کاربرد تکنیک های RS و GIS در ارزیابی تغییرات کاربری اراضی (مطالعه موردی: حوزه آبخیز شهر ایلام)

اطلاع از وضعیت تغییرات کاربری اراضی جهت برنامه ریزی و مدیریت مناسب اراضی در زمان حال و آینده حا ز اهمیت است. ازبین روشهای گوناگون مطالعه این تغییرات، استفاده از تصاویر ماهوارهای و فناوری های RS و GIS یکی از بهترین راهکارها برایارزیابی و آشکارسازی این تغییرات است. تحقیق حاضر یک تحقیق کاربردی و مطالعه میدانی با هدف بررسی روند تغییراتکاربری اراضی در دوره های زمانی 1984، 2002 و 2007 برای حوزه آبخیز شهر ایلام است. به این منظور با استفاده از تصاویر ماهوارهای ETM و به کارگیری نرم افزار ENVI برای هر دوره 8 نوع کاربری تعریف شد و با استفاده از نرم افزار ArcGIS مساحتکاربری های موردنظر مشخص گردید. طبقه بندی های صورت گرفته به صورت طبقه بندی نظارت شده با ضریب کاپای 96/5%، 92/3% و 97/8% به ترتیب برای دوره های زمانی مورد بررسی است. نتایج نشان می دهد که در بازه های زمانی مذکور کاربری باغتغییرات محسوسی نداشته است، درحالیکه اراضی بایر نسبت به سایر کاربری ها روند رو به رشدی داشته است که از علل آنمی توان به افزایش جمعیت، توسعه شهری و صنعتی و فرسایش اشاره نمود. از طرفی میزان پوشش اراضی جنگلی در دوره هایمورد بررسی دارای نوسان بوده که از علل کاهش آن میتوان به استفاده از هیزم درختان جنگلی جهت مصارف گرمایشی وپخت وپز طی دوران جن تحمیلی عراق علیه ایران که بیشتر جمعیت شهری به صورت چادرنشین در مناطق جنگلی آواره بودنداشاره نمود. افزایش سطح پوشش جنگلی در دوره پایانی نیز می تواند مربوط به افزایش سطح اراضی جنگلی دست کاشت درپارک های جنگلی و داخل شهر توسط سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری و همچنین شهرداری باشد.

کلیدواژه ها:

کاربری اراضی ، ایلام ، تصاویر ماهوارهای RS ، GIS ، ETM