بررسی اپیدمیولوژیک بیماری سالک در شهرستان کهگیلویه در سال 1396

زمینه و هدف: لیشمانیوزها جزء بیماریهای مشترک انسان و دام به حساب میآیند که به علت تک یاخته های لیشمانیایی ایجاد میشوند و به دو نوع مرطوب (روستایی) و خشک ( شهری) تقسیم میشوند. مخزن بیماری در لیشمانیای روستائی عمدتا، جوندگان صحرائی ازخانواده ژربیلده بوده و در نوع شهری آن، بیشتر حیوانات اهلی میباشد. با وجود پیشرفتهای روزافزون در زمینه کنترل بیماریها هنوز لیشمانیوزها در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری از معضلات بهداشتی به حساب میآیند. شهرستان کهگیلویه در استان کهگیلویه و بویراحمد از کانونهای آندمیک لیشمانیوز جلدی به حساب می آید.روش کار: بررسی حاضر یک مطالعه مقطعی از نوع توصیفی میباشد که برای این کار همه افراد مبتلا به سالک در سال 1396 که دارای پرونده در مراکز بهداشتی و درمانی شهرستان کهگیلویه بوده، مورد بررسی قرار گرفتند.یافته ها: در میان جمعیت 143371 نفری در مجموع 19 مورد بیماری سالک در سال 1396گزارش گردید که 79٪ مبتلایان مرد، 21٪ زن، 73/6٪ ساکن روستا، 21/4٪ ساکن شهر میباشند. در این مطالعه شیوع سالک با فصل سال ارتباط معناداری داشته است و 47/6٪ ابتلا در فصل زمستان و 26/4٪ در فصل بهار بوده است. شایعترین موضع درگیری بیماری با 264/4٪ در صورت، 264/4 ٪ در پا و 47 درصد در ساعد و دستها بود. همه موارد بیماری از انوع سالک روستایی و 58٪ در روستاهای نیمه گرمسیری شمالی شهرستان و بقیه در مناطق گرمسیری بودند.نتیجه گیری: با توجه به نتایج فوق شیوع بیماری سالک در روستاهای نیمه گرمسیری شمالی شهرستان کهگیلویه به صورت آندمیک بوده است. دفع بهداشتی زباله و فضولات حیوانی در روستاها، شناسائی مخازن حیوانی بیماری جهت مبارزه و شناسایی کانونهای زندگی پشه خاکی و آموزش مردم در خصوص نحوه انتقال بیماری و راه های پیشگیری از بیماری سالک از مهمترین راهکارهای کنترل بیماری در شهرستان کهگیلویه میباشد.

کلیدواژه ها:

بررسی اپیدمیولوژیک ، سالک ، لیشمانیوز ، پشه خاکی ، شهرستان کهگیلویه