ارتقا رفتار حمل کوله پشتی در دانش آموزان دختر دوره متوسطه: کاربردی از آموزش همسالان

زمینه و هدف: کوله پشتی از رایجترین راه های حمل وسایل به مدرسه است که حمل ناصحیح آن میتواند منجر به آسیبهای عضلانی-اسکلتی در دانش آموزان گردد. آموزش از طریق همسالان میتواند نقش بسزایی در ارتقای حمل صحیح داشته باشد. هدف، بررسی اثربخشی آموزش همسالان بر حمل کوله پشتی در دانش آموزان است.روش کار: این کارآزمایی ت صادفی شاهددار (97-1396) بر روی 92 دانش آموز دختر دوره اول متو سطه 46) نفر در هر گروه آزمون و کنترل) در بهنمیر شهر ستان بابل سر با نمونهگیری ت صادفی خو شهای اجرا شد. ابزار گردآوری اطلاعات پر س شنامه محقق ساخته معتبر آگاهی، نگرش و رفتار در زمینه نحوه حمل کوله پشتی بود. برنامه آموز شی در چهار جل سه 300) دقیقه) توسط همسالان آموزشدیده با روش سخنرانی برنامه ریزی شده، بحث گروهی، نمایش عملی و روانی برگزار گردید. داده ها توسط SPSS-21 در قبل و شش ماه پس از مداخله تحلیل شدند.یافته ها: 92 دانش آموز با میانگین سنی-انحراف معیار 13/9-0/71شرکت کردند. در گروه آزمون، میانگین آگاهی -0/28) (2/5، نگرش (3/9-0/56) و رفتار ( (1/9 - 0/36 قبل از مداخله تفاوت معناداری با این نمرات ( 2/5 -0/29، 3/9 -0/45 و (1/9 - 0/35 در کنترل نشان نداد .(P> 0/05) بعد آموزش این امتیازها با تفاوت معنادار بهترتیب به2/7-0/21 ، 4/2-0/05 و 2/1-0/31 ارتقا یافت (P<0/001) ولی در گروه کنترل اینگونه نبود .(P> 0/05) میانگین وزن کوله پشتی، نسبت وزن کوله پشتی به وزن دانش آموز و مدت زمان حمل (دقیقه) در گروه آزمون قبل از آموزش بهترتیب 6/14-0/57، 0/1-0/01و 132/46 06/81بود که شش ماه بعد با تفاوت معناداری به 4/09-0/92، 0/06-0/02 و 93/36 58/06 رسید (P<0/001) ولی در گروه کنترل، میانگین قبل 5/93-0/65 )، 0/1-0/02و (150/10 89/33 و بعد 5/35-0/81)، 0/09-0/02و (150/89 43/01 متفاوت نبودند 15 .(P> 0/05) نفر (32/%6) از دانش آموزان آزمون کوله پشتی را بصورت دوطرفه حمل میکردند که شش ماه بعد به 34 نفر (73/%9) رسید (P<0/001) اما در کنترل تفاوت معناداری در قبل 14) نفر،%(30/4 و پس از مداخله 14) نفر،%(30/4 مشاهده نشد .(P> 0/05)نتیجه گیری: آموزش از طریق همسالان نقش موثری در ارتقا دانش، نگرش، رفتار، نسبت وزن کوله پشتی به دانش آموز و نحوه حمل و همچنین کاهش وزن و مدت زمان حمل در دانش آموزان دختر دوره متو سطه دا شت. پیشنهاد می شود این یافته ها در طراحی مداخلات آموزشی در نمونه های بیشتری از این گروه هدف مهم بکار رود تا در صورت تکرار نتایج مشابه بتوان آن را به سازمانهای مربوطه جهت اجرا ارائه نمود.

کلیدواژه ها:

حمل کوله پشتی ، دانش آموز ، آموزش همسالان ، اختلالات اسکلتی-عضلانی