عوامل موثر بر شیوع اختلال تحمل گلوکز در بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور: مرورسیستماتیک

زمینه و هدف: تالاسمی ماژور از شایع ترین بیماریهای ژنتیکی در ایران و سراسرجهان است. اگرچه تعویضخون درده ههای اخیر باعث افزایش طول عمر و داشتن زندگی نسبتا طبیعی دراین بیماران شده است اما با اینحال اختلال تحمل گلوکز((IGT و دیابت قندی((DM از متداول ترین عوارضی هستند که در پی تجمع آهن اضافی و مسمومیت با آهن در بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور به چشم میخورد. لذا مطالعه حاضر باهدف بررسی عوامل موثربر شیوعIGT در بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور انجام شده است.روش کار: این جستجو در پایگاه های دادهای Iran medex, magiran, Scopus, Pubmed, Googlescholar , sid با کلیدواژه های تالاسمی ماژور، اختلال تحمل گلوکز، دیابت، شیوع، Thalassemia،IGT،Diabetes mellitus در بازه زمانی 2008 تا 2018 انجام شد. مقالات مرتبط با مطالعه براساس معیارهای ورود (وجود همزمان هر دو متغیر تالاسمی ماژور و اختلال تحمل گلوکز در مطالعه و تاریخ انتشار مقالات از (2008- 2018 و خروج (عدم دسترسی به متن کامل مقالات) توسط دو محقق به طور مستقل بررسی و ازبین 68 مقاله ، تعداد36 مقاله پس ازارزیابی کیفیت انتخاب و درمطالعه ی حاضر ازآنها استفاده گردید.یافته ها: طبق متون شیوع IGT در بیماران تلاسمی ماژور ایران بالا و این اختلال چند سال قبل از دیابت قندی((MD به وجود می آید. و فراوانی آن در جنس مذکر بیشتر میباشد. عواملی همچون میزان فریتین سرم، سابقه فامیلی ابتلا به DM، مدت زمان تعویض خون و میزان استفاده از داروی دسفرال از عوامل مستعد کننده جهت ابتلا به MD و IGT در بیماران تالاسمی ماژور میباشد. از سویی دیگر بزرگی کبد و طحال نیز با شیوع دیابت قندی در ارتباط و زمینه ساز ابتلا دراین بیماران میباشد.نتیجه گیری: باتوجه به افزایش روز افزون اختلالات اندوکرین در بیماران تالاسمی ماژور، اجرای برنامه غربالگری جهت تشخیص زودرس اختلالات درون ریز خصوصا در سنین بالاتر از 10 سال ضروری مینماید. لذا عمل به این روش میتواند از بروز IGT نیز جلوگیری کند.

کلیدواژه ها:

تالاسمی ماژور ، اختلال تحمل گلوکز ، دیابت ، شیوع