تعیین میزان غلظت بنزوات سدیم در نمونه های دوغ توزیع شده در سطح شهر تهران

زمینه و هدف: دوغ یک نوشیدنی تخمیری سلامت بخش است که به عنوان یکی از نوشیدنی های ملی در ایران در نظرگرفته میشود. مطابق استاندارد ملی ایران به شماره 10582 به جهت اثرات بهداشتی جانبی ناشی از افزودن نگهدارنده هایی چون بنزوات سدیم به دلیل نامشخص بودن میزان دریافت آن از چند منبع غذایی، استفاده از آن در این نوشیدنی تخمیری ممنوع میباشد.روش کار: در مطالعه توصیفی- مقطعی صورت پذیرفته حاضر 45 نمونه از 5 برند دوغ دارای پروانه بهداشتی و عرضه شده در شهر تهران طی سه ماه تابستان جمع آوری گردید. قرائت نمونه ها با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتر مدل DR500صورت پذیرفت. روش اسپکتروفتومتری به عنوان روشی کارآمد و از نظر اقتصادی مقرون به صرفه می باشد. محلول استاندارد استوک بنزوات سدیم از غلظت (mg/lit ) 2 در آب مقطر دوبار تقطیر شده تهیه گردید. برای ترسیم منحنی کالیبراسیون به ترتیب از 1 تا 6 میلی لیتر از محلول استوک استاندارد در بالن های شیشه ای 100 میلی لیتری با آب مقطر رقیق گردید. سپس 5 میلی لیتر از هر کدام برداشت و به بالن حاوی 0,4 میلی لیتر اسید هیدروکلریک 6 نرمال اضافه گردید و با پترولیوم بنزن به حجم 50 میلی لیتر رسانیده و به مدت دو دقیقه به شدت هم زده شد. مقادیر جذب در مقابل بلانک قرائت و منحنی کالیبراسیون رسم گردید.یافته ها: کلیه نمونه های جمع آوری شده حاوی بنزوات سدیم در دامنه ای از غلظت 3/4 تا 80/6 میلی گرم بر کیلوگرم بود. غلظت متوسط بنزوات سدیم در 45 نمونه 38/98 mg/kg بود. تحلیل آماری نتایج حاصله با استفاده ازآزمون t-single- sample و مقایسه با استاندارد اعلام شده در ایران 0 mg/kg تفاوت معنی داری بین این استاندارد و میانگین بنزوات سدیم را نشان دادt -70.71 )، .(p-value = 0.00نتیجه گیری: با توجه به میانگین نمونه ها، مقدار بنزوات سدیم در نمونه ها بطور قابل توجهی بالاتر از استاندارد ملی ایران است. با در نظر گرفتن اثرات مضر نگهدارنده های شیمیایی برای سلامت انسان، این غلظتها براساس استاندارد ارائه شده توسط موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران (ISIRI.10582) قابل قبول نیست.

کلیدواژه ها:

نوشیدنی تخمیری ، اسپکتروفتومتری ، نگهدارنده