تعیین الگوی مصرف و تجویز آنتی بیوتیکی در بیمارستان بوعلی سینا ساری در سال های 97-1396

سابقه و هدف: امروزه آنتی بیوتیک ها یکی از درمان های اصلی برای بسیاری از بیماری ها به شمار می روند. استفاده نادرست از آن ها می تواند منجر به نگرانی های بسیار مانند مقاومت برخی ازمیکروارگانیسم ها به آنتی بیوتیک، بیماری های ثانویه و حتی مرگ میر بشود. همچنین استفاده نامناسب از آنتی بیوتیک هزینه درمان، درمان بی عارضه، طول مدت بستری و بازدید بیشتر به پزشکان را افزایش می دهد. هدف از این مطالعه بررسی منطقی بودن الگوی مصرف آنتی بیوتیک ها و تعیین الگوی مصرف انجام شد.مواد و روش: این مطالعه مقطعی با روش سرشماری و براساس داده های موجود، برروی517 بیمار در بیمارستان بوعلی سینا ساری، طی سال های 97-96 انجام شد. الگوی مصرف آنتی بیوتیک در بیماران بستری شده به علت عفونت باکتریایی، که در طول مدت بستری در بیمارستان آنتی بیوتیک دریافت نمودند، بررسی شد. تجویز مناسب یا نامناسب آنتی بیوتیک ها بر اساس دستور العمل کتاب های مرجع عفونی مندل و هاریسون مورد قضاوت و سنجش قرار گرفت. همچنین آنتی بیوتیک های تجویزی با نتایج آنتی بیوگرام های گزارش شده توسط آزمایشگاه (براساس رفرنس CLSI) داده های مطالعه با کمک نرم افزار spss 16 و آزمون های آماری تجزیه و تحیلی شدند.یافته ها: در این مطالعه 517 بیمار مورد بررسی قرار گرفتند که 221 نفر (%42.7) مرد و 296 نفر (%57.3) زن بودند. میانگین سن بیماران 45.77 بود که اغلب آن ها زیر 20 سال سن داشتند. بیشترین بیماران به ترتیب در بخش های داخلی (95)، مغز و اعصاب )89)، ICU (81)، اورژانس (66)، عفونت های اطفال (44) بودند. در مجموع 1080 آنتی بیوتیک تجویز شد. با مقایسه آنتی بیوتیک تجویزی و آنتی بیوگرام آزمایشگاه، باکتری ها به 143 آنتی بیوتیک (%13.24) مقاوم، 12 آنتی بیوتیک (%1.11) نیمه مقاوم، 433 آنتی بیوتیک (%40.09) حساس بودند. 492 آنتی بیوتیک تجویزی دیگر در آنتی بیوگرام وجود نداشت و مقاومت باکتری نسبت به آن نامشخص است. بیشترین اشتباهات در تجویز به ترتیب برای باکتری های(%E.coli (50.7 ، klebsiella (13.38%)، klebsiella pneumonia (7.74%)، staphylococcus epidermidis (%5.63)، pseudomonas aeruginosa (%5.63)و سایر باکتری ها (%16.91) وجود داشت.نتیجه گیری: با توجه به میزان بالای اشتباه در تجویز و مصرف آنتی بیوتیک و کمبود داروهای ضد باکتری در شرایط کنونی، و عواقب و ضرر هایی که به همراه دارد، برای استفاده از آنتی بیوتیک ها باید مدیریت علمی انجام شود و در این راستا دستورالعملی تعیین شود تا با کمک آن بتوان اشتباهت و عواقب آن را به حداقل رساند. برای هرنوع عفونت جزئی نباید به محض ورود به بدن، تحت درمان آنتی بیوتیک قرار و باید دقت و مصرف به موقع و به را در نظر داشت .

کلیدواژه ها:

Antibiotic misuse : ، Antibiotics ، Nosocomial infection