستی 180 جدایه غیر بیماریزا به دست آمده از خاک و ریزوسفر علیه سه جدایه منتخب بیماریزای عامل اسکب در شرایط آزمایشگاهی بررسی و ویژگیهای محرک رشد جدایه های بازدارنده منتخب نیز مشخص گردید. بر اساس نتایج، جدایه های غالب بیمارگر با توان بیماریزایی بالا بهعنوان S. scabies و حامل هر سه ژن درگیر در بیماریزایی مشخص شدند. علائم در آزمون بیماریزایی در گیاهچه های تربچه به صورت لکه های به همپیوسته سطحی به قطر بیشتر از 10 میلیمتر و زخمهای برجسته منفرد یا به همپیوسته مشاهده گردید. در سیب زمینی علائم به صورت لکه های به هم پیوسته سطحی، زخمهای برجسته منفرد و گلها حفره نیز مشاهده شد. شش جدایه آنتاگونیست Streptomyces spp. دارای هاله بازدارندگی بین 20 تا 33 میلیمتر در برابر بیمارگر عامل اسکب که ازنظر تولید سیدروفور و اکسین نیز مثبت ارزیابی شدند، در حال بررسی روی سیب زمینی در شرایط گلخانه میباشند.